14. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 30/12/2011 gününde verilen dilekçe ile mirasın hükmen reddi istenmesi üzerine Dairemizin 2015/5008 Esas 2017/6197 Karar sayılı bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 26/04/2018 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, mirasın hükmen reddi isteğine ilişkindir.
Davacılar vekili, 24/02/2011 tarihinde ölen mirasbırakanı ..."ın terekesinin borca batık olması nedeni ile mirası hükmen reddedildiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
... 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/583 Esas, 2014/662 Karar sayılı ve 03/12/2014 tarihli kararı ile davanın kabulüne dair verilen karar Dairemizin 2015/5008 Esas 2017/6197 Karar sayılı ve 13.09.2016 tarihli kararı ile “yapılan incelemelerde ölüm tarihi esas alınarak muris adına kayıtlı araç bulunup bulunmadığının ilgili İlçe Emniyet Müdürlüğünden sorulmadan, davalı SGK"ya olan borç miktarı ve kaynağı araştırılmadan, murisin ... Vergi Dairesi"ne olan borç miktarı, kaynağı tespit edilmeden ve alacaklı davaya dahil edilmeden, davacılar vekilininin dava dilekçesindeki murisin bazı borçlarının haciz tehdidi altında davacı-mirasçılar tarafından ödendiğine dair beyanı dikkate alınıp mirasçıların mirası kabul anlamına gelecek davranışlarda bulunup bulunmadıkları araştırılmadan hüküm kurulduğu görülmüştür. Ayrıca davacılardan ... kendi adına asaleten, 15.05.1995 doğumlu ..."a velayeten işbu davayı açtığı, Türk Medeni Kanununun Velayet, Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzüğünün 39. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca vekilin vekaletnamesinde mirasın reddi yetkisi bulunan vekaletname verdiği anlaşılmaktadır. Annenin hukuki yararı ile çocuğun hukuki yararı çatışmaktadır. Türk Medeni Kanununun 426/2 maddesine göre, bir işte yasal temsilcinin menfaatiyle küçüğün veya kısıtlının menfaati çatışırsa, vesayet makamının, ilgilisinin isteği üzerine veya re"sen temsil kayyımı ataması gerekmektedir. Yargılama aşamasında ... reşit olduğundan davaya ve yapılan işlemlere muvafakati sağlanması gerekirken, mahkemece belirtilen hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş” olması gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkeme bozmaya uyarak davanın kabulüne karar vermiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, murisin ölüm tarihi itibariyle terekesinin açıkça borca batık olup olmadığının ve mirasçıların terekeyi kabul anlamına gelen işlemler yapıp yapmadıklarının araştırılması gerekmektedir. Türk Medeni Kanunu’nun 605/2 maddesi hükmü gereğince mirasın hükmen reddine (terekenin borca batık olduğunun tespitine) ilişkin talepler, süreye tabi olmayıp mirasçıların iyiniyetli ya da kötüniyetli olmalarının bir önemi bulunmamaktadır. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2). Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler ve tapu müdürlüğü v.b. kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi gerekmektedir.
Somut olayda, bozma ilamına uyulmuş olmasına karar verilmiş olmasına karşın bozma ilamının gereği tam olarak yerine getirilmemiştir. Mirasbırakanın vergi borcunun kaynağı ve kaynağı olan şirketin akıbeti araştırılmamıştır.
Öte yandan, davacının dava dilekçesinde ..., ... Bankası ve ...’a mirasbırakanın borçlarına ilişkin ödeme yaptığını belirtmiş olmasına karşın bu ödemelerin icra tehditi altında yapılıp yapılmadığı araştırılmamıştır.
Eksiklikler giderilmeksizin karar verilmiş olması doğru görülmemiş ve hükmün bu nedenlerle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün yukarıda BOZULMASINA, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21.02.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.