19. Hukuk Dairesi 2018/2736 E. , 2020/18 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün davalı ... vekilince duruşmalı, davacı (temlik alan) ...Varlık Yönetim A.Ş. vekillerince de duruşmasız olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde temlik alan davacı vekili Av. ... ile davalılardan ... vekili Av. ... gelmiş, başka gelen olmadığından onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, davalıların takip borçlusu dava dışı ..."le birlikte hareket ederek takibe konu yabancı çekleri davacı bankadan tahsil ettiklerini, daha sonra yabancı muhabir bankanın çeklerdeki usulsüzlükler nedeniyle davalılara ödenen parayı davacı bankadan tahsil ettiğini, davalıların çek bedellerini ödemediklerini, bu konuda başlattıkları iki ayrı icra takibinin davalıların haksız itiraz sonucu durduğunu belirterek itirazın iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili, davalının çeklerle ilgisi olmadığını, dava konusu çeklerin çizgili çekler olup kimin namına yazılı ise ona ödenmesi gerektiğini, davacının basiretli davranmadığını bildirerek davanın reddini istemiştir.
Diğer davalı, davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, toplanan delillere göre, davalı ... yönünden daha önceden verilen 2005/196 esas, 2005/347 karar sayılı dosya hükmü bu davalı yönünden temyiz edilmeden kesinleştiğinden yeniden hüküm tesisine yer olmadığına, davalı ... yönünden ise ... 5. İcra Müdürlüğü"nün 2003/3203 esas sayılı dosyaya yönelik itirazının iptali şartları oluşmadığından davanın reddine, adı geçen davalının ... 5. İcra Müdürlüğü"nün 2003/387 Esas sayılı dosyasına yönelik itirazın iptaline ve davalının %40 oranında icra inkar tazminatıyla sorumluluğuna karar verilmiş, davacı vekili ve davalı ... vekilinin temyizi üzerine Dairemizin 17.10.2011 günlü ilamıyla davalıların dolandırıcılık suçundan aleyhlerinde verilen mahkumiyet hükmünün kesinleştiği, ne var ki ceza dosyasında bir güven müessesesi olan davacı bankanın olayda mütefarik kusuru bulunup bulunmadığı yönünde bir araştırma yapılmadığı, ödenmemesi gereken bir çeki ödeyen ve güven müessesesi olan bankanın mütefarik kusuru üzerinde durulup bir karar verilmesi gerekirken bu yönün gözetilmemesi ve ilamdaki diğer nedenlerle hükmün bozulmasına karar verilmiş, bozma sonrası bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda, toplanan delillere göre, her ne kadar bilirkişi raporunda davacı bankanın ağır kusurlu olduğu belirtilmiş ise de davalı ..."ün diğer sanıklarla birlikte hareket ettiği, TMK"nun 2. maddesine aykırı davrandığı, yaptığı eylemin suç oluşturduğu, kasten işlenen bu suç teşkil eden eylemde davacı bankanın kusurunun oluşmadığı gerekçeleriyle davanın kabulüne, davalı ..."ün her iki takip dosyasına itirazlarının iptaline, takiplerin devamına ve %40 icra inkar tazminatı talebinin şartları oluşmadığından reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili, temlik alan ...Varlık Yönetim A.Ş. vekili ve davalı ... vekilince temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 2014/5745 esas ve 2014/12271 karar sayılı ve 03/07/2014 tarihli ilamı ile “1-Dava konusu alacak karar tarihinden sonra 21.06.2013 tarihli temlik sözleşmesiyle davacı banka tarafından ...Varlık Yönetim A.Ş. ye temlik edilmiş olup temlikle birlikte davacı bankanın işbu alacak üzerindeki hakları sona erdiğinden ve temyiz dilekçesi de temlikten sonra sunulduğundan davacı temlik eden ... Katılım Bankası A.Ş.vekilinin temyiz isteminin reddi gerekmiştir. 2-Dairemiz bozma kararının 2. nolu bendinde, “... ödenmemesi gereken bir çeki ödeyen ve güven müessesesi olan bankanın müterafik kusuru üzerinde durulup bir karar verilmesi gerekirken bu yönün düşünülmemesi doğru görülmemiştir” denilmiştir. Mahkeme bozmaya uymuş, bilirkişi heyetinden 19.03.2013 tarihli raporu almıştır. Raporda davacı bankanın olayda müterafık kusuru olduğu belirtilmiştir. Davacı vekili rapora itiraz etmiştir. Mahkemece rapora da itibar edilmemiştir. Bu durumda mahkemece, araştırılması gereken konu, mesleki ve teknik bir bilgiyle çözümü gerektiren bir hususa ilişkin olup alınan rapor da benimsenmediğine göre yeni bir bilirkişi heyetinden rapora itirazlar da karşılanmak suretiyle yeni bir rapor alınıp varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir.”gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde, davaya konu olan ... 5. İcra Müdürlüğü’nün 2003/387 Esas sayılı icra takip dosyasındaki çeklerin 23.11.2002 tarihli 24.550,63 Euroluk çek ile 25.11.2002 tarihli 24.927,00 Euroluk çekler olduğu, ... 5.İcra Müdürlüğü’nün 2003/3203 Esas sayılı icra takip dosyasına konu olan çeklerin ise 26.11.2002 tarihli 38.562,03 Euroluk çek olduğu, toplam 88.039,66 Euroluk üç adet çekin 48.500,00 Eurosunun davalı ...’e, 39.120,46 Eurosunun ise davalı ... Atli’ya davacı bankaca ödenmiş olduğu, mahkememizin 2012/732 esas 2013/333 karar sayılı kararının Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2014/5745 esas 2014/12271 karar sayılı ilamı gereğince ödenmemesi gereken bir çeki ödeyen ve güven müessesi olan bankanın müterafik kusuru olup olmadığı hususunda bilirkişi incelemesi yaptırılmak ve rapor alınıp varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi gerekçesiyle bozulduğu, bozma ilamı doğrultusunda davacı bankanın kusuru olup olmadığı hususunda rapor alındığı, icra takibine konu üç adet çekin Fransız bankası bir bankaya ait yabancı çek olup, ciro edilmesi mümkün olmayan çek olması, yabancı banka tarafından davacı bankaya ödenebilir cevabı geldikten sonra davacı bankaca davalılara çek bedelinin ödenmesi gerekirken, yabancı bankanın cevabı gelmeden davacı bankaca çek bedelinin hesap sahibi ... yerine davalılara ödenmiş olduğu, ödenmemesi gereken yabancı bankaya ait 3 adet çekin davacı bankaca, çizgili çek ve yabancı çeklere ilişkin olarak personeline gerekli eğitim ve talimatların verilmemiş olması, müfettiş incelemesi dışında herhangi bir denetimin yapılmamış olması nedeniyle, bilirkişi raporuna göre davacı bankanın %100 kusurlu olduğu kabul edilmişse de, davalıların da davacı bankaya ödenmemesi gereken yabancı çekleri hileli bir şekilde ibraz ederek bankayı hataya düşürmek suretiyle dolandırmış olmaları sebebiyle kusurlu oldukları, davalılar hakkında Ağır Ceza Mahkemesince mahkumiyet kararı verildiği ve kesinleştiği, davacı bankanın olayda %100 kusurlu olduğunu kabul etmenin, gerçek manada mağdur olan bankanın daha da mağduriyetine sebep olacağı; davalıların yabancı bankaya ait çeklerin tahsil edilmesinde %50 kusurlu, davacı bankanın %50 kusurlu olduğunun kabulünün gerektiği, davalı ... yönünden açılan davanın kısmen kabul kısmen reddine, ... İcra 5.Müdürlüğü’nün 2003/3203 Esas sayılı dosyasına vaki davalının itirazının kısmen iptali ile 34.320,22 TL üzerinden takibin devamına, ... İcra 5.Müdürlüğü’nün 2003/387 Esas sayılı dosyasına vaki davalının itirazının iptali ile 43.509,49 TL üzerinden takibin devamına, diğer davalı yönünden hakkındaki hüküm kesinleşmiş olduğundan yeniden hüküm tesisine yer olmadığına dair karar verilmiş hüküm davalı ... vekili ve davacı (temlik alan) vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazları incelenemeyeceğine davalılar hakkında kesinleşmiş ceza mahkumiyeti kararı bulunduğu halde Dairemizin 2014/5745 Esas ve 2014/12271 karar sayılı ve 03/07/2014 tarihli kararına mahkemece uyulmuş ve gereğince işlem yapılmış olmasına göre, davacı (temlik alan) ...Varlık Yönetimi A.Ş vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davacı (temlik alan ) ...Varlık Yönetimi A.Ş’nin vekalet ücretine yönelik temyiz isteminin aşağıdaki bentteki bozma gerekçesinin mahiyetine göre şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
3-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazları incelenemeyeceğine göre, davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
4-Mahkemece, tarafların her birinin %50 oranında kusurlu oldukları kabul edilerek davalı ...’ün her iki takip tutarının yarısından sorumlu tutulmasına karar verilmişse de bu belirleme doğru olmamıştır. Zira bu davalı tarafından bankadan çekilen para tutarı her iki takibin yarısından daha azdır. Mahkemece yapılması gereken iş davalı ...’ün dava konusu takiplerle talep edilen tutarın yarısından sorumlu olacak şekilde değil bankadan haksız olarak çektiği tutarın yarısından sorumlu olmasını sağlayacak şekilde hüküm tesis etmekten ibarettir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin vekalet ücretine yönelik temyiz isteminin şimdilik incelenmesine yer olmadığına, (3) nolu bentte belirtilen nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün davalı ... yararına BOZULMASINA, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davalı ... lehine takdir edilen 2.540,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ...’e verilmesine, peşin harçların istek halinde temyiz eden davalı ... ve davacı (temlik alan) ...Varlık Yönetim A.Ş."ne iadesine, 16.01.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.