BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/871 Esas 2019/169 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/871 Esas
KARAR NO : 2019/169

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 04/10/2017
KARAR TARİHİ : 05/03/2019

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; müvekkili şirket ile dava dışı ... A.Ş. arasında 11.07.2017 tarihli sözleşme akdedildiğini, müvekkilinin ... Mah. 2426 ada 16 parselde bulunan taşınmazda iksa projelerinin hazırlanması ve proje ile birlikte iksa kazıklarının yapılması işini yüklendiğini, yükümlenen işin yapıldığı esnada 25.05.2017 tarihinde ... önü adresinde hasar meydana geldiğini, bu yerin davalı şirket tesisine ait olduğunu, davalı şirket tarafından davacıya gönderilen 14.07.2017 tarihli yazıda 30.202,94-TL hasar bedelinin ödenmesinin talep edildiğini, davacının meydana gelen hasarda sorumluluğunun bulunmadığını, iş sahasını teslim eden dava dışı işverenin sorumluluğunun bulunduğunu, ayrıca hasarın davalı şirket tarafından yer altı kablolarının yönetmelikte belirlenen esas ve usullere uygun olarak döşenmemesinden, yani davalı şirketin kusurundan kaynaklandığını, kabloların nizami derinliğe gömülmediğini, koruyucu elemanlar yerleştirilmediğini, meydana gelen hasarda müvekkili şirkete atfedilecek kusur bulunmadığını, talep edilen hasar bedelinin çok yüksek olduğunu, hasarla orantılı olmadığını, öncelikle 30.202,94-TL hasar bedelinin tahsil işlemlerinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, müvekkilinin bu bedelden borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; davacı tarafın hasarın müvekkili şirket tarafından yer altı kablolarının yönetmelikte belirlenen esas ve usullere uygun olarak döşenmemesinden ve müvekkili şirketin kusurundan kaynaklandığı iddiasının doğru olmadığını, kabloların bulunduğu konum konusunda zaman içerisinde sokak ve caddelerde müvekkili şirketin bilgisi olmadan ve nezaretçi talep edilmeden yapılan çalışmalar (Asfalt- Kilit-Taş-Tretuvar-Yolbakım ve Genişletme vb.) sebebiyle mevcut olan kriterin altına düşmekte veya yükselebildiğini, doğa şartlarında ve tesisler üzerinde yapılan çalışmalar sebebiyle tranşenin içine yatırılan kablonun üzerine serilen tuvanen kum, uyarı bandı vb. gibi gerekli malzemelerin özelliklerini yitireceğini ve müvekkili şirketin kusurunun olmayacağını, müvekkili şirketin ... İşletme Müdürlüğü sorumluluk alanı içerisinde yer alan ... önü adresinde 20.05.2017 tarihinde Alo 186 çağrı merkezine gelen ihbara istinaden AOB ekipleri tarafından yapılan kontrolde ... Tic. Ltd. Şti. çalışanları tarafından AG kablolara hasar verildiğinin tespit edilerek tutanak tutulduğunu, dava konusu 30.202,94-TL hasarın ödenmesinin davacı şirketten talep edildiğini, talep edilen hasar bedellerinin birim fiyatlara uygun olup, fahiş talep edilen bir miktarın söz konusu olmadığını, davacı şirketin muhtelif zamanlarda müvekkili şirket tesislerine zarar vermesi, çalışma yaparken gerekli özen ve ihtimamı göstermediğini, kısaca kusurun davacı tarafta olduğunu açıkça gösterdiğini, dava konusu olaya müvekkili şirketin olumlu ya da olumsuz herhangi bir fiilinin neden olmadığını, bu hususta illiyet bağının ispat yükü davacı tarafa ait olduğunu, zarar görenin kusurunun illiyet bağını kesip sorumluluktan kurtulma sebebi olması objektif iyiniyet (doğruluk ve dürüstlük) kurallarına (MK. 2) ve dolayısıyla ahlâkî bir değer hükmüne dayandığını, dava konusu olayda davacının ve dava dışı işvereni ... A.Ş.’nin kusurları bulunduğunu, davacının kendi kusurundan yararlanamayacağını, bu nedenle haksız ve yersiz olarak açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
TÜM DOSYA KAPSAMINDAN: Dava, haksız fiilden kaynaklı menfi tespit davasıdır.
Mahkememizin 15/05/2018 tarihli ara kararı gereğince dosya inşaat mühendisi, elektrik mühendisi ve akit uzmanı bilirkişilerle tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından ibraz edilen 19/07/2018 teslim tarihli raporda özetle; Yapılan tespitler, incelemeler, değerlendirmeler ve ilgili mevzuat kapsamında meydana gelen olayda; 1- Kazık delme makinesinin kanalı kazılmış kablolara çok yakın durmuş olduğu sıradaki söküm işlemi sırasında delici ucun yere düşerek yerdeki kablolara hasar verdiği anlaşılmaktadır. Eğer kazık makinesi kablo kanalından daha uzak bir mesafede bu değişim işlemini yapmış olsaydı, yere düşen parçanın kablolara temas etmesi mümkün olmayacak idi. Bu nedenle değişim işleminin hatalı yapılmış olması davacı ...şirketinin meydana gelen olayda illiyet bağınasahip olduğunu göstermektedir. Bu nedenle kusurludur. 2- ... Elektrik Kurumuna ait kabloların ... ve ... yönetmeliğine göre döşenmemiş olması kazanın meydana gelmesinde etken değildir, zira kazık makinesinin onarım işinde, iş makinesi için seçilmiş olan park yeri kabloların bulunduğu yere yakındır. Bu nedenle kazanın oluşumunda davalı ... elektrik kurumunun illiyet bağının kesik olduğu ve kusursuz olduğu yönünde görüş ve kanaatte bulunmuşlardır.
Mahkememizin 21/09/2018 tarihli ara kararı gereğince dosya ek rapor için inşaat mühendisi, elektrik mühendisi ve akit uzmanı bilirkişilerle tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından ibraz edilen 14/12/2018 teslim tarihli ek raporda özetle; Sayın davacı vekili tarafından dosyasına sunulan “Bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlar konulu” dilekçede, kök raporda itiraza neden olan hususların, HMK 278/4 maddesi uyarınca mahallinde inceleme yapılarak değerlendirilmesi ile bilirkişi heyetinden ek rapor alınması talebi doğrultusunda mahallinde ve dosyasında yeniden yapılan inceleme ve değerlendirmesi neticesinde; Kök raporda eksik bırakılan ve düzeltilmesi gereken hiç bir hususun bulunmadığı, raporun hatalı olmadığı, Sonuç olarak kurulumuz, ilgili mevzuat kapsamında meydana gelen olayda; 1- Kazık delme makinesinin kanalı kazılmış yada kazılmamış kablolara ve trafo’ya çok yakın durmuş olduğu sıradaki söküm işlemi sırasında delici ucun yere düşerek açıkta yada kanal içerisindeki kablolara hasar verdiği anlaşılmaktadır. Eğer kazık makinesi kablo kanalından ve trafodan daha uzak bir mesafede bu değişim işlemini yapmış olsaydı, yere düşen parçanın kablolara temas etmesi mümkün olmayacak idi. Bu nedenle değişim işleminin hatalı yerde [davalı şirketin yüklenici (taşeron) olarak taraf olduğu sözleşme konusu inşaatın bulunduğu parselin dışında, başka parsel üzerinde trafoya ve trafodan dağıtımı yapılan kablo hatlarına yakın konumda] yapılmış olması davacı Doğa Sondajcılık şirketinin meydana gelen olayda illiyet bağına sahip olduğunu gösterdiği, Bu nedenle kusurlu olduğu, 2- ... Elektrik Kurumuna ait kabloların ... ve ... yönetmeliğine göre döşenmemiş olması kazanın meydana gelmesinde etken olmadığı, zira kazık makinesinin delgi değişim işinde, iş makinesi için seçilmiş olan park yeri’nin Trafoya ve kabloların bulunduğu yere yakın olduğu, Bu nedenle kazanın oluşumunda davalı ... elektrik kurumunun illiyet bağının kesik olduğu ve kusursuz olduğu, görüş ve kanaatimizin aynen muhafaza edilmesi icap ettiği, Davacı tarafın kök raporumuza vaki beyan ve itirazlarının, raporda herhangi bir değişiklik gerektirmediği yönünde görüş ve kanaatte bulunmuşlardır.
Mahkememizin 05/03/2019 tarihli duruşmasının ara kararı ile; Dosya kapsamı ve bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde davacı vekilinin yeni heyetten yeni rapor alınması talebinin reddine karar verilmiştir.
Yargılama sırasında bilirkişi heyetinden alınan kök ve ek rapor ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde bilirkişi raporu mahkememizce yeterli görülüp itibar edilmiştir.
OLAY :11.07.2017 tarihinde ... önü(... Caddesi 2426 ada,16 parsel) adresinde ... Şti nin sorumluluğunda bulunan boş arsada yapılan çalışmalar sırasında ...’a ait kabloların hasarlandırıldığı, hasar miktarının 30.202,94TL olduğu belirtilmiştir.
Somut uyuşmazlıkta; davacı ... Tic. Ltd. Şti'nin hasardan sorumlu olmadığı ve borcunun olmadığının tespitini talep etmektedir.
28.08.2017 ... tarafından ...’a gönderilmiş “Bilgilendirme Yazısı”. Belgede özetle; “… Şirketin fore kazık makinesinin sahada mobilizasyonu esnasında ... Ticltd Şti nin şantiye olarak göstermiş ve saçlarla çevrilmiş olduğu boş arsada kazık makinesinin delgi ucunun sökümü sırasında yüzeye çok yakın derinlikte kabloda hasar oluşmuştur. Oluşan kablo hasarını gidermeye çalışan ekipler arızaya ulaştıklarında emniyet şeridi, tuğla, kum v.b koruma yapılmadan kabloların serbest olarak yüzeye çok yakın serildiği, olması gereken kablo derinliğinden,(80-100cm) olmadığı ve standart olarak yapılması gereken kablo derinliği, kum serilmesi, tuğla konulması, emniyet şeridi konulması gibi uyarıcı tedbirlerin olmadığını gözlemlemiştir. (Ekteki resimden görüldüğü gibi yüzeyden 30cm derinliğinde). Söz konusu hasarın boş arsada ve yüklenici olarak bilgimizin olmadığı, işverenimizin sorumluluğunda olan alanda alt yapı ile ilgili herhangi bir bilgimiz olmadan isteğimiz dışında, standartlara göre serilmeyen kablolarda oluştuğu malumunuzdur. Sayın Kurumunuzca belirlene 17.08.2017 tarih 29196 sayılı yazı ile, 25.595TL+KDV hasar tespitinin tarafımıza ödenmesini talep etmektesiniz. Çok yüksek ve abartılı tutarın tamamen işverenin sorumluluğunda olan alanda gerçekleşen ve standart dışı, yüzeye çok yakın döşenen bu hasar sebebi ile bu konuda sizlerinde anlayışına sığınarak firmamızı da mağdur etmeden bulunacak çözüm yolu ile asıl saha sorumluluğu olan işverenimizle uzlaşacağınızı ümit etmekteyiz…,” belirtilmiştir.
07.09.2017 sayı: 57944 ... tarafından hazırlanmış ... Şti ne gönderilmiş “Hasar bedeli hakkındaki yazısın”da özetle; “… Yapılan incelemeler neticesinde söz konusu adreste tesis edilen yer altı kablo hattının tesis edildiği yılda ...Y de belirtilen emniyet mesafesine uygun tesis edildiği, ancak yıllar içerisindedefalarca yapılan yol kazı çalışmalarından dolayı kot farkı oluştuğu, tespit edilmiş olup, bahse konu adreste meydana gelen hasara 30.202,94TL nin yazımızın tarafınıza tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde şirketimizin ... Bankası… hesabına yatırılmasının gerekmekte olduğu…”belirtilmiştir.
... Yönetmeliğinin 58ci maddesinde ve gerekse ... Elektrik Dağıtım Şebekeleri Enerji Kabloları Montaj Usul ve Esasları Yönetmeliğinde görüldüğü üzere yer altına döşenmesi gereken kablolar için açılması gereken kanallar, kabloların yerleşim şekilleri, kabloların sağlıklı bir şekilde elektriksel ve fiziksel olarak çalışabilmesi için her türlü koşul dikkate alınmış ve açıklanmıştır.
... Yönetmeliği
Madde 58- Bu Yönetmeliğin kapsamına giren tesislerde Türk Standartlarına uygun kablolar kullanılacaktır. Bunlar bulunmadığında Madde 1'de belirtilen standartlara uygun kablolar kullanılacaktır.
b) Kabloların döşenmesi
11) Yeraltına döşenecek kablolar, sokak ve alanlarda en az 80 cm derinliğe gömülmelidir. Bu yerlerin dışında en az 60 cm olmalıdır. Bu derinlik zorunlu durumlarda özel koruyucu önlemler alınarak 20 cm dolaylarında azaltılabilir.
13) Kablolar duruma göre toprak içine, kablo kanallarına yada duvarlara tutturulan delikli tavalara veya merdiven raflara döşenmelidir. Deliksiz yapılmış tavalarla kablo döşenmesi tavsiye edilmez. Toprak içine yerleştirilen kabloların altında ve üstünde yaklaşık 10 cm kalınlıkta elenmiş kum bulunmalıdır. Kablonun üzerindeki kumun üzerine ve aynı kanala döşenen AG ve YG kabloları arasına tüm kablo boyunca dolu tuğla veya en az 6 cm kalınlıkta beton plaka veya plastik vb. malzemelerden yapılmış koruyucu elemanlar yerleştirilmelidir. Böylece çukuru açan işçilerin kazma darbelerinden kablo korunmalı ve orada kablo bulunduğu önceden anlaşılmalıdır. Bu koruyucunun yaklaşık 30 cm üzerine ise en az 10 cm genişliğinde polietilenden yapılmış uyarı şeridi konulmalıdır.
e) Kablo yerlerinin işaretlenmesi:
Kablo tesisleri bulunan kuruluşlar, bunların yerlerini tam olarak işaretleyerek bu kabloların geçiş güzergahlarını gösteren planları, belediye ve mücavir alan sınırları içinde ilgili belediyelere, diğer yerlerde de ilgili mülki idare amirliklerine vermelidir. Yer altı kablo güzergahları kaplamasız yerlerde işaretli beton kazıklarla, kaplamalı yerlerde oyulmuş işaretlerle belirtilmelidir. Şöyle ki güzergahı görünmeyen kablolar (mesela hendek içindekiler), kablo güzergahı ve niteliği anlaşılacak şekilde işaretlenmelidir.
Bu çerçevede düz güzergah maksimum 100 m'de bir, ek ve branşman yerleri dönüş noktaları vb. yanılgıyı önleyecek şekilde işaretlenmelidir. Bu işaretler yerine göre beton kazık, pirinç veya döküm levha yada kaldırım kaplamasında oyulmak suretiyle yapılmalıdır.
Sonuç itibariyle :Bilirkişi raporunda belirtildiği üzere, Kazık delme makinesinin kanalı kazılmış yada kazılmamış kablolara ve trafo’ya çok yakın durmuş olduğu sıradaki söküm işlemi sırasında delici ucun yere düşerek açıkta yada kanal içerisindeki kablolara hasar verdiği anlaşılmaktadır. Eğer kazık makinesi kablo kanalından ve trafodan daha uzak bir mesafede bu değişim işlemini yapmış olsaydı, yere düşen parçanın kablolara temas etmesi mümkün olmayacak idi. Bu nedenle değişim işleminin hatalı yerde [davalı şirketin yüklenici (taşeron) olarak taraf olduğu sözleşme konusu inşaatın bulunduğu parselin dışında, başka parsel üzerinde trafoya ve trafodan dağıtımı yapılan kablo hatlarına yakın konumda] yapılmış olması davacı ... şirketinin meydana gelen olayda illiyet bağına sahip olduğunu gösterdiği, Bu nedenle kusurlu olduğu, ... Elektrik Kurumuna ait kabloların ... ve ... yönetmeliğine göre döşenmemiş olması kazanın meydana gelmesinde etken olmadığı, zira kazık makinesinin delgi değişim işinde, iş makinesi için seçilmiş olan park yeri’nin Trafoya ve kabloların bulunduğu yere yakın olduğu, Bu nedenle kazanın oluşumunda davalı ... elektrik kurumunun illiyet bağının kesik olduğu ve kusursuz olduğunun belirtildiği, bu nedenlerle davacının kusurlu olması nedeniyle meydana zarardan sorumlu olduğu anlaşılmakla; davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:Açıklanan gerekçeye göre;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihine göre alınması gereken 44,40 TL harcın peşin alınan 515,80 TL harçtan mahsubu ile bakiye 471,40 TL'nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davalı kendisini duruşmalarda vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 3.624,35 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair verilen karar davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliyesi ( İstinaf Mahkemesi ) nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usülen anlatıldı. 05/03/2019

Katip



Hakim