Mahkemesi : Van İş Mahkemesi
Tarihi : 21.08.2013
No : 2011/198-2013/323

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalılardan Kurum vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davanın yasal dayanağı, 506 sayılı Kanunun 79/10 ve 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddeleridir. Anılan Kanunlarda ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Eldeki somut olayda; davacı, muris eşinin, 15.07.2005-14.05.2011 tarihleri arasındaki çalışmalarının tespitini istemiş, mahkemece, askerlik dönemi ile farklı işyerinden yapılan bildirim dışlanmak suretiyle, tanık anlatımlarına itibar edilerek talep gibi karar verilmiştir. Kabule konu 24.01.2008 tarihi öncesi dönem yönünden, davalı şirket temsilcisi ve muhasebecisi ile talep edilen dönem sonrası kayıtları bulunan bordro tanıklarının anlatımlarına dayanıldığı, bu yönüyle, mahkeme kararının eksik inceleme ve araştırma sonucu verildiği anlaşılmıştır.
O halde mahkemece yapılacak iş; 24.01.2008 öncesi dönem muris çalışmaları ile işyerinin kapsam ve kapasitesi ve niteliğinin belirlenebilmesi bakımından, çalışıldığı iddia edilen işyeri tespit edilmeli ve dosyası Kurumdan celbedilmeli, kapsam tarihi belirlenmeli, bu dönemde ihale ile iş alınıp alınmadığı araştırılmalı, vergi kayıtları ile dönem bordroları getirtilmeli, dönemde çalışmaları bulunan bordro tanıkları ile komşu işyeri sahip ve kayıtlı çalışanlarının bilgi ve görgülerine başvurulmalı, bilgi ve görgüsüne başvurulan tanık anlatımları karşılaştırılmalı, varsa çelişki giderilmeli, işyerinde Kurum tarafından yapılmış tespit ve müfettiş raporu bulunup bulunmadığı araştırılmalı, işyerinin varlığı, yapılan işin niteliği ile muris sigortalının kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının, hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği, ya da, bildirim dışı kaldığı hususu, çalışmanın varlığı ve kesintili olup olmadığı yöntemince araştırılmalı, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Kabule göre de; murisin, dava dışı işyerindeki hizmetinin 06.04.2010 tarihinde sonlandığı, 07.04.2010 tarihinde davalı şirket işyerinde çalışmaya başladığı hususu gözetildiğinde, tespit edilecek süre bulunmadığı halde, 1 günün tespitine karar verilmesi hatalı bulunmuştur.
Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki esaslar gözetilmeden, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı biçimde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 15.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.