Danıştay 6. Daire 2020/11018 Esas 2021/12280 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/11018
Karar No : 2021/12280


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Bakanlığı-…
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN ÖZETİ : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem:Yalova İli, Taşköprü Beldesi, … pafta, … ,… , … parsel sayılı taşınmazları kapsayan alanda kabul edilen 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 uygulama imar planlarına karşı yapılan itirazın reddine dair … tarih ve … sayılı belediye meclisi kararının iptali istenmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: İtiraza konu imar planı değişiklikleri ile, uyuşmazlık konusu taşınmaz tamamıyla askeri alanda kalmakta iken taşınmaz çeperlerinde kalan kısmın taşıt yolu olarak fonksiyonlandırıldığı, mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu hazırlanan rapora istinaden imar planı değişikliklerinin üst ölçekli imar planı kararlarıyla uyumlu olduğu, belirlenen yol kullanım kararının kentin ulaşım bağlantılarını güçlendirerek gerek askeri alanın gerekse çevre kullanıcıların ulaşım bağlantıları bakımından olumlu olması nedeniyle dava konusu işlemin şehircilik ilkeleri ve planlama esasları ile kamu yararı ve imar mevzuatıyla aykırılık taşımadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Mahkeme kararı ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup kararın kaldırılmasını gerektirecek bir neden bulunmadığından reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Mahkeme kararının usul ve hukuka aykırı olduğu, bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … 'NIN DÜŞÜNCESİ: 3194 sayılı İmar Kanununun 4. maddesinin 2. fıkrasında Türk Silahlı Kuvvetlerine ait harekat, eğitim ve savunma amaçlı yapılar için bu Kanun hükümlerinden hangisinin ne şekilde uygulanacağının Millî Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından müştereken belirleneceği, aynı Kanunun 11.maddesinde de, imar planlarında, meydan, yol, park, yeşil saha, otopark, ve terminal gibi umumi hizmetlere ayrılmış yerlere rastlayan Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait gayrimenkuller ile askeri yasak bölgeler, güvenlik bölgeleri ile ülke güvenliği ile doğrudan doğruya ilgili Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait harekât ve savunma amaçlı yerler hariç, Hazine ve özel idareye ait arazi ve arsaların belediye veya valiliğin teklifi, Maliye ve Gümrük Bakanlığı’nın onayı ile belediye veya özel idareye terk edileceği kurala bağlanmıştır.
16.12.1985 günlü ve 1791 sayılı Milli Savunma Bakanlığının, imar planları onaylanırken Milli Savunma Bakanlığının görüşünün alınmasına ilişkin düzenlemelerin yer aldığı Genelgenin 3.maddesinde; askeri yasak bölgeler ve güvenlik bölgeleri kapsamına giren ya da Milli Savunma Bakanlığınca tahsisli ve tahsissiz olarak kullanılan veya hizmette kullanılmak üzere muhafaza edilen yerlerde ve çevresinde yapılacak imar planları ve değişikliklerinin Genelkurmay Başkanlığı görüşü alınmak üzere Milli Savunma Bakanlığına bildirilmeden onanmamasının belediyelere duyurulmasına ilişkin düzenleme getirilmiş, aynı doğrultuda bir düzenleme de Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü tarafından çıkarılan 16.12.1985 tarihli 12780 sayılı genelgede yer almış, ayrıca, Milli Savunma Bakanlığı’nın 16.3.1998 tarihli 10418 sayılı genelgesi ile de aynı hususlara değinilerek durumun belediyelere duyurulmasında bir kez daha yarar görüldüğü belirtilmiştir. Yer verilen mevzuat hükümlerine göre, mülkiyeti Hazineye ait olup Milli Savunma Bakanlığına tahsis edilen uyuşmazlık konusu taşınmaz hakkında imar planı değişikliğine karar verilirken Genelkurmay Başkanlığı görüşü alınmak üzere Milli Savunma Bakanlığına bildirilerek değişikliklerin onaylanacağı açıktır.
Bu durumda, aktarılan genelgelere aykırı şekilde Milli Savunma Bakanlığının muvafakatı alınmadan, tamamı askeri alana ayrılmış taşınmazın çeperinden yol geçirilmesine yönelik imar planı değişikliklerinde hukuka uyarlılık bulunmadığından dava konusu itirazın reddine ilişkin işlemin de hukuka aykırı olduğu sonucuna ulaşılması nedeniyle temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İNCELEME ve GEREKÇE :

MADDİ OLAY : Yalova İli, Taşköprü Beldesi, … pafta, … ,… ,… , parsel sayılı taşınmazları kapsayan alanda 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 uygulama imar planlarI kabul edilmiştir. Bu planlara karşı yapılan itirazın … tarih ve … sayılı belediye meclisi kararı ile reddine karar verilmesi üzerine görülmekte olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT: 3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, nazım imar planı varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının genel kullanış biçimlerini,başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini ,ulaşım sistemleri ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plan olarak tanımlanmıştır.
Uygulama İmar Planı; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plandır." hükmüne yer verilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanununun 4.maddesinin 2. fıkrasında ise, Türk Silahlı Kuvvetlerine ait harekat, eğitim ve savunma amaçlı yapılar için bu Kanun hükümlerinden hangisinin ne şekilde uygulanacağının Millî Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından müştereken belirleneceği, aynı Kanunun 11.maddesinde de, imar planlarında, meydan, yol, park, yeşil saha, otopark, ve terminal gibi umumi hizmetlere ayrılmış yerlere rastlayan Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait gayrimenkuller ile askeri yasak bölgeler, güvenlik bölgeleri ile ülke güvenliği ile doğrudan doğruya ilgili Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait harekât ve savunma amaçlı yerler hariç, Hazine ve özel idareye ait arazi ve arsaların belediye veya valiliğin teklifi, Maliye ve Gümrük Bakanlığı’nın onayı ile belediye veya özel idareye terk edileceği kurala bağlanmıştır.
… günlü ve … sayılı Milli Savunma Bakanlığının, imar planları onaylanırken Milli Savunma Bakanlığının görüşünün alınmasına ilişkin düzenlemelerin yer aldığı Genelgenin 3.maddesinde; askeri yasak bölgeler ve güvenlik bölgeleri kapsamına giren ya da Milli Savunma Bakanlığınca tahsisli ve tahsissiz olarak kullanılan veya hizmette kullanılmak üzere muhafaza edilen yerlerde ve çevresinde yapılacak imar planları ve değişikliklerinin Genelkurmay Başkanlığı görüşü alınmak üzere Milli Savunma Bakanlığına bildirilmeden onanmamasının belediyelere duyurulmasına ilişkin düzenleme getirilmiş, aynı doğrultuda bir düzenleme de Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü tarafından çıkarılan 16.12.1985 tarihli 12780 sayılı genelgede yer almış, ayrıca, Milli Savunma Bakanlığı’nın 16.3.1998 tarihli 10418 sayılı genelgesi ile de aynı hususlara değinilerek durumun belediyelere duyurulmasında bir kez daha yarar görüldüğü belirtilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :Dosyanın incelenmesinden, Hazineye ait Yalova İli, Taşköprü Beldesi, … pafta, … ,… ,,… parsel sayılı taşınmazların Milli Savunma Bakanlığına tahsisli olduğu, davacı tarafından taşınmazın çeperinin 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında taşıt yolu alanı kullanımına ayrıldığının öğrenilmesi üzerine Taşköprü Belediye Başkanlığına yapılan başvuru ile tamamının askeri alana ayrılmasının talep edildiği, söz konusu başvurunun dava konusu belediye meclisi kararıyla reddedilmesi üzerine görüşü alınmaksızın taşınmaz çeperinin yol alanına ayrılmasının usul ve yasaya aykırı olduğundan bahisle işbu davanın açıldığı görülmüştür.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, mülkiyeti Hazineye ait olup Milli Savunma Bakanlığına tahsis edilen uyuşmazlık konusu taşınmaz hakkında imar planı değişikliğine karar verilirken Genelkurmay Başkanlığı görüşü alınmak üzere Milli Savunma Bakanlığına bildirilerek değişikliklerin onaylanacağı açıktır.
Bu durumda, aktarılan genelgelere aykırı şekilde Milli Savunma Bakanlığının muvafakatı alınmadan, tamamı askeri alana ayrılmış taşınmazın çeperinden yol geçirilmesine yönelik imar planı değişikliklerinde hukuka uyarlılık bulunmadığından dava konusu itirazın reddine ilişkin işlemin de hukuka aykırı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptaline yönelik karara karşı davacı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun reddine dair Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davacı vekilinin temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 09/11/2021 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.