Danıştay 13. Daire 2021/2701 Esas 2021/2810 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/2701
Karar No:2021/2810

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kurulu
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Radyo TV Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete ait "…" logosuyla yayın yapan televizyon kanalında 11/04/2020 tarihinde yayınlanan "…" isimli programda yer verilen ifadeler ile 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinin ihlal edildiğinden bahisle aynı Kanun'un 32. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca 1.745.928,00 TL idarî para cezası verilmesine ilişkin Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nun (Üst Kurul) … tarih ve … sayılı toplantısında alınan 16 no.lu kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; uyuşmazlık konusu programda Covid 19 salgını nedeniyle 11 Nisan 2020 tarihinde ilk kez uygulanacak sokağa çıkma yasağı ile ilgili olarak "Kuyruklarda Ekmek Kavgası. Gerginlik Tavan Yaptı, Kuyruklarda Bekleyenler Tekme Tokat Kavga Etti." alt yazısıyla (KJ) verilen haberde, dış ses tarafından aktarılan; “2 gün evde kalacak olmanın gerginliğiyle sokağa çıktı binlerce kişi. Uzayıp giden alışveriş kuyruklarında tansiyon da yükseldi zaman zaman. Tekmeler, yumruklar havada uçuştu. Ekmek almak için bekleyenler kavganın ortasında kaldı.”, “Burası Mardin. Ekmek kuyruğunda başlayan sözlü tartışma kısa sürede kavgaya dönüştü. Tekme tokat birbirine girenleri kalabalık ayıramayınca kavgaya polis müdahale etti.”, “İstanbul Bayrampaşa'da da benzer görüntüler vardı. Ekmek sırasının yanı başında yaşanan trafik kazası sonrası kavga çıktı. Tekme tokat kavgaya tutuşan sürücüler ekmek kuyruğunda bekleyenlerin arasına daldı.”, “Adana Seyhan'da ekmek kuyruğunda çıkan kavgada bıçak çekildi. 23 yaşındaki bir genç, aldığı bıçak darbesiyle yere yığıldı. Yaralı genç ambulansla hastaneye kaldırıldı" şeklindeki ifadeler ile hangi nedenden kaynaklandığının net bir şekilde tespiti mümkün olmayan kavga görüntülerinin, "KUYRUKLARDA EKMEK KAVGASI. Gerginlik Tavan Yaptı, Kuyruklarda Bekleyenler Tekme Tokat Kavga Etti." şeklinde bir alt yazı (KJ) ile verilerek kavgaların sebebinin ekmek kuyruğundaki vatandaşlar olduğu şeklinde bir algı oluşturulduğu gerekçesiyle 6112 sayılı Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi ihlal edildiğinden bahisle aynı Kanun'un
32. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca ihlalin ağırlığı nedeniyle Mart /2020 dönemine ait ticari iletişim gelir beyanının %3’ü oranında 1.745.928- TL idari para cezası uygulanması üzerine bakılan davanın açıldığının anlaşıldığı, uyuşmazlık konusu cezaya ilişkin görüntülerin incelenmesi neticesinde, haber aktarımı yapan kişinin "Ekmek sırasının yanı başında yaşanan trafik kazası sonrası kavga çıktı." şeklindeki konunun ve görüntülerin bağlamında kullandığı ifadenin kavganın çıkış şeklini doğru olarak izleyiciye sunduğu, sonuç olarak görsellere uygun sesli ifadeler ile haberin açıklandığı anlaşıldığından tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine aykırı bir durumu bulunmayan yayın için tesis edilen idari para cezası verilmesine ilişkin işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davaya konu haberde birbiri ile bağlantısı ve ilgisi olmayan olaylar çarpıtılmak suretiyle yer aldığı, farklı illerde gerçekleşen kavgalara ilişkin görüntülerden olayların çıkış nedeninin anlaşılamadığı, ancak olayların aynı haber içerisinde verilmesiyle izleyicide bütün olayların ekmek kavgasından kaynakladığı duygu ve düşüncesinin oluştuğu, anılan yayında konu ile anlatım arasında düşünsel bağlılık bulunmadığı, haberin gerçekliği değiştirilerek dezenformasyon yapıldığı, hedef kitlenin görüşlerinin etkilemek için kavganın konusunun kasıtlı olarak değiştirildiği, böylece tepkilerin istenildiği yönde gelişmesinin sağlandığı, yayında kriz zamanlarında beklenen yayıncılık sorumluluğunun ve etik ilkelerin sınırları aşılarak panik ortamını ve endişeyi arttırıcı bir üslup benimsendiği, haberin veriliş şekli ve dilinin algı yönetimi tekniklerini içerdiği, özel ve teknik bilgi gerektiren uyuşmazlık konusu olayda bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, dava konusu haberde sokağa çıkma yasağı sonrasında yaşanan olaylarla ilgili gerçek görüntülerin yer aldığı, haberde tamamen somut olay bilgisinin aktarıldığı, gerçeğe aykırı bir bilgininin bulunmadığı, haberin içeriğine ilişkin araştırma yükümlülüğünün yerine getirildiği, kriz dönemi şartlarında evde kalan kişilere güncel bilgilerin tarafsız şekilde ulaştırıldığı, davada bilirkişi incelmesini gerektirecek nitelikte teknik ve özel bilgiye başvurulmasına ihtiyaç bulunmadığı, davalı idarenin iddialarının yerinde olmadığı, dava konusu işlemin eşitlik ilkesine aykırı tesis edildiği, farklı kanallarda yayınlanan sokağa çıkma yasağı sonrasında yaşanan izdiham ile ilgili haberlerin yaptırım ile karşılaşmadığı ve bu durumun haksız rekabete sebep olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davalıya iadesine,
6. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, 13/09/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.