Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/1097 Esas 2021/1590 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/1097
Karar No : 2021/1590

TEMYİZ EDEN (DAVALILAR): 1- … (…)
2- … Bakanlığı
VEKİLİ: Hukuk Müşaviri …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Birliği
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU:Danıştay Onuncu Dairesinin 17/09/2019 tarih ve E:2013/8255, K:2019/5775 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 24/07/2013 tarih ve 28717 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 5. maddesinde yer alan "Hukuk alanında doçent ve üzeri akademik unvana sahip olanlar ile adli yargı hakim emeklileri sınavdan muaftır." cümlesinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 17/09/2019 tarih ve E:2013/8255, K:2019/5775 sayılı kararıyla; davalı idarelerden Cumhurbaşkanlığının husumete ilişkin usule yönelik itirazı yerinde görülmeyerek işin esasına geçilmiş,
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 30. maddesinin 7. ve 8. fıkralarında yer alan kurallar aktarılarak,
5684 sayılı Kanun'un 8. fıkrasının (c) bendine, 13/06/2012 tarih ve 6327 sayılı Kanun'un 58. maddesiyle, Müsteşarlığın bu fıkra uyarınca aranacak deneyim ve bu deneyime esas teşkil eden bilginin tespitine ilişkin ölçütleri belirlemeye yetkili olduğu hükmünün eklendiği,
Söz konusu hükmün, Anayasa'nın 2., 36. ve 123. maddelerine aykırı olduğu iddiasıyla iptali için Anayasa Mahkemesine itiraz yoluyla başvurulmuş olup, Anayasa Mahkemesinin 01/04/2015 tarih ve E:2014/139, K:2015/36 sayılı kararıyla itirazın reddine karar verildiği,
Görüldüğü üzere, kanun koyucunun, sigorta hakemlerinin, mali güç dışında sigorta şirketi ve reasürans şirketi kurucularında aranan nitelikleri taşımaları, en az dört yıllık yüksek okul mezunu olmaları ve sigorta hukukunda en az beş yıl veya sigortacılıkta en az on yıllık deneyimlerinin bulunması gerektiğini belirterek, bu kişilerde bulunması gereken niteliklerle ilgili asli düzenlemeyi yaptığı, sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların sigorta hukukunda veya sigortacılıkta belirli bir bilgi birikimi ve deneyime sahip kişiler tarafından çözülmesini sağlamak amacıyla da sigorta hakemlerinde aranacak deneyim ve bu deneyime esas teşkil eden bilginin tespitine ilişkin ölçütleri belirleme konusunda Hazine Müsteşarlığına yetki verdiği,
Kanun ile verilen bu yetkiye dayanılarak, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'te 24/07/2013 tarihinde değişiklik yapıldığı, söz konusu değişiklikle Yönetmeliğin 13. maddesinin 1. fıkrası değiştirilerek, aynı maddeye 3., 4. ve 5. fıkralar da eklenmek suretiyle sigorta hakemlerinde aranacak deneyime esas teşkil eden bilginin tespitine ilişkin objektif bir ölçüt olduğu tartışmasız olan sınav konusunda düzenleme yapıldığı, bu düzenleme yapılırken hukuk alanında doçent ve üzeri akademik unvana sahip olanlar ile adli yargı hakim emeklilerinin sınavdan muaf tutulduğu,
Dairelerince dava konusu düzenlemenin yürütmesinin durdurulması isteminin reddine karar verilmesi üzerine davacı tarafından bu karara itiraz edildiği, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 29/06/2015 tarih ve YD İtiraz No:2015/342 sayılı kararı ile davacının itirazı kabul edilerek "Hukuk alanında doçent ve üzeri akademik unvana sahip olanlar ile adli yargı hakim emeklileri sınavdan muaftır." cümlesinin yürütmesinin durdurulmasına karar verildiği,
Kararın gerekçesinde, "5684 sayılı Yasanın 30. maddesinde yer alan hükümlerin, Anayasa Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararıyla birlikte irdelenmesinden, davalı idarenin, sigorta hakemlerinde aranacak deneyim ve bu deneyime esas teşkil eden bilginin tespitine yönelik ölçütleri ancak 8. fıkrada sayılan 3 bent çerçevesinde belirlemeye yetkili olduğu; bu kriterlerden (c) bendinde 'sigorta hukukunda en az 5 yıl veya sigortacılıkta en az 10 yıl deneyimi olması' kuralı yer aldığından, idarece yapılacak belirlemede (a) ve (b) bentlerinde yer alan şartlar yanında (c) bendinde ifade edilen 'sigorta hukukunda' veya 'sigortacılıkta' deneyim esas alınarak bir düzenleme yapılması gerektiği, uyuşmazlıkta, davalı idarece dava konusu düzenlemede ifade edilen 'hukuk alanında' ibaresinden sigorta hukukunun; 'adli yargı hakim emeklileri' ibaresinden de sigorta hukuku ve sigortacılıkla ilgili davalarda görev yapmış adli yargı hakim emeklilerinin anlaşılması gerektiği ifade edilmiş ise de, dava konusu düzenlemede açıkça bu yönde bir belirleme yapılmadığı, bu işlemin bir düzenleyici işlem olması nedeniyle her zaman uygulanabilir nitelikte olduğu hususu da dikkate alındığında, bu haliyle anılan düzenlemenin objektiflikten uzak ve kanuna aykırı olduğu" ifadelerine yer verildiği,
İdari Dava Daireleri Kurulunun bu kararı üzerine 19/01/2016 tarih ve 29598 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 3. maddesiyle dava konusu düzenlemenin yürürlükten kaldırıldığı, nitekim, davalı ... (... Bakanlığı) vekili tarafından dosyaya sunulan 21/04/2016 tarihli beyan dilekçesinde de, yürütmenin durdurulması kararı uyarınca, dava konusu düzenlemenin yürürlükten kaldırıldığının beyan edildiği,
Buna göre, yargı kararı gereğini yerine getirmek üzere yapılan yönetmelik değişikliği ile yürürlükten kaldırılan, objektiflikten uzak ve Kanun'a aykırı dava konusu düzenlemede hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle,
24/07/2013 tarih ve 28717 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 5. maddesinde yer alan "Hukuk alanında doçent ve üzeri akademik unvana sahip olanlar ile adli yargı hakim emeklileri sınavdan muaftır." cümlesinin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idareler tarafından, 19/01/2016 tarih ve 29598 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 3. maddesiyle dava konusu düzenleme yürürlükten kaldırıldığından, karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekirken, iptal kararı verilmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı, bu hali ile temyize konu Daire kararının infazının hukuken mümkün olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz istemlerinin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarelerin temyiz istemlerinin reddine,
2. Dava konusu düzenlemenin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Onuncu Dairesinin temyize konu 17/09/2019 tarih ve E:2013/8255, K:2019/5775 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 27/09/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.