Danıştay 8. Daire 2017/693 Esas 2021/5563 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/693
Karar No : 2021/5563

Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı) : ... Genel Müdürlüğü
Vekili : Av. ...
Karşı Taraf (Davacı) : ... Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Vekili : Av. ...

İstemin Özeti : ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : ...
Düşüncesi : İstemin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 703 sayılı K.H.K. ile 3213 sayılı Maden Kanunu'na eklenen Geçici 33. madde ve 15/07/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4 Nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 766. maddesi uyarınca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı hasım mevkiiden çıkarılıp Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü hasım mevkiine alınarak işin gereği görüşüldü:
İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenip bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
İdare Mahkemesince verilen karar ve dayandığı gerekçe usul ve kanuna uygun olup, bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın onanmasına ve temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 23/11/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY :
(X) - Dava, Kars ili dahilinde bulunan Sicil: ... sayılı kalker maden ocağını işleten davacı şirket tarafından, Sicil: ... sayılı ruhsat sahasında üretilen kalker madeni için 2013 yılı için verilen satış bilgi formlarının teşviksiz hazırlanması, Devlet hakkının da %50 teşvik indiriminden yararlanmaksızın ödenmesine dair ... günlü ve ... sayılı işlemin iptaline ile ihtirazi kayıtla haksız yere ödenen %50 teşvik indirimi tutarı olan 91.668,58­TL devlet hakkının ödendiği tarihten itibaren yasal faiziyle birlikte iadesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, Maden Kanunu'nun 9. maddesi, Maden Kanunu Uygulama Yönetmeliği ve Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği ile riskli bir yatırım olan madenciliğin teşvik edilmesi ve Devlet hakkının %50'sinin alınmaması uygulaması ile madencilik sektörüne yatırım yaparak, sektörün gelişimine katkıda bulunan, çıkarılan cevheri tüvenan olarak değil, ülke sınırları içerisinde tesis kurarak, mamül olarak satışını yaparak ek katma değer sağlayan ve milli ekonomiye katkıda bulunanların, üretimde ve dolayısıyla milli gelirde artış sağlayanların teşvik edilerek madencilik sektörünün ülke ekonomisinin kalkınmasındaki payının artırılması amaçlandığı, olayda, davacı şirket tarafından uyuşmazlığa konu ruhsat sahasında üretilen kalker madeninin yine davacı şirkete ait çimento fabrikasında işlediği konusunda herhangi bir ihtilaf bulunmadığı, bu durumda, çıkardığı II-(a) grubu kalker madenini ülke sınırları içerisinde yer alan kendine ait tesiste işleyerek ek katma değer sağladığı ve ekonomiye katkıda bulunduğu sabit olan davacı şirketin, ilgili Kanun hükmü karşısında teşvik indiriminden yararlandırılmamasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı, öte yandan, davacı tarafından fazladan ödenmiş olan 91.668,58 TL devlet hakkının yasal faizi ile birlikte iadesi talebine gelince, hukuka aykırılığı saptanan dava konusu işleme dayalı olarak davacı Şirket tarafından ödenmek zorunda kalınan %50 teşvik indirim tutarının davalı idare tarafından hesaplanarak davacı talebini aşmayacak şekilde yine ödeme tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile birlikte davacı şirkete iadesi gerektiği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline, davacı tarafından fazladan ödenen devlet hakkı fark bedelinin idarece hesaplanarak davacı talebi olan 91.668,58 TL'yi aşmayacak şekilde ödeme tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile birlikte davacı şirkete ödenmesine karar verilmiştir.
Davalı idare tarafından, çimentonun bir yapı malzemesi olması ve kalker madeninin de bu yapı malzemesinin bir ham maddesi olması sebebiyle teşvik uygulamasının söz konusu olamayacağı iddia edilerek İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmiştir.
3213 sayılı Maden Kanunu'nun "Madenler" başlıklı 2. maddesinin dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan halinde, "Yer kabuğunda ve su kaynaklarında tabii olarak bulunan, ekonomik ve ticari değeri olan petrol, doğal gaz, jeotermal ve su kaynakları dışında kalan her türlü madde bu Kanuna göre madendir. Madenler aşağıda sıralanan gruplara göre ruhsatlandırılır:
I. Grup madenler
a) İnşaat ile yol yapımında kullanılan ve tabiatta doğal olarak bulunan kum ve çakıl.
b) Tuğla-kiremit kili, Çimento kili, Marn, Puzolanik kayaç (Tras) ile çimento ve seramik sanayilerinde kullanılan ve diğer gruplarda yer almayan kayaçlar.
(Değişik bent: 10/06/2010-5995 S.K./1.mad.) II. Grup madenler
a) Kalsit, Dolomit, Kalker, Granit, Andezit, Bazalt gibi kayaçlardan Agrega, mıcır veya öğütülerek kullanılacak kayaçlar.
b) Mermer, Traverten, Granit, Andezit, Bazalt gibi blok olarak üretilen taşlar ile dekoratif amaçla kullanılan doğal taşlar. ...." hükmüne yer verilmiştir.
Ayrıca aynı Kanunun 10.06.2010 tarihinde kabul edilen ve 24.06.2010 tarih ve 27621 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5595 sayılı Yasa ile değişik 9. maddesinde "(Değişik fıkra: 10/06/2010-5995 S.K/4.mad.) Madencilik faaliyetleri Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen teşviklerden yararlandırılır. Ancak hazır beton, asfalt ve yapı elemanları üretim tesisleri, imalat sanayi sektörü dışında madencilik faaliyeti kapsamında değerlendirilmez. Ürettiği madeni yurt içinde ve kendi tesisinde işleyip ek katma değer sağlayanlardan, bu tesislerde üretimde değerlendirilen maden miktarı için Devlet hakkının %50'si alınmaz. (Ek cümle: 29/12/2005-5446 S.K./1.mad) Bu hüküm I. Grup madenler ve mıcır ile kaba inşaat, baraj, gölet, liman, yol gibi yapılarda kullanılan her türlü yapı hammaddesi için uygulanmaz." hükmüne yer verilmiştir.
Kalker gibi mıcır veya öğütülerek kullanılacak kayaçlar, II. Grup madenler olarak sayılmıştır. Madencilik faaliyetlerinin Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen teşviklerden yararlandırılacağı, ürettiği madeni yurt içinde ve kendi tesisinde işleyip ek katma değer sağlayanlardan, bu tesislerde üretimde değerlendirilen maden miktarı için Devlet hakkının %50'sinin alınmayacağı, ancak, bu hükmün I. Grup madenler ve mıcır ile kaba inşaat...gibi yapılarda kullanılan her türlü yapı hammaddesi için uygulanmayacağı açıktır.
Bu durumda, çimentonun bir yapı malzemesi olması ve kalker madeninin de bu yapı malzemesinin hammaddesi olarak kullanılması sebebiyle, davacı şirketin 3213 sayılı Kanunun 9. maddesinde devlet hakkı için öngörülen teşvik uygulamasından yararlandırılamayacağı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, temyize konu kararın bozulması gerektiği düşüncesiyle aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyorum.