BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/523 Esas 2021/73 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/523 Esas
KARAR NO:2021/73

DAVA:Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ:02/10/2020
KARAR TARİHİ:27/01/2021

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :Davacı...dava dilekçesinden özetle; tarafına ait ... Mah. ... ... Cad. ... No:... İç Kapı No:... .../... adresindeki ...(... Firması) isimli,... ... ... Sicil No'lu ticari İşletmesinin Eylül 2020 ayında yaşanan yangın felaketi nedeni ile tamamen yanarak zayi olduğunu.İşletmeleri açısından büyük bir felaket olan bu afet nedeniyle ticari İşletmelerinin büyük bir zarar görmüş bulunmakta olup, Bununla ilgili raporlarını ve tutanaklarını 22.09.2020 tarihinde alabildiğini, bu raporlar ve tutanakları dava dilekçesinin ekinde sunmuş olduğunu, Ticari işletmesinde bulunan 2016-2017-2018-2019 tüm ticari defterlerinin faturaları gelir ve gider belgelerinin vergiye esas belgelerinin ve sair her türlü belge ve evraklarının ,su baskını yangın nedeniyle zayi olduğundan,TTK madde 68 fıkra son uyarınca 2019 yılı ve geçmiş yıllara ait tüm defter,fatura ve sair belgelerimin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Dava TTK.nın 82/7 maddesi gereğince zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
TTK 82/1 maddesinde her tacirin;
a) Ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini,
b) Alınan ticari mektupları,
c) Gönderilen ticari mektupların suretlerini,
d) 64 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlü olduğu hükme bağlanmıştır.
TTK 82/7 maddesinde "Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir." hükmüne yer verilmiştir.
TTK 82.maddesi uyarınca zayi belgesi düzenlenebilmesi için davacının defter tutmakla veya saklamak ile yükümlü olması, zayi olan belgelerin kullanılmış defter ve belgeler olması, defter ve belgelerin yangın su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sonucu zayi olması, usulüne uygun tutulmuş olması, başvurunun 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde yapılmış olması gerekir.
Davacının, Eylül 2020 tarihinde ayında meydana gelen yangın nedeniyle işletmesinin zarar gördüğü, yangın sonucunda 2016, 2017, 2018, 2019 yıllarına ait ticari defterler, faturaların, gelir-gider su baskını nedeniyle zayi olduğu ve bunlar hakkında zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce, iddia ve tüm dosya kapsamına göre, tensip zaptıyla birlikte dava konusu ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerini yapan noterlikleri ve dava konusu faturaların basımlarını yapan matbaaların adreslerini bildirmesi için 1 haftalık kesin süre verildiği, davacının kesin süre içerisinde ara karar gereklerini yerine getirmediği anlaşılmakla davanın kesin süre nedeni ile reddine karar vermek gerektiği anlaşılmış, ayrıca 6102 sayılı TTK' nın 82/7 maddesinde, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin kanunda belirtilen nedenlerle zıyaa uğraması halinde, defter sahibi tacirin zıyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içerisinde yetkili mahkemeden kendisine bir zayi belgesi verilmesini talep etmesi öngörülmüş olup, maddede düzenlenen 15 günlük süre hak düşürücü süredir. Davacının varlığını ileri sürdüğü ziya olgusunu en geç ... Polis Merkezi Amirliğine 10/09/2020 tarihinde vermiş olduğu ifade tutanağı ile öğrendiği, dosya kapsamından sabittir. Oysa ki, işbu davanın tarihi 02.10.2020 olup, dava tarihi itibariyle hak düşürücü sürenin geçtiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle, davanın 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde açılmadığı belirlendiğinden davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM : Açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden belirlenmesine yer olmadığına,
3-Yapılan yargılama giderlerinin davacı...üzerinde bırakılmasına,
4-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde artan gider avansının davacıya iadesine,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı...tarafın yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı.27/01/2021

Katip ...
E-imza


Hakim ...
E-imza