Danıştay 10. Daire 2016/2683 Esas 2021/4539 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/2683
Karar No : 2021/4539


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Bakanlığı
VEKİLİ : I. Hukuk Müş. Yard. ...

KARŞI TARAF (DAVACILAR) : Kendi adına asaleten, ..., ... ve ...'a velayeten ...
VEKİLLERİ : Av. ...

İSTEMİN_KONUSU : .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılar tarafından, ...İl Emniyet Müdürlüğü emrinde polis memuru olarak görev yapan yakınları ...'ın, 20/03/2014 tarihinde Adana-Ankara Otoyolu Çeleme Deresi Mevkiinde İlçe Jandarma Komutanlığı ekipleriyle birlikte yol uygulaması yaptığı esnada terör örgütü mensuplarınca uzun namlulu silahlarla gerçekleştirilen saldırı sonucu hayatını kaybettiği olayda davalı idarenin kusursuz sorumluluğu bulunduğu ileri sürülerek, eşi ...için 50.000,00 TL, çocukları ...ve ...için ayrı ayrı 20.000,00'er TL, diğer çocuğu ... için ise 10.000,00 TL olmak üzere toplam 100.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesince; polis memuru ...'ın görevi esnasında uğradığı silahlı saldırı sonucunda vefat etmesi nedeniyle davacıların uğradığı manevi zararların davalı idarece kusursuz sorumluluk ilkesine göre tazmini gerektiğinden, olayın meydana geliş şekli ve zararın niteliğine göre davanın kabulü ile ...için 50.000,00 TL, ...ve ...için ayrı ayrı 20.000,00'er TL ve ...için 10.000,00.TL olmak üzere toplam 100.000,00 TL manevi tazminatın, davanın açıldığı 29/06/2015 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacılara ödenmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacılara yakınlarının vefatı nedeniyle 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun 21. maddesi kapsamında aylık bağlandığı ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında tazminat ödemesi yapıldığı, bu kapsamda ödenen nakdi tazminat ile davacıların manevi zararlarının da giderildiği; öte yandan, mahkemece takdir edilecek manevi tazminatın manevi tatmin aracı olması gerektiğinden sebepsiz zenginleşmeye yol açmayacak miktarda olması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacılar tarafından temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Uyuşmazlığın görümü ve çözümünün ...İdare Mahkemesinin yetkisinde olmasına rağmen, uyuşmazlığın esası hakkında .... İdare Mahkemesince karar verildiği anlaşıldığından, davanın yetkili idare mahkemesince görülmesini teminen yetkisizlik kararı verilmek üzere .... İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Davacıların yakınları olan ...'ın, Niğde İl Emniyet Müdürlüğü Bölge Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü Eminlik Otoyol Büro Amirliğinde polis memuru olarak görev yaptığı, 20/03/2014 tarihinde ...'ın da aralarında bulunduğu polisler ile Ulukışla İlçe Jandarma Komutanlığı ekiplerince Adana - Ankara Otoyolu Çeleme Deresi Mevkiinde yol uygulaması yapıldığı esnada, ticari bir taksiden inen 3 kişi tarafından uzun namlulu silahlarla polis ekiplerine açılan ateş sonucunda davacılar yakını ...'ın hayatını kaybettiği, Emniyet Genel Müdürlüğü Sosyal Hizmetler Dairesi Başkanlınca ...hakkında 02/07/2014 tarih ve 2014/322 sayılı işlemle şehitlik belgesi düzenlendiği, düzenlenen belgeye göre şehitlik tarihinin 20/03/2014, şehitlik sebebinin terör olayı olduğu ve olay ilinin Niğde olarak belirtildiği, bakılmakta olan davanın ise şehit polis memuru ...'ın eşi ve çocukları tarafından manevi tazminat istemiyle açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Dilekçeler üzerine ilk inceleme" başlıklı 14. maddesinin 3. fıkrasının (a) bendinde, dava dilekçelerinin idare mahkemelerinde başkan ya da görevlendireceği bir üye tarafından görev ve yetki yönünden inceleneceği; "İlk inceleme üzerine verilecek karar" başlıklı 15. maddesinde, Kanun'un 14. maddesinin 3. fıkrasının (a) bendine göre, idari yargının görevli olduğu konularda açılan davaların görevli veya yetkili olmayan mahkemeye açılması halinde davanın görev veya yetki yönünden reddedilerek dava dosyasının görevli veya yetkili mahkemeye gönderilmesine karar verileceği hükümlerine yer verilmiştir.
2577 sayılı Kanun'un "İdari davalarda genel yetki" başlıklı 32. maddesinin 2. fıkrasında, "Bu Kanunun uygulanmasında yetki kamu düzenindendir." hükmü; "Tam yargı davalarında genel yetki" başlıklı 36. maddesinde, "İdari sözleşmelerden doğanlar dışında kalan tam yargı davalarında yetkili mahkeme, sırasıyla: a) Zararı doğuran idari uyuşmazlığı çözümlemeye yetkili, b) Zarar, bayındırlık ve ulaştırma gibi bir hizmetten veya idarenin herhangi bir eyleminden doğmuş ise, hizmetin görüldüğü veya eylemin yapıldığı yer, c) Diğer hallerde davacının ikametgahının bulunduğu yer. İdari mahkemesidir." hükmü bulunmaktadır.
2577 sayılı Kanun'un geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen "Kararın bozulması" başlıklı 49. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, temyiz incelemesi sonucunda Danıştayın görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması halinde mahkeme kararını bozacağı hüküm altına alınmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlığın, polis memuru ...'ın görevli olarak Niğde ili sınırları içerisinde yol uygulamasında bulunduğu esnada, terör örgütü mensuplarınca yapılan saldırı sonucunda şehit olması üzerine eşi ve çocukları tarafından açılan bir tam yargı davası niteliğinde olduğu; bu sebeple, davanın görümü ve çözümünde yetkili olan idare mahkemesinin 2577 sayılı Kanun'un 36. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi gereği eylemin yapıldığı yer mahkemesi olarak belirlenmesi gerektiği, bakılmakta olan tam yargı davasına konu manevi tazminat istemine neden olan idari faaliyetin ise Niğde ili sınırları içerisinde gerçekleşmesi karşısında, uyuşmazlığın görümü ve çözümünün Niğde ilinin idari yargı çevresi bakımından bağlı bulunduğu ...İdare Mahkemesinin yetkisinde olduğu görülmektedir.
Nitekim; aynı olayla ilgili olarak şehit polis memuru ...'ın annesi, babası ve kardeşleri tarafından açılan tam yargı davasında ...İdare Mahkemesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı karara karşı yapılan istinaf başvurusu neticesinde ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararın taraflarca temyizi üzerine Dairemizin 04/10/2021 tarih ve E:2018/278, K:2021/4541 sayılı kararıyla Bölge İdare Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir.
Bu itibarla; .... İdare Mahkemesince, davanın yetki yönünden reddi ile dava dosyasının yetkili Aksaray İdare Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekirken, davacıların manevi tazminat istemlerinin kabulü yolunda verilen kararda, yetki dışındaki bir işe bakılmış olması sebebiyle usul hükümlerine uyarlık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın kabulüne ilişkin temyize konu ...İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04/10/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.