16. Hukuk Dairesi 2016/7914 E. , 2019/3259 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... İlçesi Karşıyaka Köyü çalışma alanında bulunan 365 ada 37 ve 93 parsel sayılı 18.282,02 ve 16.828,08 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar, tapu kaydı, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle davalı ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı Hazine, tapu kaydına dayanarak tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli 365 ada 37 ve 93 parsel sayılı taşınmazlar üzerinde davacı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Davacı Hazine, çekişmeli taşınmazların toprak tevzi çalışmaları sonucunda oluşturulan Mart 1973 tarih 40 sıra numaralı ve Aralık 1967 tarih 229 sıra numaralı tapu kayıtlarının kapsamında kaldığını öne sürerek dava açmıştır. Mahkemece yapılan keşif sonucu dosyaya ibraz edilen fen bilirkişi raporuna göre, çekişmeli 365 ada 37 parsel sayılı taşınmazın Mart 1973 tarih 40 sıra numaralı tapu kaydı kapsamında, 365 ada 93 parsel sayılı taşınmazın ise Aralık 1967 tarih 229 sıra numaralı tapu kaydı kapsamında kaldığı belirlendiği gibi, bu durum mahkemenin ve davalıların da kabulündedir. Taraflar arsındaki ihtilaf, sözü edilen tapu kayıtlarının oluşumlarından evvel, davalı lehine 46/1 maddesi koşullarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır. Ne var ki, mahalli bilirkişi ve tanıkların bu konudaki beyanları soyut nitelikte olduğu gibi, taşınmazların niteliğini ve kullanım durumlarını en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafı olduğu halde Mahkemece hava fotoğrafından da yararlanılmamış ve tek ziraat bilirkişisi tarafından düzenlenen, çekişmeli taşınmazların 4. sınıf kuru tarım arazisi niteliğinde olduğunu ve 70 yılı aşkın süredir kullanıldığını belirten, ancak bilimsel verilere dayanmayan soyut içerikli rapora itibar edilerek, taşınmazlara uygulanan tapu kayıtlarının oluşum tarihinde, davacı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının oluşup oluşmadığı kesin olarak belirlenmeksizin karar verilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle, çekişmeli taşınmazlara uygulanan tapu kayıtlarının oluşum tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik çift hava fotoğrafları dosya arasına getirtilmeli ve bundan sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle; taraf tanıkları, fen bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisi ve 3 ziraat mühendisinden oluşturulacak bilirkişi kurulunun katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından, taşınmazların öncesinin ne olduğu, taşınmazlar üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, üzerlerindeki zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettikleri hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılarak, çekişme konusu taşınmazların önceki ve şimdiki niteliği, arazinin ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığı ve kullanımın hangi tarihten itibaren olduğu, kullanıma ara verilip verilmediği konusunda rapor düzenlettirilmeli; zirai bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazların niteliğini ve kullanım durumlarını kesin olarak belirleyen ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisinden ise keşif ve uygulamaları izleyip denetlemeye olanak verir ayrıntılı rapor alınmalı; somut olayda çekişmeli taşınmazlara uygulanan tapu kayıtlarının oluşum tarihinde zilyetlikle kazanma şartlarının davacı lehine oluşup oluşmadığı tereddütsüz belirlenmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 30.04.2019 gününüde oybirliğiyle karar verildi.