Danıştay 8. Daire 2021/4026 Esas 2021/3957 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/4026
Karar No : 2021/3957

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVALILAR : 1- …
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …
2- … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU :
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi … Anabilim Dalında uzmanlık öğrencisi olan davacı tarafından, 18.07.2009 gün ve 27292 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliğinin "Yabancı Uyrukluların Uzmanlık Eğitimi" başlığını taşıyan 19. maddesinin 4. fıkrasının iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Hukuka, eşitlik ilkesine ve uluslararası sözleşmelere aykırı olduğu öne sürülmektedir.

DAVALI İDARELERİN SAVUNMALARI :
Davacının diğer tıpta uzmanlık öğrencileri ile aynı kontenjana bağlı olarak eğitime başlamadığı, mevzuatta yer alan düzenlemeyi bilerek eğitime başladığı, çalışmasının karşılığını eğitim alarak aldığı, yürürlükteki mevzuata göre ücret ödenmesinin mümkün olmadığı belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …

DÜŞÜNCESİ : Dava; İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi … Ana Bilim Dalında uzmanlık öğrencisi olan davacı tarafından, 18/07/2009 tarih ve 27292 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği'nin "Yabancı Uyrukluların Uzmanlık Eğitimi" başlığını taşıyan 19. maddesinin 4. fıkrasının iptali istemiyle açılmıştır.
Danıştay Sekizinci Dairesinin 11/12/2014 tarih ve E:2013/5974, K:2014/10106 sayılı kararıyla; "yabancı uyruklu öğrenci statüsünde tıpta uzmanlık eğitimi almakta iken Türk vatandaşlığına geçenlerin kadroya atanmalarına hukuken olanak bulunmamakta ise de, yabancı uyruklu öğrenci kapsamında tıpta uzmanlık eğitimi alan öğrencilere ilgili mevzuat uyarınca yabancı öğrenci statüsü nedeniyle yapılan ödemelerin, Türk vatandaşlığına geçtikleri için kesilmesini ve herhangi bir ödeme yapılmadan ücretsiz çalıştırılmasını Anayasa ve uluslararası mevzuatla bağdaştırmanın mümkün olmadığı, bu durumda; Türk vatandaşı olan tıpta uzmanlık öğrencileri ile aynı mevzuata tabi olarak tıpta uzmanlık eğitimi alan, birlikte nöbet tutup sağlık hizmeti sunumuna katkı sağlayan yabancı uyruklu tıpta uzmanlık öğrencilerine, Türk vatandaşlığına geçtikleri için herhangi bir ödeme yapılmaksızın ücretsiz çalıştırılmalarını öngören dava konusu Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği'nin 19. maddesinin 4. fıkrasında hukuka uyarlık bulunmadığı" gerekçesiyle dava konusu düzenlemenin iptaline karar verilmiştir.
Sekizinci Dairenin bahse konu kararının temyiz edilmesi üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 08/03/2018 tarih ve E:2015/3226, K:2018/836 sayılı kararıyla; "Türkiye'de yabancı uyruklu olarak uzmanlık eğitimi görmeye başlayan ve belli bir kontenjan dahilinde bu hakkı elde eden yabancı öğrencilerin sonradan Türk uyruğuna geçmesinin, onlara, Türk uyruklu olarak bu eğitimi görmeye hak kazanan ve eğitime başlayan öğrencilerin sahip olduğu kadro ve aylık haklarını kazandıracağının kabulü mümkün olmadığından, dava konusu düzenleyici işlemde hukuka aykırılık görülmediği" gerekçesiyle bozulmuştur.
Bozma kararından sonra Danıştay Sekizinci Dairesince 11/02/2020 tarih ve E:2019/8979, K:2020/667 sayılı karar ile "Bozma kararı göz önünde bulundurularak, yeniden bir karar verilmesi gerekmekte ise de; dava konusu Yönetmeliğin 26/04/2014 tarih ve 28983 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik ile yürürlükten kaldırıldığı" gerekçesiyle konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmiştir.
Sekizinci Dairenin bozma üzerine verdiği bu kararın da temyizi üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 07/12/2020 tarih ve E:2020/2493, K:2020/2919 sayılı kararıyla; " dava konusu edilmese de davacı hakkında dava konusu Yönetmelik uyarınca tesis edilen 10/04/2013 tarihli uygulama işlemi bulunduğu, bu itibarla, Danıştay Sekizinci Dairesince, Kurulumuz bozma kararında yer alan gerekçe doğrultusunda işin esası hakkında karar verilmesi gerekirken, dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinde hukuki isabet görülmediği" gerekçesiyle bozulmuştur.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 46. maddesinde; Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarına karşı Danıştayda temyiz yoluna başvurulabileceği, 2575 sayılı Danıştay Kanununun 38. maddesinde; İdari Dava Daireleri Kurulunca idari dava dairelerinden ilk derece mahkemesi olarak verilen kararların temyizen inceleneceği hükmü getirilirken; 2577 sayılı Kanunun 49. maddesinin 4. fıkrasında; ilk derece mahkemelerine aynı kanunda, bozmaya uymayarak eski kararında tanınan ısrar yetkisi, Danıştay dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdiği kararların temyizen bozulması halinde tanınmamıştır.
Bu itibarla; dava konusu Yönetmelik hükmü açısından, İdari Dava Daireleri Kurulunun bahsi geçen kararına uymak gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle; 07/12/2020 tarih ve E:2020/2493, K:2020/2919 sayılı bozma kararına uyularak, 08/03/2018 tarih ve E:2015/3226, K:2018/836 sayılı İdari Dava Daireleri Kurulu kararında belirtilen gerekçe ile davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY :
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi … Ana Bilim Dalında uzmanlık öğrencisi olan davacının, 11/10/2012 tarihinde Türk vatandaşı olması üzerine, aylık ve özlük haklarının verilmesi talebiyle Rektörlüğe yaptığı başvurunun, yabancı uyruklu tıpta uzmanlık öğrencilerinin aylıksız atama olurları dikkate alındığında 2547 sayılı Kanun'un 50. maddesinin (e) bendi kapsamında bulunmadığı, bu nedenle söz konusu uzmanlık öğrencilerinin tuttuğu nöbetler karşılığı ek ödeme yapılmadığı gerekçesiyle 10/04/2013 tarihli işlem ile reddi üzerine, bu işlemin dayanağı olan Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği'nin 19. maddesinin 4. fıkrasının iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 46. maddesinin 1. fıkrasında, Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının Danıştay'da temyiz edilebileceği; 2575 sayılı Kanunun 38. maddesinde, İdari Dava Daireleri Kurulunca idari dava dairelerinden ilk derece mahkemesi olarak verilen kararların temyizen inceleneceği; 2577 sayılı Kanunun 49. maddesinin 4. fıkrasında da, Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50. madde hükümlerinin kıyasen uygulanacağı kurala bağlanmıştır.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 50. maddesinin (e) bendinde; tıpta uzmanlık öğrenimi yapanlara verilecek aylık veya ödeneklerin tespitinde, aynı durumda bulunan Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığındaki personelin aylık ve ödeneklerinin gözönünde tutulacağı hükme bağlanmıştır.
Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği'nin ''Uzmanlık Öğrencisi'' başlıklı 14. maddesinde; uzmanlık öğrencisinin; kurumlarındaki kadro unvanı ne olursa olsun, tıpta ve diş hekimliğinde uzmanlık ana veya yan dallarından birinde uzman olarak yetiştirilmek amacıyla, bu Yönetmelik ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde eğitim ve öğrenim gören, araştırma ve uygulama yapan tabip veya diş hekimi olduğu belirtilmiştir.
Anılan Yönetmeliğin dava konusu edilen 19. maddesinin 4. fıkrasında ise; Türkiye'de yabancı uyruklu olarak uzmanlık eğitimi görmekte iken Türk uyruğuna geçenlerin, kadrosuz ve aylıksız olarak uzmanlık eğitimine devam edecekleri düzenlenmiştir.
Aynı Yönetmeliğin ''Uzmanlık Öğrencilerinin Hak ve Sorumlulukları'' başlıklı 26. maddesinin son fıkrasında da; uzmanlık öğrencisinin, eğitim sorumlusunun gözetim ve denetiminde araştırma ve eğitim çalışmalarında ve sağlık hizmeti sunumunda görev alacağı, deontolojik ve etik kurallara uyacağı düzenlemesine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta, Dairemizce verilen 11/02/2020 tarih ve E:2019/8979, K:2020/667 sayılı konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar, dava konusu edilmese de davacı hakkında dava konusu Yönetmelik uyarınca tesis edilen 10/04/2013 tarihli uygulama işlemi bulunduğu, bu itibarla, İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 08/03/2018 tarih ve E:2015/3226, K:2018/836 sayılı bozma kararında yer alan gerekçe doğrultusunda işin esası hakkında karar verilmesi gerekirken, dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinde hukuki isabet görülmediği gerekçesiyle Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 07/12/2020 tarih ve E:2020/2493, K:2020/2919 sayılı kararıyla bozulmasına karar verilmiştir.
Bozma kararı gözönünde bulundurularak, yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Dava dosyasının incelenmesinden, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi ... Anabilim Dalında uzmanlık öğrencisi olan davacının, 11/10/2012 tarihinde Türk vatandaşı olması üzerine, aylık ve özlük haklarının verilmesi talebiyle Rektörlüğe yaptığı başvurunun, yabancı uyruklu tıpta uzmanlık öğrencilerinin aylıksız atama olurları dikkate alındığında 2547 sayılı Kanun'un 50. maddesinin (e) bendi kapsamında bulunmadığı, bu nedenle söz konusu uzmanlık öğrencilerinin tuttuğu nöbetler karşılığı ek ödeme yapılmadığı gerekçesiyle reddi üzerine, bu işlemin dayanağı olan Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği'nin 19. maddesinin 4. fıkrasının iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yabancı uyruklu tıpta uzmanlık öğrencileri Türk uyruklu öğrenciler ile aynı eğitimi alıp, aynı sağlık hizmetini sunmakla birlikte, Türk uyruklu öğrencilerden farklı kontenjanlar kapsamında, ayrı bir tıpta uzmanlık sınavına girmekte olup, bu bağlamda Türk uyruklu öğrenciler ile aynı statüde değerlendirmeleri mümkün bulunmamaktadır.
Bu nedenle, Türkiye'de yabancı uyruklu olarak uzmanlık eğitimi görmeye başlayan ve belli bir kontenjan dahilinde bu hakkı elde eden yabancı öğrencilerin sonradan Türk uyruğuna geçmesinin, onlara, Türk uyruklu olarak bu eğitimi görmeye hak kazanan ve eğitime başlayan öğrencilerin sahip olduğu kadro ve aylık haklarını kazandıracağının kabulü mümkün olmayıp, bu yöndeki dava konusu Yönetmelik hükmünde hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen ve davacı tarafından yapılan toplam … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Temyiz aşamasında davalı idarelerce yapılan … TL posta giderinin ve kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idarelere verilmesine,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 333. maddesi uyarınca kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde taraflara iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere, 21/09/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.