BAM Hukuk Mahkemeleri Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi 2022/278 Esas 2022/542 Karar Sayılı İlamı

T.C.
DİYARBAKIR
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
2. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/278
KARAR NO : 2022/542

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : DİYARBAKIR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DAVANIN KONUSU : Merci Tayini
KARAR TARİHİ : 18/05/2022

Diyarbakır ... Asliye Hukuk Mahkemesi ve Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için Dairemize gönderilen dosya incelendi;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete sigortalı araca ...’ye ait kepçenin çarpması sonucu araçta hasar oluştuğunu, müvekkilinin bu hasar nedeniyle ödeme yapmak zorunda kaldığını ileri sürmek suretiyle zararın rücuen davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Diyarbakır ... Asliye Hukuk Mahkemesi “Dava kasko sigortasından kaynaklanan alacağın tahsili isteğine ilişkindir. Sigorta şirketinin halefi olduğu aracın ticari olduğu, Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Diyarbakır ilinin mülki sınırlarını kapsayacağı anlaşılmakla mahkememizin Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla yürüttüğü iş bu dosyanın müstakil Diyarbakır Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesince incelenmesi gerektiği” gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir.
Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi “her ne kadar davacının sigortalısına ait araç ticari olsa da, davalıların tacir olmadığı ve davanın sigorta sözleşmesinden değil, davalıların kusuru ile gerçekleşmesine sebebiyet verdiği iddia edilen haksız fiilden kaynaklandığı” gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Karşılıklı iki mahkemenin aynı dava hakkında göreve veya yetkiye ilişkin olarak verdikleri kararlar, kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği takdirde görevli veya yetkili mahkeme, ilgisine göre bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca belirlenir (HMK md.22/2).
Davacı sigorta şirketi, eldeki davayı sigortalısının halefi olarak açmış olmasına göre, görevli mahkemenin tayininde sigortalı ile davalı arasındaki ilişkinin hukuki mahiyetinin nazara alınması gerekir. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu'nun 22/03/1944 tarihli 37 Esas ve 9 Karar sayılı ilamında bu husus "Sigortacının sorumlu kişi aleyhine açacağı dava, sigorta poliçesinden doğan bir dava değildir. Bu nedenle, halefiyet davası bir ticari dava sayılamaz. Bu dava, aynen sigortalı kimsenin sorumlu kişiye karşı açmış olduğu bir dava gibidir. Sigortalının muhtelif mahkemelerde dava açma hakkı varsa aynı hak, sigortacının halefiyet hakkına dayanan rücu davası için de söz konusudur" şeklinde vurgulanmaktadır. Öte yandan, Türk Ticaret Kanunu’nun "Halefiyet" başlığı altındaki 1472. (eski TTK 1301.) maddesinde; “Sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder.” hükmüne yer verilmiştir (Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 2020/9900 Esas ve 2022/4409; 2021/14628 Esas ve 2022/648 Karar; Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 2019/1635 Esas ve 2020/3293 Karar; Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2022/887 Esas ve 2022/649 Karar).
Somut olayda; davacının sigortalısının tacir olmadığı ve davanın sigorta sözleşmesinden değil, davalının kusuru ile gerçekleşmesine sebebiyet verdiği iddia edilen haksız fiilden kaynaklandığı anlaşılmakla, uyuşmazlığın asliye hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. Bu sebeple, Diyarbakır ... Asliye Hukuk Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan sebeplerle,
1) Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 21. ve 22. maddeleri gereğince Diyarbakır ... Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE.
2-Dosyanın merci tayini isteminde bulunan mahkemeye gönderilmesine.
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 22/2. ve 352. maddeleri gereğince KESİN olmak üzere oybirliği ile karar verildi.18/05/2022