12. Hukuk Dairesi 2021/828 E. , 2021/2472 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının temyizen tetkiki davacı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
İcra İflas Kanunu’na 5311 sayılı Kanun’la eklenen geçici 7. maddeye göre; Bölge Adliye Mahkemeleri’nin 26.9.2004 tarihli ve 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemeleri’nin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un geçici 2. maddesi uyarınca göreve başlama tarihinden önce verilen kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar İcra İflas Kanunu"nun bu kanunla yapılan değişiklikten önceki temyiz ve karar düzeltmeye ilişkin hükümleri uygulanır.
6100 sayılı HMK’nun geçici 3/2. maddesinde “Bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce aleyhine temyiz yoluna başvurulmuş olan kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanun’un 26/9/2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 454 üncü madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.” düzenlemesine yer verilmiş iken 6723 sayılı Danıştay Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un 34. maddesi ile bu hüküm “Bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanun’un 26/9/2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 454 üncü madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunur (Ek cümle: 1/7/2016-6723/34 md.). Bu kararlara ilişkin dosyalar bölge adliye mahkemelerine gönderilemez.” şeklinde değiştirilmiştir.
Bu değişiklikten önce kanun yoluna başvuruda, kanun yoluna başvuru tarihi nazara alınır iken, değişiklikle bu yol terk edilmiş ve karar tarihi esas alınmıştır. Diğer bir deyişle bir karara karşı gidilebilecek kanun yolunu belirlemek için bu kararın verildiği tarihe bakılacaktır.
6723 sayılı Kanun"un 34. maddesiyle değiştirilen 6100 sayılı HMK’nun geçici 3/2. maddesinde ifade edilen “Bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlar” deyiminden hangi kararların anlaşılması gerektiği konusuna gelince, Kanun metninde belirtilen “verilen kararlar” ibaresinden mahkemenin "esasa" ilişkin olarak verdiği son kararın anlaşılması gerektiği kanaatine varılmıştır. Başka bir ifadeyle işin esasını çözen ve kanun yolunda incelenecek olan karar tarihi dikkate alınarak bir kararın istinaf yoluna ve temyiz yoluna tabi olduğu belirlenecektir. Bu durumda, esasa ilişkin karardan önce verilen ve temyiz edilmeksizin kesinleşen görevsizlik kararları Kanun’da belirtilen “kararlar” dan sayılamayacaktır. (HGK"nun 14/01/2020 tarih ve 2019/229 E.- 2020/5 K. sayılı kararı
Somut olayda, davacının icra mahkemesine başvurusunda; borçlu olmadığını ve sair iddialarını ileri sürerek borçlu olmadığının tespitine, hacizlerin kaldırılmasına, dava devam ederken ödeme yapılırsa istirdatına karar verilmesini talep ettiği, ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29/11/2016 tarih, 2015/146 E.- 2016/293 K. sayılı kararı ile davanın kabulü ile borçlu olmadığının tespitine karar verildiği, kararın istinafı üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesince istinaf isteminin esastan reddine karar verildiği, alacaklının temyizi üzerine Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 18/12/2019 tarih, 2018/813 E. - 2019/5601 K. sayılı ilamı ile ilk derece mahkemesi tarafından icra hukuk mahkemesine görevsizlik kararı verilmesi gerektiği gerekçesi ile hükmün bozulmasına karar verildiği, bozma üzerine, ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesinin 12/03/2020 tarih, 2020/46 E. - 2020/64 K. sayılı kararı ile görevsizlik kararı verilerek dosyanın görevli icra hukuk mahkemesine gönderilerek kaydının yapıldığı, yargılama neticesinde ... 8. İcra Hukuk Mahkemesince, şikayetin süre yönünden reddine karar verildiği görülmektedir.
Buna göre; dava konusu yönünden esasa dair verilen ilk karar ... 8. İcra Hukuk Mahkemesinin 02/11/2020 tarih, 2020/242 E. - 2020/489 K. sayılı kararı olup, kanun yolunun belirlenmesinde esas alınması gereken tarihin, adı geçen mahkemenin esasa ilişkin karar tarihi olan 02/11/2020 tarihinin olduğunun kabulü gerekir.
Hal böyle olunca, inceleme konusu karar tarihi Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başladığı 20/7/2016 tarihinden sonra olup, 5311 sayılı Kanun’la değişik İİK"nun 363. maddesi gereğince kanun yolu olarak öncelikle istinaf yoluna tabi bulunmaktadır.
O halde; kararın öncelikle Bölge Adliye Mahkemeleri tarafından istinaf incelemesinin yapılması zorunlu olduğundan, HMK"nun 343/4. maddesi uyarınca gereği yapılmak üzere dosyanın mahalli mahkemesine geri çevrilmesine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle gereği yapılmak üzere dosyanın ilk derece mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 04/03/2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.