Danıştay 2. Daire 2021/14151 Esas 2021/3173 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/14151
Karar No : 2021/3173


KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVACI) : …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:… , K:… sayılı kararın onanmasına dair Danıştay (kapatılan) Onyedinci Dairesinin 06/04/2016 günlü, E:2015/7748, K:2016/2454 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Dava; İstanbul İli, Fatih İlçesi, … Mahallesi, … Caddesi, No:… adresinde bulunan işyerinin işletmecisi olan davacı tarafından , işyerinin haksız olarak mühürlenmesi nedeniyle uğradığı ileri sürülen 19.422,55 TL maddi zararın ve 15.000,00 TL manevi zararın tazmin edilmesi istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: … İdare Mahkemesinin … günlü, E:… , K:… sayılı kararıyla; davacı tarafından iddia edilen zararın gerçekleşmiş bir zarar yani meşru ve güncel bir zarar olmadığı ayrıca davaya konu tazminatın dayanağı mühürleme işleminin davacının ruhsatsız işyeri işlettiğinden bahisle tesis edildiği görüldüğünden bu nedenle uğranıldığı öne sürülen zararın idarenin haksız eyleminden kaynaklanmadığı anlaşıldığından maddi ve manevi tazminat talebinin reddi gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacının temyiz başvurusu üzerine Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesince verilen 06/04/2016 günlü, E:2015/7748, K:2016/2454 sayılı kararla; Mahkeme kararının onanmasına hükmedilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEBİNDE
BULUNANIN İDDİALARI : Davacı tarafından, zarara uğramasına neden olan haksız mühürleme işleminin hukuka aykırı olduğuna dair verilen … İdare Mahkemesinin … günlü, E:… , K:… sayılı kararının Danıştay Sekizinci Dairesi tarafından onandığı, işyerinin aylarca kapalı kaldığı, para kazanamadığı halde kirasını ödediği, işyerinin haksız ve hukuka aykırı mühürlendiği ileri sürülerek Danıştay (kapatılan) Onyedinci Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesinin 1/c fıkrasına uygun bulunduğundan, davacının karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Onyedinci Dairesinin 06/04/2016 günlü, E:2015/7748, K:2016/2454 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlığın esası yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Dava; İstanbul İli, Fatih İlçesi, … Mahallesi, … Caddesi, No:… adresinde bulunan işyerinin işletmecisi olan davacı tarafından , işyerinin haksız olarak mühürlenmesi nedeniyle uğradığı ileri sürülen 19.422,55 TL maddi zararın ve 15.000,00 TL manevi zararın tazmin edilmesi istemiyle temyizen bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
10/08/2005 günlü, 25902 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin, 6. maddesinde; yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamayacağı ve çalıştırılamayacağı, işyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemlerin bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmayacağı; işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerlerinin yetkili idareler tarafından kapatılacağı, düzenlenmesi yer almaktadır.
Anayasanın 125. maddesinde; idarenin, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu belirtilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dosyanın incelenmesinden; davacıya ait olan işyerinin, işyeri açma ve çalışma ruhsatı bulunmadığı ve ruhsatsız olarak faaliyetine devam ettiğinden bahisle mühürlenmek suretiyle faaliyetten men edildiği, bu işleme karşı açılan davada … İdare Mahkemesinin … günlü, E:… , K:… sayılı kararıyla, yapılan işyeri ruhsat başvurusunun, gerekli harçların ödenmediğinden bahisle sonuçlandırmayan davalı idarenin tesis ettiği faaliyetten mene ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, işyeri açma ve çalışma ruhsat başvurusu sonuçlandırılmadan faaliyetten men edilmesi yargı kararıyla hukuka aykırı bulunması üzerine davacı tarafından uğranıldığı iddia edilen maddi ve manevi zararların tazmini istemiyle temyize konu işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İdare Hukuku öğretisine göre, tazminat davalarında idarenin hukuki sorumluluğundan söz edebilmek için ortada bir zararın bulunması ve bunun idareye yüklenebilen bir işlem veya eylemden doğması gerektiği kuşkusuzudur.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; İşyeri açma ruhsat başvurusu sonuçlandırılmadan faaliyetten men edilmesi, yargı kararıyla hukuka aykırı bulunmuş ise de, bu durumun davacının ruhsat almadan faaliyette bulunduğu gerçeğini ortadan kaldırmayacağı, bu itibarla mühürleme nedeniyle faaliyette bulunmadığı dönemler için talep edilen tazminatın hukuki dayanağı bulunmadığından davanın bu gerekçe ile reddi gerektiğinden temyize konu İdare Mahkemesi kararında sonucu itibariyle hukuki isabetsizlik görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. … İdare Mahkemesinin … günlü, E:… , K:… sayılı kararının, yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA;
3. Karar düzeltme ve temyiz giderlerinin istemde bulunan davacı üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, 06/10/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.



(X) KARŞI OY :


Dava; İstanbul İli, Fatih İlçesi, … Mahallesi, … Caddesi, No:… adresinde bulunan işyerinin işletmecisi olan davacı tarafından, işyerinin haksız olarak mühürlenmesi nedeniyle uğradığı ileri sürülen 19.422,55 TL maddi zararın ve 15.000,00 TL manevi zararın tazmin edilmesi istemiyle açılmıştır.
Dava dosyası incelenmesinden; davacıya ait işyerinde yapılan denetim sonucunda ruhsat başvurusunda bulunması aksi halde faaliyetten men edileceğine dair tebligatın 14.06.2010 tarihinde yapılması üzerine davacının verilen 10 günlük süre içerisinde 18.06.2010 tarihli Sıhhi İşyeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatı için gerekli formu doldurarak işyeri için gerekli ruhsat başvurusunda bulunduğu, bu başvuruya istinaden istenilen ruhsat harçlarının taksitlendirilmesi talep ettiği, davalı idarece ise; salt ruhsat harçlarının yatırılmamış olması nedeniyle ruhsat işlemlerinin tamamlanmadığı sonucuna varılarak davacıya ait işyerinin mühürlenmesine karar verildiği bu işlemin iptali istemiyle açılan dava sonucunda; … İdare Mahkemesinin … günlü, E:… , K:… sayılı kararı ile davacı tarafından yapılan ruhsat başvurusunun işyerinin ruhsat düzenlenmeyecek nitelikte olduğu yolunda bir tespit yapılmadan ruhsat alınması için gerekli harçların ödenmediğinden bahisle sonuçlandırılmaması konusunda yasal bir yetkisi bulunmayan davalı idarenin, davacıya ait işyeri hakkında tesis ettiği faaliyetten menne ilişkin dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata uyarlık görülmediği gerekçesiyle işlemin iptaline karar verildiği, bu kararın Danıştay Sekizinci Dairesinin E:2011/8417 esas sayılı kararı ile onandığı anlaşılmaktadır.
Davalı idarece işyerinin ruhsatsız olduğunun tespiti üzerine, faaliyetten men kararı vermeye yetkili davalı idarece davacının faaliyetinin devamına izin verildiği ve davacıya ruhsat alması için 10 gün süre tanındığı, bu süre içinde davacının ruhsat başvurusunu yaptığı, ruhsat almasına engel bir durumun bulunmadığı halde, idarece ruhsat işlemlerinin tamamlanmadığı sonucuna varılarak davacıya ait işyerinin 29.10.2010 tarihli işlemle mühürlenmesine karar verilmiş ise de bu işlemin; işyerine ruhsat verilmemesinin davalı idarenin kusuru olduğu gerekçesiyle yargı kararı ile iptal edildiği ve kararın temyiz incelemesinden geçerek onandığı bu durumda; işyerinin mühürlenmesi nedeniyle taşınmak durumunda kalan ve bu dönemde ödediği kira ve kazanç kaybını talep eden davacının maddi kaybının incelenerek tespiti ile taktir edilecek manevi tazminat ödenmesine karar verilmesi gerekirken, davanın tümüyle reddinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığından, davacının kararın düzeltilmesi isteminin kabul edilerek, onama kararının kaldırılması ve davanın reddi yolundaki kararın bozulması gerektiği oyu ile Daire kararına katılmıyorum.