Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/3083 Esas 2021/1394 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/3083
Karar No : 2021/1394

TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- …
2- … Başkanlığı
VEKİLİ : I. Hukuk Müşaviri …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Sendikası
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : Danıştay Beşinci Dairesinin 06/11/2019 tarih ve E:2018/75, K:2019/5747 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 07/01/2012 tarih ve 28166 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Din İşleri Yüksek Kurulu Uzman ve Uzman Yardımcılığı Sınav ve Atama Yönetmeliği'nin "Yarışma Sınavına Başvuru Şartları" başlıklı 6. maddesinin 1. fıkrasının (ç) bendinde yer alan "Başkanlıkça açılan ihtisas kursunu bitirmiş veya yüksek lisans/doktora yapmış olmak" şartının iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Beşinci Dairesinin 06/11/2019 tarih ve E:2018/75, K:2019/5747 sayılı kararıyla;
Normlar hiyerarşisi kuramına göre hukuk düzeninin farklı kademede yer alan Anayasa, kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer düzenleyici işlemlerden oluşan birçok normu içermekte olduğu ve her normun geçerliliğini bir üst basamakta yer alan normdan aldığı, dolayısıyla normlar hiyerarşisinde kanunlardan alt sırada gelen yönetmeliklerin de üst norm olan kanunlara aykırı olamayacağının açık olduğu,
Bu durumda; dava konusu Yönetmelik hükmüyle getirilen düzenlemenin aksine 633 sayılı Kanun hükmünde din işleri yüksek kurulu uzman yardımcısı olarak atanabilmek için 657 sayılı Kanun'un 48 inci maddesinde belirtilen Devlet Memurluğuna alınacaklarda aranacak şartlara ek olarak aranacak şartlar arasında 'en az lisans düzeyinde dinî yüksek öğrenim görmüş olma' şartına da yer verildiğinin görüldüğü,
Nitekim, Kanunla getirilen düzenlemeye aykırı olarak din işleri yüksek kurulu uzman yardımcılığına atanabilmek için Diyanet İşleri Başkanlığınca açılan ve içeriği itibarıyla 36 ay süreli dini eğitim ve öğretimi kapsayan ihtisas kursunu bitirmiş olma ya da yüksek lisans/doktora yapmış olma şartına yer verilmesinin, 633 sayılı Kanun ile getirilen en az lisans düzeyinde dinî yüksek öğrenim görmüş olma şartının, yönetmelik hükmüyle daraltılması ya da kaldırılması anlamına geleceğinden, normlar hiyerarşisine göre üst hukuk normu niteliğindeki Kanun maddesine aykırılık teşkil eden davaya konu Yönetmelik hükmünde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle,
07/01/2012 tarih ve 28166 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Din İşleri Yüksek Kurulu Uzman ve Uzman Yardımcılığı Sınav ve Atama Yönetmeliğinin 'Yarışma sınavına başvuru şartları' başlıklı 6. maddesinin 1. fıkrasının (ç) bendinde yer alan "Başkanlıkça açılan ihtisas kursunu bitirmiş veya yüksek lisans/doktora yapmış olmak" ibaresinin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idareler tarafından, 633 sayılı Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanun'da, 13/07/2010 tarih ve 27640 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6002 sayılı Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile köklü değişiklikler yapıldığı ve Din İşleri Yüksek Kurulu uzmanlığı ile Diyanet İşleri uzmanlıkları kariyer uzmanlık şekline dönüştürülerek, Diyanet İşleri uzmanlığı ve uzman yardımcılığına ilişkin yeni kadroların ihdas edildiği, bu kapsamda, Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanlığının bir kariyer unvanı olduğu ve bu unvanda görev yapacak olanların nitelikli ve din hizmetleri alanında eğitim ve mesleki donanımıyla kendisini üst düzeyde yetiştirmiş kişiler olması gerektiğinden iptali istenen şartın hizmet gereği ve kamu yararı bağlamında düzenlendiği belirtilerek, dava konusu düzenlemenin iptali yolundaki Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, Danıştay Beşinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçelerinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz istemlerinin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarelerin temyiz istemlerinin reddine,
2.Dava konusu düzenlemenin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Beşinci Dairesinin temyize konu 06/11/2019 tarih ve E:2018/75, K:2019/5747 sayılı kararının ONANMASINA,
3.Kesin olarak, 05/07/2021 tarihinde esasta oybirliği, gerekçede ise oyçokluğu ile karar verildi.

GEREKÇEDE KARŞI OY
X- 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Uzman İstihdamı" başlıklı ek 41 inci maddesinde; "(...) (2) Uzman yardımcılığına atanabilmek için; 48 inci maddede sayılan şartlara ek olarak, yapılacak yarışma sınavında başarılı olma ve en az dört yıllık lisans eğitimi veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakültelerinden veya bu bakanlıklar ve kurumlarca yürütülen kurumsal hizmet gerekleri çerçevesinde en az dört yıllık lisans eğitimi veren ve yönetmelikle belirlenen yükseköğretim kurumlarından ya da bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurtiçindeki veya yurtdışındaki öğretim kurumlarından mezun olma şartı aranır. (...)
İkinci, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralarda yer alan hükümler, 36 ncı maddenin “Ortak Hükümler” bölümünün (A) fıkrasının (11) numaralı bendinde belirtilen uzman ve uzman yardımcılarından merkez teşkilatına ait kadrolarda bulunanlar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı İdari Teşkilatı yasama uzman ve yasama uzman yardımcıları ile 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun eki (III) sayılı Cetvelde yer alan düzenleyici ve denetleyici kurumların uzman ve uzman yardımcıları hakkında da uygulanır. (...)" hükümlerine yer verilmiştir.
657 sayılı Kanunun ek 41 inci maddesinin yedinci fıkrasında, maddede uzman ve uzman yardımcıları için düzenlenen hususların 657 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin “Ortak Hükümler” bölümünün (A) fıkrasının (11) numaralı bendinde sayılan tüm merkez teşkilatı uzman ve uzman yardımcıları, TBMM yasama uzman ve uzman yardımcıları ile düzenleyici ve denetleyici kurumların uzman ve uzman yardımcıları hakkında da uygulanacağı öngörülerek, mesleğe yarışma ve yeterlilik sınavı ile alınan kariyer uzmanlar için aranacak niteliklere yönelik tek tip bir düzenleme öngörülmüş ve bu kapsamda uzman yardımcılığı kadrosuna atanabilmek için en az dört yıllık lisans eğitimi veren fakülte veya yükseköğretim kurumlarından ya da bunlara denkliği kabul edilen öğretim kurumlarından mezun olma şartı getirilmiştir.
657 sayılı Kanunun ek 41 inci maddesinde yer alan açık düzenleme karşısında, uzman yardımcılığına atanabilmek için, sadece ek 41 inci maddede belirtilen fakültelerden veya Diyanet İşleri Başkanlığınca yürütülen kurumsal hizmet gerekleri çerçevesinde en az dört yıllık lisans eğitimi veren ve yönetmelikle belirlenen yükseköğretim kurumlarından mezun olma şartı aranabilecek, anılan mezuniyet şartı dışında başka bir mezuniyet şartı aranamayacaktır. Bu nedenle, 657 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin “Ortak Hükümler” bölümünün (A) fıkrasının (11) numaralı bendinde sayılan kadrolardan olan Din İşleri Yüksek Kurulu Uzman ve Uzman Yardımcıları ile ilgili hususların düzenlendiği dava konusu Yönetmelik hükmünde söz konusu kuralı daraltıcı ve kaldırıcı nitelikte, "Başkanlıkça açılan ihtisas kursunu bitirmiş veya yüksek lisans/doktora yapmış olmak" şartına yer verilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Bu durumda, dava konusu düzenlemenin iptali yolundaki Daire kararının, yukarıda belirtilen gerekçenin de eklenmesi suretiyle onanması gerektiği oyuyla, karara gerekçe yönünden katılmıyorum.