10. Hukuk Dairesi 2019/6704 E. , 2020/4295 K.
"İçtihat Metni"Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi
Dava, davacının davalı işveren yanında kesintisiz çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı fer"i müdahil Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesince verilen kararın, fer"i müdahil Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı, davalıya ait işyerinde 01/11/1981-31/08/1992 tarihleri arasında çalıştığını belirterek eksik sürelerin tespitine karar verilmesini istemiştir.
II-CEVAP
SGK vekili, Hak düşürücü süre nedeniyle ve davacının, taleplerinin gerçeği yansıtmadığı, sadece tanık beyanları ile ispatlanamayacağını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Davanın kabulü ile; davacının hizmet akdi ile davalı işverenin yanında;
01.11.1981 - 30.01.1982 arası, 58 gün, günlük 333, 33 TL kazançla,
01.02.1982 - 30.02.1982 arası,30 gün, günlük 350,00 TL kazançla,
01.03.1982 - 30.12.1982 arası, 98 gün, günlük 420,00 TL kazançla,
01.01.1983 - 30.12.1983 arası, 311 gün, günlük 544,00 TL kazançla,
01.01.1984 - 30.03.1984 arası, 90 gün, günlük 774,00 TL kazançla,
01.04.1984 - 30.06.1984 arası, 90 gün, günlük 817,50 TL kazançla,
01.07.1984 - 30.12.1984 arası 180 gün, günlük 739,00 TL kazançla,
01.01.1985 - 30.06.1985 arası, 180 gün, günlük 890,00 TL kazançla,
01.07.1985 - 30.09.1985 arası, 90 gün, günlük 948,00 TL kazançla,
01.10.1985 - 30.12.1985 arası, 90 gün, günlük 1.380,00 TL kazançla,
01.01.1986 - 30.06.1986 arası, 180 gün, günlük 1.380.00.TL kazançla,
01.07.1986 - 30.12.1986 arası,180 gün, günlük 1.380,00,TL kazançla,
01.01.1987 - 30.06.1987 arası, 180 gün, günlük 1.540,00 TL kazançla,
01.07.1987 - 08.07.1987 arası, 8 gün, günlük 2.475,00 TL kazançla,
09.07.1987 - 30.12.1987 arası, 172 gün, günlük 2.475.00.TL kazançla,
01 .01.1988 - 30.06.1988 arası, 180 gün, günlük 2.475,00.TL kazançla,
01.07.1988 - 30.12.1988 arası, 180 gün, günlük 4.200,00 TL kazançla,
01.01.1989 - 30.06.1989 arası 180 gün, günlük 4.200,00,TL kazançla,
01.07.1989 - 30.07.1989 arası, 30 gün, günlük 4.784,00 TL kazançla,
01 08.1989 - 30.12.1989 arası, 150 gün, günlük 7.500,00 TL kazançla,
01.01.1990 - 30.06.1990 arası, 180 gün, günlük 7.500,00 TL kazançla,
01.07.1990 - 30.07.1990 arası 30 gün, günlük 7.500,00 TL kazançla,
01.08.1990 - 30.12.1990 arası,150 gün, günlük 13,800,00 TL kazançla,
01.01.1991 - 30.06.1991 arası, 180 gün, günlük 13.800,00 TL kazançla,
01.07.1991 - 30.07.1991arası, 30 gün, günlük 15.667,00 TL kazançla,
01.08.1991 - 30.12.1991 arası, 150 gün, günlük 26.700,00,TL kazançla,
01.01.1992 - 30.06.1992 arası, 180 gün, günlük 26.700,00,TL kazançla,
01.07.1992 - 30.07.1992 arası, 30 gün, günlük 26.700.00 TL kazançla,
01.08.1992 - 31.08.1992 arası 60 gün, günlük 48.300,00 TL kazançla çalıştığının tespitine, karar verilmiştir.
B-BAM KARARI
Feri Müdahilin istinaf isteminin reddine,karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Kurum vekili, davanın yöntemince kanıtlanmadığı, hak düşürücü sürenin söz konusu olduğu, yazılı belge bulunmadığı, davanın tanık sözleri ile kanıtlanamayacağı gerekçeleriyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davacının, davalı işverene ait halı atölyesinde 01/11/1981-31/08/1992 tarihleri arasında geçen Kuruma bildirilmeyen hizmetlerinin tespitini istediği eldeki davada, davalı şirkete ait 34807 sicil sayılı işyerinde 01/11/1981 tarihinde işe girdiğine dair işe giriş bildirgesi verilmiş olduğu, davacının söz konusu işyerinden 01/11/1981-30/03/1983 tarihleri arasında 283 gün bildirilen hizmet sürelerinin bulunduğu ayrıca dinlenen bordrolu tanıkların ise çalışmayı doğruladıkları belirgindir.
Davanın yasal dayanağı olan 506 sayılı Kanunun 3. maddesinin II numaralı fıkrasına, 09.07.1987 tarihinde yürürlüğe giren 3395 sayılı Kanunun 1. maddesiyle eklenen (D) bendinde “El halıcılığı dokuma işlerinde çalışanlar hakkında yalnız iş kazaları ile meslek hastalıkları, analık ve hastalık sigorta kolları uygulanır. Ancak bunlar istekleri halinde malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta kolları bakımından 85 inci madde hükmüne göre isteğe bağlı sigortalı olabilirler.” düzenlemesine yer verilmiş, sonrasında 06.08.2003 günü yürürlüğe giren 4958 sayılı Kanunun 57. maddesiyle söz konusu bent ilga edilmiş olup yürürlükten kaldırmaya yönelik yasama işleminin geriye yürütüleceğine ilişkin herhangi bir yasal düzenleme bulunmadığından, şu durumda 09.07.1987 – 05.08.2003 (dahil) dönemi bakımından bentte yazılı nitelikteki hizmetin 506 sayılı Kanun hükümleri gereğince uzun vadeli sigorta kollarına tabi zorunlu sigortalılık olarak değerlendirilemeyeceği belirgindir.
Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar ışığında dava irdelendiğinde, uyuşmazlık konusu 01/11/1981-09/07/1987 dönem yönünden verilen kabul kararı yerinde ise de; 10/07/1987-31/08/1992 arası dönemde anılan Kanun kapsamında malûllük, yaşlılık ve ölüm sigorta kolları bakımından 85. madde gereğince isteğe bağlı sigortalılık başvurusu bulunmayan davacının sunduğu yazılı belgeler karşısında uyuşmazlık konusu dönemde davacının, işverene bağlı olarak yerine getirdiği faaliyetin “el halıcılığı dokuma işi” niteliğinde olup olmadığı belirlendikten sonra, yapılan işin el halıcılığı kapsamında olduğunun anlaşılması halinde davanın 10/07/1987-31/08/1992 dönemi yönünden reddine, aksi halde elde edilecek sonuca göre karar verilmelidir.
O hâlde, feri müdahil Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi kararının HMK"nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 02/07/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.