Danıştay 10. Daire 2020/725 Esas 2021/3763 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2020/725
Karar No : 2021/3763

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Özel güvenlik görevlisi olarak görev yapan davacının, silahlı özel güvenlik görevlisi kimlik kartının ve … nolu çalışma izin belgesinin iptal edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Eskişehir Valiliği Özel Güvenlik Komisyonu kararının iptali ile işlem nedeniyle uğranıldığı ileri sürülen zararın ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla; davacı hakkında "FETÖ/PDY terör örgütüne üye olmak" suçundan dolayı Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen … soruşturma numaralı dosyada kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği, "oğlunun 2015-2016 eğitim döneminde FETÖ/PDY kapsamında KHK ile kapatılan … Temel Lisesi öğrencisi olduğu" yolundaki tespitin ise davacının güvenlik görevlisi olarak görev yapmasına engel ve hukuken geçerli kabul edilecek bir nitelik taşımadığı, bunun dışında da başka bir iddia ve belgenin olmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle … tarih ve … sayılı Eskişehir Valiliği Özel Güvenlik Komisyon kararının iptaline; bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının ödenmesine karar verilmesi istemine yönelik olarak ise, davacının kamu personeli olmadığı, işlem nedeniyle uğranılan zararların tazmini istemiyle tam yargı davası açılabileceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; … İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurularından davalı idarenin istinaf isteminin reddine, davacının istinaf isteminin kabulüne, mahkeme kararının maddi hakların tazmini isteminin reddine ilişkin kısmının kaldırılmasına, davacının yoksun kaldığı maddi kaybının iş akdinin feshedildiği 03/09/2018 tarihi ile özel güvenlik görevlisi kimlik kartının iade edildiği 24/01/2019 tarihi arasında aylık maaşı üzerinden hesaplanarak dava tarihi olan 22/11/2018 tarihinden işletilecek yasal faiziyle davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacı hakkında güvenlik soruşturmasının olumsuz olduğu, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, davacının idarenin çalışanı olmadığı, çalıştığı şirketin iş akdini feshetmeyip başka bir bölümde çalıştırabileceği, toplam ne kadar tazminat talep edildiğinin belirli olmadığı ve Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ :.Temyiz isteminin kısmen kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, 26/02/2020 tarihli ara kararı cevaplarının geldiği görülmekle Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosyanın tekemmül ettiği görüldüğünden davalı idarenin yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeyerek işin esasına geçildi, gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Bakılan dava, özel güvenlik görevlisi olarak görev yapan davacının, silahlı özel güvenlik görevlisi kimlik kartının ve … nolu çalışma izin belgesinin iptal edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Eskişehir Valiliği Özel Güvenlik Komisyonu kararının iptali ile işlem nedeniyle uğranıldığı ileri sürülen zararın ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasanın 125. maddesinde, idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolunun açık olduğu belirtildikten sonra, son fıkrasında, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu hükme bağlanmıştır.
İdare kural olarak, yürüttüğü kamu hizmetiyle nedensellik bağı kurulabilen zararları ödemekle yükümlü olup; idari eylem ve işlemlerden doğan zararlar, idare hukuku kuralları çerçevesinde, hizmet kusuru veya kusursuz sorumluluk ilkeleri gereği tazmin edilmektedir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge İdare Mahkemesi kararının, istinaf başvurusunun reddine ilişkin kısmının incelenmesi:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın, İdare Mahkemesi kararının dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmına yönelik istinaf başvurusunun reddine ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, istinaf başvurusunun kabulüne ilişkin kısmının incelenmesi:
Davacı tarafından, dava konusu işlem nedeniyle uğradığı zararın tazmini istenilmiş, İdare Mahkemesince davacının kamu personeli olmadığı, işlem nedeniyle uğranılan zararların tazmini istemiyle tam yargı davası açılabileceği gerekçesiyle bu kısım yönünden dava reddedilmiş, davacının istinaf başvurusu üzerine ise Bölge İdare Mahkemesince davacının istinaf isteminin kabulüne, mahkeme kararının maddi hakların tazmini isteminin reddine ilişkin kısmının kaldırılmasına, davacının yoksun kaldığı maddi kaybın iş akdinin feshedildiği 03/09/2018 tarihi ile özel güvenlik görevlisi kimlik kartının iade edildiği 24/01/2019 tarihi arasında aylık maaşı üzerinden hesaplanarak dava tarihi olan 22/11/2018 tarihinden işletilecek yasal faiziyle davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Uyuşmazlıkta, Bölge İdare Mahkemesince işlem nedeniyle davacının yoksun kaldığı maddi kaybın davacıya ödenmesine karar verilmiş ise de; davacının özel güvenlik görevlisi olarak bir iş sözleşmesi kapsamında çalışıp çalışmadığı, iş sözleşmesinin belirsiz süreli olup olmadığı ve dava konusu işlem nedeniyle sona erip ermediği, bu süre içerisinde aynı iş yerinde çalışıp çalışmadığı, çalışma izninin iptal edildiği tarihte iş sözleşmesinin sona ermesine ne kadar süre kaldığı hususları araştırılarak, işlem nedeniyle davacının iş sözleşmesinin süresinden önce sona erip ermediği tespit edilmek ve davacının yoksun kaldığı maddi kaybının olup olmadığı açık ve net şekilde belirlenmek suretiyle bir karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Öte yandan, davalı idare tarafından, tazmini talep edilen zararın miktar olarak belirsiz olduğu ileri sürülmekte ise de; Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu'nun 29/12/1983 tarih ve E:1983/1, K:1983/10 sayılı kararı uyarınca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 3. maddesinin ikinci fıkrasının (d) bendinde öngörülen "tam yargı davalarında uyuşmazlık konusu miktarın dava dilekçesinde gösterilmesi zorunluluğu"nun, zarar miktarının dava açıldığı tarihte tespit edilebilen haller bakımından uygulanması gerektiği, olayda dava açıldığı tarih itibariyle -işlemin iptal edilmemiş ve özel güvenlik görevlisi kimlik kartının iade edilmemiş olması nedeniyle- davacının zararının henüz kesinleşmemiş olması karşısında, söz konusu miktarın dava dilekçesinde belirtilmesinin fiilen imkansız olduğu, ayrıca davacının bir iş akdine dayalı olarak düzenli ücret aldığı ve bu ücretin yasal evrakla belirlenebilir olduğu dikkate alındığında, kamu görevlisi olmamakla birlikte kamu görevlisinin parasal haklarından kaynaklı davalardaki gibi -iptal kararı üzerine zarar miktarının kesinleşmesini müteakip- belirlenebilir tutara istinaden açılan işbu davanın esasının incelenmesi gerektiği sonucuna varıldığından, davalı idarenin bu yöndeki iddiasına itibar edilmemiştir.
Bu itibarla, temyize konu … İdari Dava Dairesi kararının davacının işlem nedeniyle yoksun kaldığı maddi kaybın aylık maaşı üzerinden hesaplanarak ödenmesine ilişkin kısmında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kısmen reddine, kısmen kabulüne,
2… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, istinaf başvurusunun reddine ilişkin kısmının ONANMASINA, istinaf başvurusunun kabulü ile davacının yoksun kaldığı maddi kaybın ödenmesine ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 05/07/2021 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.