Danıştay 2. Daire 2021/3192 Esas 2021/5076 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/3192
Karar No : 2021/5076

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVALILAR : 1) …Bakanlığı
VEKİLİ : I. Huk. Müş. Yrd. …
2) …Genel Müdürlüğü
VEKİLİ: Huk. Müş. …

DAVANIN KONUSU : İzmir Kriminal Polis Laboratuvarı Müdürlüğü emrinde polis memuru olarak görev yapan davacının, kriminal branşından çıkarılarak genel hizmet statüsüne aktarılmasına ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğünün 04/02/2013 tarihli işlemi ile bu işlemin dayanağı olan 25/08/2011 günlü, 28036 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Hizmetleri Sınıfı Branş Yönetmeliğinin 10. maddesinin 3. fıkrasının (ç) bendi ile 30/01/2008 onay tarihli Kriminal Branşlı Personel Yönergesinin 8. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinin iptali istenilmiştir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Danıştay Beşinci Dairesinin 05/05/2017 günlü, E:2016/16763, K:2017/12278 sayılı kararıyla; 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanununun 4. maddesinde; polisin, silahlı icra ve inzibat kuvveti olup üniformalı ve sivil olmak üzere iki kısım olduğu, her hizmet bölümü için gerekli görev ve çalışma şartları ile bir hizmet bölümünden diğerine aktarılmada gözönünde bulundurulacak esaslar ve sağlık şartlarının İçişleri Bakanlığınca hazırlanacak yönetmelikle belirleneceği kuralına yer verildiği dikkate alındığında, dava konusu Yönetmelik ve Yönerge hükümlerinde hukuka aykırılık görülmediği, diğer taraftan branşıyla ilgili olmayan bir konuda yapılan ikazın branştan çıkarılma işlemine dayanak alınamayacağı göz önünde bulundurulduğunda, davacının, bir yıl içinde üç defa yazılı olarak ikaz edildiğinden bahisle Kriminal Branş Yönergesinin 8. maddesi gereğince kriminal branşından çıkarılarak genel hizmet statüsüne aktarılmasına ilişkin bireysel işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, 25/08/2011 günlü, 28036 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Hizmetleri Sınıfı Branş Yönetmeliğinin 10. maddesinin 3. fıkrasının (ç) bendi ile 31/01/2008 onay tarihli Kriminal Branşlı Personel Yönergesinin 8. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinin iptali istemi yönünden davanın reddine, davacının kriminal branşından çıkarılarak genel hizmet statüsüne aktarılmasına ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğünün 04/02/2013 tarihli işleminin ise iptaline karar verilmiştir.
Anılan kararın iptale ilişkin kısmının davalı idarelerce temyiz edilmesi üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 08/05/2019 günlü, E:2017/3590, K:2019/2212 sayılı kararıyla; davalı idarelerin temyiz istemlerinin kabulüne, Daire kararının, davacının kriminal branşından çıkarılarak genel hizmet statüsüne aktarılmasına ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğünün 04/02/2013 tarihli işleminin iptaline yönelik kısmının bozulmasına hükmedilmiştir.

DAVACININ İDDİALARI : Branştan çıkarma işleminin gerekçesini ikaz yazılarının oluşturduğu, ancak gerek 657 sayılı Kanunda gerekse 3201 sayılı Kanunda ikaz adı altında bir disiplin cezasına yer verilmediği, bu durumun Anayasanın 6. ve 128/2 maddelerine aykırılık teşkil ettiği, işlemin sebep, konu ve maksat yönlerinden hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALI İDARELERİN SAVUNMASI : Branşlı personelin genel hizmet statüsünde bulunan diğer personeller ile aynı kapsamda tutulmadığı, bu doğrultuda düzenlenen ilgili Yönetmelik ve Yönerge hükümlerine göre tesis edilen bireysel işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun bozma kararına uyularak, davacının kriminal branşından çıkarılarak genel hizmet statüsüne aktarılmasına ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğü işlemi yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : İzmir Kriminal Polis Laboratuvarı Müdürlüğü emrinde polis memuru olarak görev yapan davacının, kriminal branşından çıkarılarak genel hizmet statüsüne aktarılmasına ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğünün 04/02/2013 tarihli işlemi ile bu işlemin dayanağı olan 25/08/2011 tarih ve 28036 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Hizmetleri Sınıfı Branş Yönetmeliğinin 10. maddesinin 3. fıkrasının (ç) bendi ile 30/01/2008 onay tarihli Kriminal Branşlı Personel Yönergesinin 8. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinin iptali istenilmiştir.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu kararıyla Danıştay Beşinci Dairesinin 05/05/2017 tarih ve E:2016/16763, K:2017/12278 sayılı kararının iptale ilişkin kısmının bozulmasına karar verildiğinden, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu kararına uyularak, bozma kararı doğrultusunda karar verilmesi 2577 sayılı Yasa hükmü gereği olduğundan, anılan bozma kararı doğrultusunda hüküm kurulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesi'nce; Danıştay Beşinci Dairesi tarafından Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Danıştay Beşinci Dairesinin 05/05/2017 günlü, E:2016/16763, K:2017/12278 sayılı kararının iptale ilişkin kısmının, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 08/05/2019 günlü, E:2017/3590, K:2019/2212 sayılı kararı ile bozulması üzerine, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesine göre, Danıştay dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdiği kararların temyizen bozulması halinde ısrar hakkı tanınmadığından bozma kararına uyularak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, bozulan kısım yönünden işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT :
Dava konusu işlem tarihi itibarıyla yürürlükte olan şekliyle; 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 6. maddesinin 3. fıkrasında "Hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan bir Devlet yetkisi kullanamaz.", 128 maddesinin 2. fıkrasında "Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir.", 124. maddesinde ise, "Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkarabilirler." hükmü getirilmiş, 3152 sayılı İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un "Bakanlığın Düzenleme Görev ve Yetkisi" başlığını taşıyan 33. maddesinde "Bakanlık, kanunla yerine getirmekle yükümlü oldukları hizmetleri; tüzük, yönetmelik, tebliğ, genelge ve diğer idari metinlerle düzenlemekle görevli ve yetkilidir." kuralına yer verilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 124. maddesinin 2. fıkrasında "Kamu hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesini sağlamak amacı ile kanunların, tüzüklerin ve yönetmeliklerin Devlet memuru olarak emrettiği ödevleri yurt içinde veya dışında yerine getirmeyenlere, uyulmasını zorunlu kıldığı hususları yapmayanlara, yasakladığı işleri yapanlara durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre 125 inci maddede sıralanan disiplin cezalarından birisi verilir." hükmüne yer verildikten sonra, 125. maddesinde "uyarma, kınama, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması ve Devlet memurluğundan çıkarma" Devlet memurlarına verilecek disiplin cezası çeşitleri olarak sayılmıştır.
3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanununun mülga 82. maddesi ile 08/03/2018 tarih ve 30354 mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanunda Emniyet Örgütü mensuplarına verilecek disiplin cezaları; "uyarma, kınama, aylıktan kesme, kısa süreli durdurma, uzun süreli durdurma, meslekten çıkarma, Devlet memurluğundan çıkarma" olarak düzenlenmiş, 3201 sayılı Kanunun 4. maddesinde ise; polisin, silahlı icra ve inzibat kuvveti olup üniformalı ve sivil olmak üzere iki kısım olduğu, her hizmet bölümü için gerekli görev ve çalışma şartları ile bir hizmet bölümünden diğerine aktarılmada gözönünde bulundurulacak esaslar ve sağlık şartlarının İçişleri Bakanlığınca hazırlanacak yönetmelikle belirleneceği hükme bağlanmıştır.
3201 sayılı Yasanın 4. maddesine dayanılarak hazırlanan ve 25/08/2011 tarihli, 28036 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Hizmetleri Sınıfı Branş Yönetmeliği'nin 4. maddesinin (ç) bendinde; branşın; Emniyet teşkilatındaki görevlerin yerine getirilmesi amacıyla oluşturulan özel yetenek, teknik bilgi ve beceri gerektiren özel hizmet alanlarını, (e) bendinde; branşlı personelin; Genel Müdür onayı ile oluşturulan branşlarda çalıştırılmak üzere branş kursu verilerek sertifikalandırılan ve branşa aktarılan personeli, (g) bendinde ; genel hizmet statülü personelin; branşlı personel kapsamı dışındaki personeli ifade edeceği,
10. maddesinin 1. fıkrasında; personelin branştan çıkarılmasına ilişkin ilgili birim amirince branş komisyonuna gerekçeli teklifte bulunulacağı, hakkında branştan çıkarma talebinde bulunulan personelin durumunun branş komisyonunca değerlendirileceği, 2. fıkrasında; branş komisyonu kararıyla branştan çıkarılması uygun görülenlerin, birimin bağlı bulunduğu Genel Müdür yardımcısının uygun görüşü ve Genel Müdürün onayı ile branştan çıkarılacağı, Genel müdüre doğrudan bağlı daire başkanlıklarında ise bu işlemlerin, ilgili daire başkanının teklifi ve Genel Müdürün onayı ile yerine getirileceği, 3. fıkrasında; personelin braştan çıkarılmasında aşağıdaki şartlardan herhangi birinin varlığının aranacağı vurgulandıktan sonra fıkranın ç) bendinde; birinci yazılı ikazı aldığı tarihten itibaren bir yıllık süre içerisinde ikinci kez ikaz edilmenin branştan çıkarılma şartları arasında sayıldığı,
17. maddesinde; yeni branş oluşturulduğunda, onayın alındığı tarihten itibaren altı ay içerisinde bu branşa sahip daire başkanlığının, Personel Dairesi Başkanlığının uygun görüşünü alarak branş yönergesini çıkaracağı, Yönergelerde, branşlı personelin sahip olacağı niteliklerin, branşlı personelin hangi hallerde branştan çıkarılacağının, sınav ve branş kurslarının, branşlı personelin başarı kriterlerinin ve ölçüm zamanlarının, branş komisyonlarının çalışma şartları ile bu Yönetmelikte kendilerine verilen diğer görevlerin uygulamasının belirtileceği hususları düzenlenmiştir.
3201 sayılı Yasanın 4. maddesi ile 11/06/2002 tarihli Emniyet Hizmetleri Mensupları Braşlı Personel Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanan 30/01/2008 tarihli Emniyet Genel Müdürü onayı ile yürürlüğe giren Kriminal Polis Laboratuvarları Dairesi Başkanlığı Kriminal Branşlı Personel Yönergesi'nin 1. maddesinde; bu Yönergenin Kriminal Polis Laboratuvarları Daire Başkanlığı ve Kriminal Polis Laboratuvarı Müdürlüklerinde görevli emniyet hizmetleri sınıfı personelinin branşlama işlemlerini, hizmet gereklerine uygun kurallara bağlamak, branşlama işlemlerinin ne şekilde ve nasıl yapılacağına dair esasları belirlemek amacıyla hazırlandığı, 4. maddesinin (i) bendinde; branşlı personelin; Kriminal Polis Laboratuvarları Dairesi Başkanlığı ve Kriminal Polis Laboratuvarı Müdürlüklerinde çalışan ve yeterlilikleri uygun görülen Kriminal Branşlı Personeli ifade edeceği, 8. maddesinin (d) bendinde; kriminal branşındaki personelden; bir yıllık süre içerisinde iki defadan fazla yazılı ikaz edilenlerin, (g) bendinde; hizmeti esnasındaki disiplinsiz davranışları bilgi ve belgelerle ispat edilen ve bu davranışlarıyla laboratuvar çalışma ve ahengine zara vereceği anlaşılanların ilgili birim amirinin branş komisyonuna getireceği gerekçeli teklif üzerine, ilgili branş komisyonunca da teklif edilmesi halinde, daire Başkanlığının bağlı bulunduğu Genel Müdür Yardımcısının uygun görüşü ve Genel Müdürün onayı ile branştan çıkarılacağı kuralları yer almıştır.


HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre; özel ihtisas birimlerinde görevli branşlı personelin, görevi sırasında dikkatli ve duyarlı davranmadığı; hata yaptığı; talimatlara hassasiyet göstermediği gibi durumların tespit edilmesi halinde idarenin bu durumları değerlendirerek gerekli tedbirleri almasının kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olduğu açıktır.
Dosyanın incelenmesinden; davacının, 16/07/2007 tarihinde polis memuru olarak İzmir Emniyet Müdürlüğü Personel Şube Müdürlüğü emrinde göreve başladığı ve 25/07/2007 tarihinde Kriminal Branş Kursu alarak İzmir Emniyet Müdürlüğü Personel Şube Müdürlüğü emrinde göreve başladığı ve 15/10/2007 tarihinde İzmir Kriminal Polis Laboratuvarları Müdürlüğünün Belge İnceleme Şube Müdürlüğünde inceleme teknisyeni olduğu, daha sonra belge inceleme asistanı ve 18/04/2012 tarihinde de belge inceleme uzmanlık sınavını kazanarak Grafolojik ve sahtecilik uzmanı unvanını alarak görevine devam ettiği; 10/10/2012 tarihinde, laboratuvar giriş-çıkış koruma nöbet görevini ifa ederken gerekli dikkati göstermediği gerekçesiyle daha dikkatli ve duyarlı davranması gerektiğinden bahisle ilk kez ikaz edildiği; raporlardaki maddi hatalar ve bulgularla ilgili değerlendirmeler konusunda sağlıklı inceleme yapmadığı, adaletin gecikmemesi ve en doğru şekilde tecelli etmesi için grafolojik incelemelerde daha dikkatli ve duyarlı davranması gerektiğinden bahisle 21/11/2012 tarihinde ikinci kez ikaz edildiği; görevini ifa ederken üstlerini doğru şekilde bilgilendirmesi ve üstlerinin vermiş olduğu talimata gerekli özeni göstererek uygulaması hususunda dikkatli ve duyarlı davranması yönünde 08/01/2013 tarihinde de üçüncü kez yazılı olarak ikaz edildiği; bunun üzerine, bir yıl içerisinde üç defa yazılı olarak ikaz edildiği gerekçesiyle Kriminal Polis Laboratuvarları Dairesi Başkanlığı Branş Komisyonunun 01/02/2013 tarihli kararıyla ilgili Yönerge hükmü uyarınca davacının branştan çıkarılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Bu durumda; davacının yazılı olarak ikaz edilmesinin nedeni olan fiiller incelendiğinde; söz konusu fiilerin, davacının branşı ile ilgili olduğu ve yazılı olarak ikaz için yeterli oldukları görüldüğünden, davacının, branş komisyonu kararı ile kriminal branşından çıkarılarak genel hizmet sınıfına aktarılmasına ilişkin olarak tesis edilen dava konusu işlemde mevzuata ve hukuka aykırı bir yön bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1- Davacının kriminal branşından çıkarılarak genel hizmet statüsüne aktarılmasına ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğünün 04/02/2013 tarihli işleminin iptali istemi yönünden davanın REDDİNE,
2- Aşağıda dökümü yapılan … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3- Davalı …Bakanlığı tarafından itiraz ile temyiz aşamalarında yatırılan ve kullanılan … TL'nin davacıdan alınarak anılan idareye verilmesine, artan posta ücretinin kararın kesinleşmesinden sonra davalı idarelerden İçişleri Bakanlığı'na iadesine,
4- Temyiz aşamasında davalı …Genel Müdürlüğü tarafından yatırılan ve kullanılan … TL'nin davacıdan alınarak anılan idareye verilmesine,
5- Bakılan davada kesinleşen kısmı için davalı idareler lehine vekalet ücretine hükmedildiğinden, bu aşamada yeniden vekalet ücretine hükmedilmemesine,
6- Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 21/12/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.