13. Hukuk Dairesi 2018/6784 E. , 2020/1820 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
İzmir Bölge Adliyesi Mahkemesi 13. Hukuk Dairesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının davalı ... vekilince murafaa talepli olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Murafaa için belirlenen günde duruşmalı temyiz eden davalı vekili avukat ... ile davacı vekili avukat ... geldi. Hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra kararın açıklanması başka güne bırakılmıştı. Bu kez temyiz dilekçesinin süresinde olduğu saptanarak dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R
Davacı; davalının kızı olduğunu, kendisine ait ...Mahallesi, 9142 ada, 5 sayılı parselde kayıtlı, 1 nolu bağımsız bölümü satması için davalıya vekaletname verdiğini, davalının verilen vekaletnameye istinaden taşınmazı 21.01.2011 tarihinde dava dışı ..."e sattığını, ancak satış bedelini kendisine ödemediğini ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla taşınmazın gerçek satış bedelinin şimdilik 150.000,00 TL’sinin satış tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı; davacı tarafından kendisine verilen vekaletnameyi kötüye kullanmadığını, dava dışı iki erkek kardeşinin babalarından kalan mirasın tamamını alarak kendisini miras hakkından mahrum bıraktığını, ölene kadar babasına kendisinin baktığını, davacı annesi ile birlikte yaşadıkları evin çok kötü durumda olduğunu, davacıya bakabilmek için borçlandığını, davacının kendisine vekaletname vererek taşınmazı satıp borçları ödemesini talep ettiğini, dava dışı iki erkek kardeşine karşı mahrum kaldığı miras payını alabilmek için dava açtığını, bunun üzerine kardeşlerinin davacıyı kandırarak bu davayı açtırdıklarını, davacının alzheimer hastası olduğunu, savunarak, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, 145.800,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı taraftan tahsiline karar verilmiş; hükme karşı, davacı ve davalı istinaf talebinde bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi"nce, davacının istinaf talebinin kabulü ile yerel mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulü ile, 145.800,00 TL’nin satış tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı taraftan tahsiline, davalının istinaf talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davacı eldeki dava ile, davalıya kendisine ait taşınmazı satması için vekaletname verdiğini, davalının vekaletnameye istinaden taşınmazını sattığını ancak bedelini kendisine iade etmediğini ileri sürerek, taşınmazın satış tarihi itibariyle gerçek değerinin faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş; davalı, davacının kendisine vekaletnameyi taşınmazı satarak borçlarını ödemesi amacıyla verdiğini, davacının alzheimer hastası olduğunu, dava dışı erkek kardeşlerinin yönlendirmesi ile bu davayı açtığını savunmuştur.
Dava ehliyeti, kişinin bizzat veya vekili aracılığıyla bir davayı davacı veya davalı olarak takip etme ve usuli işlemleri yapabilme ehliyetidir. Dava ehliyeti, medeni hakları kullanma ehliyetinin usul hukukunda büründüğü şekildir; dolayısıyla, medeni hakları kullanma ehliyetine(fiil ehliyetine) sahip gerçek ve tüzel kişiler dava ehliyetine de sahiptirler. 6100 sayılı HMK’nın 114/1-d. maddesine göre dava ehliyeti aynı zamanda dava şartı olup, dava ehliyeti olmayan kişiye karşı yapılan tüm usulü işlemleri geçersizdir. Bu sebeple tarafların dava ehliyetine sahip olup olmadığı mahkemece re’sen gözetilmelidir. O halde, mahkemece, davacının fiil ehliyetinin bulunup bulunmadığı, temyiz kudretine haiz olup olmadığı araştırılarak, bu hususta gerektiğinde rapor alınmak suretiyle bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
2-Bozma nedenine göre davalının sair temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle, Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, 2. bent gereğince davalının sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 2.540,00 TL duruşma avukatlık parasının davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, peşin alınan harcın istek halinde davalıya iadesine, HMK’nın 373/1. maddesi uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 11/02/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.