Danıştay 13. Daire 2016/4466 Esas 2021/4147 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2016/4466
Karar No:2021/4147


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Madeni Yağ Ambalaj Kimya Nakliye İnşaat Sanayi
Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLLERİ : Av. …
İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: "… Organize Sanayi Bölgesi, … Sokak, No:… , … " adresinde madeni yağ lisansı ile faaliyet gösteren davacı şirkete ait iş yerinin 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 20. maddesi uyarınca mühürlenmesi gerektiğini bildirir … tarih ve … sayılı işlem ile söz konusu işleme istinaden iş yerinin mühürlenmesine ilişkin 26/11/2013 tarihli işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; … Asliye Ceza Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı ile denetimde ele geçirilen ürünün sevk irsaliyesinde "rafine keten yağı" olduğunun belirtildiği, ürünün akaryakıt kaçakçılığı yahut madeni yağ veya solvent gibi akaryakıt yerine kullanılmasının veya ticari amaçla satışa arz edilmesinin söz konusu olmadığı gerekçesiyle şirket yetkilisi hakkında açılan davada beraat kararı verildiği anlaşıldığından, iş yerinin mühürlenmesine ilişkin dava konusu işlemlerde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, iş yerinde yapılan denetimde alınan numunelere ilişkin TÜBİTAK raporunda ürünlerin kaçak akaryakıt olabileceği ve yasa dışı yollardan piyasaya sürülerek araçlarda yakıt olarak kullanılabileceği ifadesine yer verilmesi nedeniyle mühürleme işleminin tesis edildiği, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
1-) Davacı şirket … tarih ve … sayılı madeni yağ lisansı ile "… Organize Sanayi Bölgesi, … Sokak, No:… , … " adresinde faaliyet göstermektedir.
2-) Davacı şirkete ait iş yerine kaçak akaryakıt getirileceği ve satışa sunulacağı yönündeki istihbari bilgiye istinaden kolluk kuvvetlerince takip edilen bir tanker 16/04/2013 tarihinde şirkete ait iş yerine giriş yapmış, olay yerine intikal eden kolluk kuvvetlerince yapılan denetimde tankerde bulunan ürünün faturasının … Kimya unvanlı şirkete ait olduğu, fatura içeriğinde ürünün rafine keten yağı olduğunun belirtildiği, söz konusu üründen alınan numunenin kesafet ölçümü sonucunda belirlenen değerinin ise bright stock base oil (baz yağı) değerine uygun olduğu ve rafine keten yağına ait değer ile farklılık gösterdiği tespit edilmiş, araçlarda akaryakıt olarak kullanılabileceği değerlendirilen üründen numune alınarak analiz için TÜBİTAK MAM laboratuvarına gönderilmiştir. TÜBİTAK MAM laboratuvarının … tarih ve … sayılı analiz raporunda, "numunenin birkaç farklı bitkisel yağın karşımından oluştuğu ve dizel motorlarda kullanılmak üzere piyasaya sürülebileceği" şeklinde değerlendirmeye yer verilmiştir.
3-) Konya İl Emniyet Müdürlüğünce yürütülen soruşturma kapsamında davacı şirkete ait iş yerinde 14/05/2013 tarihinde ikinci kez denetim yapılmış, iş yerinde bulunan 6 ve 12 numaralı tanklardan alınan numunenin kesafet ölçümü sonucunun "toluen" maddesinin kesafetine yakın olduğu, ayrıca söz konusu numunelerin görünüş ve koku itibarıyla madeni yağa benzemediği tespit edilmiş, tanklardan numune alınarak analiz için TÜBİTAK MAM laboratuvarına gönderilmiştir. TÜBİTAK MAM laboratuvarının … tarih ve … sayılı analiz raporu ile "numunenin akaryakıt tanımına uymadığı, Kurumdan izin alınmadan; akaryakıt haricinde kalan solvent, madenî yağ, baz yağ, asfalt, solvent, nafta ve benzeri petrol ürünlerinden elde edilen akaryakıtı ya da akaryakıta dönüştürmek maksadıyla kullanılan veya bulundurulan akaryakıt haricinde kalan solvent, madeni ve baz yağ, asfalt, solvent nafta ve benzeri petrol ürünleri kapsamında olduğu ve teknik düzenlemelere uygun akaryakıt olmadığı" şeklinde değerlendirmeye yer verilmiştir.
4-) Devam eden süreçte Konya Valiliği İl Emniyet Müdürlüğünce 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamında işlem yapılan madeni yağ üretim tesislerinin mühürlenip mühürlenmeyeceğinin sorulması üzerine davalı idarenin … tarih ve … sayılı yazısı ile kaçakçılık fiilinin işlendiği tespit edilen tesisin 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 20. maddesinin 8. fıkrası uyarınca mühürlenmesi gerektiği bildirilmiştir.
5-) Anılan yazıya istinaden davacı şirkete ait işyeri 26/11/2013 tarihinde mühürlenmiş, bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun "İdari yaptırımlar" başlıklı 20. maddesinin 8. fıkrasının dava konusu mühürleme işleminin tesis edildiği tarih itibarıyla yürürlükte bulunan hâlinde, "5607 sayılı Kanunda belirtilen kaçakçılık fiillerinin işlendiği tespit edilen rafineri hariç her türlü tesiste lisansa tabi tüm faaliyetler kovuşturmaya yer olmadığına dair karar veya mahkeme kararı kesinleşinceye kadar Kurum tarafından geçici olarak durdurulur ve bu süre içinde söz konusu tesis için başka bir gerçek veya tüzel kişiye de lisans verilmez. Kesinleşmiş mahkeme kararına göre lisans sahiplerinin lisansı iptal edilir. Lisans sahibine verilen idari para cezası ödenmeden lisansa konu tesis için lisans verilmez." kuralı yer almıştır.
5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu'nun "Kaçakçılık suçları" başlıklı 3. maddesinin 12. fıkrasında, "Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan izin alınmadan; akaryakıt haricinde kalan solvent, madenî yağ, baz yağ, asfalt ve benzeri petrol ürünlerinden akaryakıt üreten veya bunları doğrudan akaryakıt yerine ikmal ederek üreten, satışa arz eden, satan, bulunduran, bu özelliğini bilerek ticarî amaçla satın alan, taşıyan veya saklayan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır." kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan kurallar uyarınca, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan izin alınmadan; akaryakıt haricinde kalan solvent, madenî yağ, baz yağ, asfalt ve benzeri petrol ürünlerinden akaryakıt üretme veya bunları doğrudan akaryakıt yerine ikmal ederek üretme, satışa arz etme, satma, bulundurma, bu özelliğini bilerek ticarî amaçla satın alma, taşıma veya saklama fiillerinin kaçakçılık suçu kapsamında olduğu anlaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı şirketin madeni yağ lisansı ile faaliyette bulunduğu iş yerinde Konya İl Emniyet Müdürlüğüne bağlı kolluk görevlilerince 16/04/2013 ve 14/05/2013 tarihlerinde iki ayrı denetim yapıldığı, 16/04/2013 tarihli ilk denetimde yapılan tespitlerin iş yerindeki tanklara akaryakıt ikmali yapan tankerdeki ürüne ilişkin olduğu ve bu tespitlere istinaden şirket yetkilileri ile tanker şoförü hakkında 5607 sayılı Kanun'a muhalefet isnadıyla … Asliye Ceza Mahkemesi'nin E:… sayılı dosyasında görülen davanın açıldığı, 14/05/2013 tarihli ikinci denetimdeki tespitlerin ise iş yerinde bulunan 2 ve 6 numaralı tanklardaki ürünlere ilişkin olduğu, söz konusu denetimler sonrasında Konya İl Emniyet Müdürlüğü ile davalı idare arasında yapılan yazışmalar neticesinde davalı idarenin … tarih ve … sayılı yazısına istinaden 26/11/2013 tarihinde iş yerinin mühürlendiği görülmektedir.
Bakılan uyuşmazlıkta, davacı şirkete ait iş yerinin davalı idarenin … tarih ve … sayılı yazısına istinaden 26/11/2013 tarihinde mühürlendiği anlaşılmakla birlikte, mühürleme işleminin dayanağı olan … tarih ve … sayılı işlemin dosya içeriğinde mevcut olmadığı ve Mahkemenin 21/11/2014 tarihli ara kararı ile davalı idareden istenilmesine rağmen dosyaya ibraz edilmediği; diğer yandan, iş yerinde 16/04/2013 ve 14/05/2013 tarihlerinde iki ayrı denetim yapılmasına karşın Mahkeme tarafından yalnızca 16/04/2013 tarihinde yapılan denetimdeki tespitler nedeniyle açılmış olan ceza davasında şirket yetkilileri hakkında verilen beraat hükmü esas alınarak karar verildiği, 14/05/2013 tarihli denetimde yapılan tespitler yönünden herhangi bir inceleme ve değerlendirme yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, dava konusu mühürleme işleminin dayanağı olduğu anlaşılan … tarih ve … sayılı işlemin davalı idareden istenilerek dosyaya ibrazının sağlanması, mühürleme işleminin hangi tespit veya tespitlere istinaden yapıldığının belirlenmesi, bu kapsamda mühürlemeye neden olan aykırılıklar ve TÜBİTAK MAM laboratuvarının analiz raporlarında yer alan hususlar ile davacının lisansı kapsamında üretimini yapabileceği veya üretimde kullanabileceği ürünler bir bütün hâlinde irdelenerek değerlendirme yapılması, ayrıca idari tedbir olarak tesis edilen mühürleme işleminin tesis edildiği tarih dikkate alınarak hukukî değerlendirmeye tâbi tutulması gerektiğinin de göz önünde bulundurulması suretiyle bir karar verilmesi gerekirken, yalnızca 16/04/2013 tarihindeki tespitlere yönelik olarak ceza davasında verilen karar dikkate alınmak suretiyle eksik incelemeye dayalı olarak verilen temyize konu Mahkeme kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 02/12/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.