Danıştay 6. Daire 2018/6534 Esas 2021/14535 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/6534
Karar No : 2021/14535

KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE BULUNAN
(DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- ...Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN ÖZETİ : Danıştay Altıncı Dairesince verilen 16/01/2018 tarih ve E:2016/7663, K:2018/77 sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
SAVUNMALARIN ÖZETİ :
...Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından; Karar düzeltme isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
...Belediye Başkanlığı tarafından; Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...DÜŞÜNCESİ: Uyuşmazlıkta, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı tadilatında davacıya ait taşınmazın belediye hizmet alanı fonksiyonuna ayrıldığı, anılan işlevin kesin kullanım türüne yönelik plan notlarında ve lejantta somut bir belirleme yapılmadığı ve bu haliyle mevzuat gereği kendisinden beklenen detaylı kullanımı belirtmediği anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, dava konusu işlemlerin iptali yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi kararında sonucu itibariyle isabetsizlik görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, kararın düzeltilmesi isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının yukarıda yer verilen gerekçeyle onanmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
6545 sayılı Türk Ceza Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 103. maddesinin b) bendi ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi yürürlükten kaldırılmış ise de; anılan Yasanın 27. maddesiyle 2577 sayılı Yasaya eklenen Geçici 8. maddenin 1. fıkrasındaki "Bu Kanunla idari yargıda kanun yollarına ilişkin getirilen hükümler, 2576 sayılı Kanunun, bu Kanunla değişik 3 üncü maddesine göre kurulan bölge idare mahkemelerinin tüm yurtta göreve başlayacakları tarihten sonra verilen kararlar hakkında uygulanır. Bu tarihten önce verilmiş kararlar hakkında, kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan kanun yollarına ilişkin hükümler uygulanır." kuralı uyarınca, bu maddeye göre kararın düzeltilmesi yolundaki istemin incelemesine geçildi.
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanunun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 16/01/2018 tarih ve E:2016/7663, K:2018/77 sayılı kararı kaldırılarak işin esası incelendi:

Dava, İstanbul İli, Bahçelievler İlçesi, ...pafta, ...parsel sayılı taşınmazın kısmen belediye hizmet alanı, kısmen ptt alanı olan fonksiyonunun belediye hizmet alanı olarak değiştirilmesine ilişkin ...tarihli, ...sayılı Bahçelievler Belediye Meclisi kararıyla kabul edilip İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin ...tarihli, ...sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı tadilatının ve bu plana yapılan itirazın reddine ilişkin ...tarihli, ...sayılı Bahçelievler Belediye Meclisi kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı tadilatının dayanağı 1/5000 ölçekli nazım imar planı tadilatının ...İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla iptaline karar verildiğinden, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı tadilatının dayanağının kalmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idareler vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
İşlem tarihinde yürürlükte olan Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmelikte "belediye hizmet alanı" kullanımı, sosyal ve teknik alt yapı alanları içinde tanımlanmadığı gibi, Yönetmelik eki lejant gösterimleri arasında da bu kullanımı ifade eden gösterime yer verilmemiştir.
İşlem tarihinden sonra davanın devamı sırasında 14.06.2014 tarihli, 29030 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliğinin "Mekânsal kullanım tanımları ve esasları" başlıklı 5. Maddesinin (a) bendinde ise; "belediye hizmet alanı: belediyelerin görev ve sorumlulukları kapsamındaki hizmetlerinin götürülebilmesi için gerekli itfaiye, acil yardım ve kurtarma, ulaşıma yönelik transfer istasyonu, araç ve makine parkı, bakım ve ikmal istasyonu, garaj ve triyaj alanları, belediye depoları, asfalt tesisi, atık işleme tesisi, zabıta birimleri, mezbaha, ekmek üretim tesisi, pazar yeri, idari, sosyal ve kültürel merkez gibi mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçları karşılamak üzere kurulan tesisler ile sermayesinin yarıdan fazlası belediyeye ait olan şirketlerin sahip olduğu tesislerin yapılabileceği alanlar" olarak tanımlanmıştır.
Aynı Yönetmeliğin "Nazım imar planı" başlıklı 23. maddesinin 1. fıkrasında, nazım imar planında karar düzeyi ve içerikleri bakımından, uygulama imar planındaki detay kararlar alınmaması esas olup, uygulamaya dönük kararların uygulama imar planlarında belirleneceği belirtildikten sonra, "Uygulama imar planı" başlıklı 24. maddesinin 9. fıkrasında, nazım imar planlarında karma kullanım olarak belirlenen fonksiyonların, uygulama imar planlarında ayrıştırılmasının esas olduğu öngörülmüş, Yönetmeliğinin "Uygulama imar planı" başlıklı 24. maddesinin 4. fıkrasında ise, uygulama imar planlarında yapılaşma koşullarına ilişkin olarak; ayrık, bitişik, blok yapı nizamı ile Taban Alanı Kat Sayısı (TAKS), Kat Alanları Kat Sayısı (KAKS), emsal, bina yüksekliği, yapı yaklaşma mesafelerinin belirlenmesi gerektiği, 10. fıkrasında ise, uygulama imar planlarının hazırlanması sürecinde, aşağıda genel başlıklar halinde belirtilen konularda ilgili kurum ve kuruluşlardan veriler elde edildikten sonra bu veriler kapsamında; a) Nazım imar planı kararlarının analizi, b) Planlama alanının sınırları, c) Mevcut yapı yoğunluğu ve doku analizi, ç) Yapı adalarının ve yapıların konumu ve özellikleri, d) Yapılaşma ve yaklaşma mesafeleri, e) Mevcut nüfus yoğunluğu ve dağılımı, f) Sosyal altyapı tesisleri, g) Teknik altyapı tesisleri, ğ) Mülkiyet yapısı ve kamu mülkiyetindeki alanlar, h) Tescilli eser, anıt vb. tarihi ve kültürel varlıklar, ı) Hizmetlere erişilebilirlik, i) Afet tehlikelerinin dikkate alındığı yerleşime uygunluk durumunu belirlemeye yönelik jeolojik etütler, j) Topografya, eğim vb. Eşikler, k) Göl, baraj, akarsu, taşkın alanı, yeraltı ve yüzeysel su kaynakları vb. hidrolojik, hidrojelojik yapı, l) Ulaşım sistemi ve kademelenmesi, durak-istasyon noktaları, m) Trafik düzeni ve güvenliği, yollar ve kavşaklar ile ilgili ilkeler, yapı ve tesislerden karayoluna geçiş yolu bağlantısı yapılabilecek kesimler, n) Yaya bölgeleri, yaya ve bisiklet yolları, o) Otopark kapasitesi ve dağılımı, ö) Açık ve kapalı alan kullanımları ve ilişkileri, p) Toplanma alanları, r) Hizmet alanlarının yer seçimi ve büyüklüğü, s) Kentsel tasarım projesi yapılacak alanlar ve ilkeleri, ş) Ulaşım güzergahları, t) Havalimanı, liman ve iskeleler, u) Gar ve istasyon alanları, ü) Lojistik alanlara ilişkin analiz ve araştırmaların yapılacağı kuralına yer verilmiştir.
Bu tespit ve değerlendirmeler ışığında "belediye hizmet alanı kullanımı" (BHA) irdelendiğinde; ulaşım yükü, nüfus ve yapı yoğunluğu başta olmak üzere planlama alanına birbirinden çok farklı etkileri bulunan ve yukarıda yer verilen tanımında örnekleme yoluyla sayılan tesisleri, bir bütün olarak kapsayan "belediye hizmet alanı" gösteriminin getirilmesi, 1/5000 ölçekli nazım imar planları bakımından yeterli ise de, uygulama imar planı ölçeğinde tek başına yeterli olamamakta, bu gösterim altında hangi belediye faaliyetinin icra edileceğinin belirtilmesi suretiyle kesin kullanım türünün gerek uygulama işlemlerine dayanak oluşturacak ölçüde, gerekse hukuki ihtilaf halinde yargısal incelemeye elverecek açıklıkta somut olarak gösterilmesi zorunluluk arz etmektedir.
Uyuşmazlıkta, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı tadilatında davacıya ait taşınmazın belediye hizmet alanı fonksiyonuna ayrıldığı, anılan işlevin kesin kullanım türüne yönelik plan notlarında ve lejantta somut bir belirleme yapılmadığı ve bu haliyle mevzuat gereği kendisinden beklenen detaylı kullanımı belirtmediği anlaşıldığından dava konusu işlemde mevzuata uyarlık bulunmamaktadır.
Bu itibarla, dava konusu işlemlerin iptali yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi kararında sonucu itibariyle isabetsizlik görülmemiştir.
Öte yandan, davacı tarafından, İdare Mahkemesi kararına dayanak oluşturan dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı tadilatının dayanağı olan İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin ...tarihli, ...sayılı kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı tadilatının iptali istemiyle açılan davada, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının davalı idare tarafından temyiz edilmesi üzerine, Danıştay Altıncı Dairesinin 16/01/2018 tarih ve E:2016/7327, K:2018/76 sayılı kararıyla bozulduğu, kararın düzeltilmesi isteminin de aynı Dairenin 07/06/2021 tarih ve E:2018/6533, K:2021/7641 sayılı kararıyla reddine karar verildiği, bunun üzerine bozma kararına uyulmak suretiyle davanın süre aşımı yönünden reddi yolunda verilen .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosyanın Dairemizin E:2021/9782 sayısında derdest olduğu görülmektedir.
İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
.... İdare Mahkemesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın yukarıda yer verilen gerekçeyle ONANMASINA, davacı tarafından fazladan yatırılan Danıştay başvuru harcının (...-TL) davacıya iadesine, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 28/12/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.