Danıştay 6. Daire 2020/1696 Esas 2021/8762 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/1696
Karar No : 2021/8762

TEMYİZ İSTEMİNDE
BULUNANLAR : 1- (DAVACI) … Holding A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVALI) … Bakanlığı - …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF : 1- (DAVALI) … Bakanlığı
2- (DAVACI) … Holding A.Ş.

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: İzmir İli, Aliağa İlçesi, … mevkii, 1436 hektarlık alanın "özel proje alanı" olarak belirlenmesine ilişkin Bakanlık kararına istinaden Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 22/06/2015 tarihinde onaylanan 1/5000 ölçekli revizyon nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planının yargı kararıyla iptaline karar verilmesi nedeniyle, anılan imar planları dayanak alınarak yapılan ve … tarih ve … sayılı Bakanlık oluru ile onaylanan parselasyon işleminin iptali ile parselasyonun iptalinden sonra kök parsellere dönülmesi talebinin reddine dair … tarih ve… sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararında, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının … tarih ve … sayılı oluru ile onaylanan parselasyon işleminin dayanağı 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planının hukuka aykırılığı mahkeme kararı ile tespit edilerek iptaline karar verildiğinden, davacının dayanağı kalmayan parselasyon işleminin iptal edilerek kök parsellere dönülmesi talebinin reddine dair dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :
Davacı tarafından; Mahkemece taleple bağlılık ilkesinin ihlal edilerek dava dilekçesinde yer alan talepleri karşılar bir karar verilmediği, imar planının iptali sonucu dayanaksız kalan ve dava konusu parselasyon işleminin iptali istemine ilişkin hüküm kurulmadığı, bu yönden kararın hukuka aykırı olduğu, kararın kaldırılarak işin esası hakkında yeniden karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.
Davalı tarafından; tescil işlemleri tamamlanan parselasyonun idari işlemle geri alınamadığı, bunun için Mahkemece verilmiş bir iptal kararının olması gerektiği, işlemin hukuka uygun olarak tesis edildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI :
Davacı tarafından; İdarenin hukuka aykırılığı ortaya çıkan işlemi her zaman geri alabileceği, parselasyon işlemine karşı ayrı bir dava açılması gerektiği iddiasının yersiz olduğu ileri sürülerek davalı tarafın temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Davalı tarafından; Dava konusu işlemde hukuka ve ilgili mevzuata aykırılık bulunmadığından haksız ve mesnetsiz bulunan davacı tarafın temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY VE HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İzmir İli, Aliağa İlçesi, … mevkii, 1436 hektarlık alanın "özel proje alanı" olarak belirlenmesine ilişkin Bakanlık kararına istinaden Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 22/06/2015 tarihinde onaylanan 1/5000 ölçekli revizyon nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planının yargı kararıyla iptaline karar verilmesi nedeniyle, anılan imar planları dayanak alınarak yapılan ve … tarih ve … sayılı Bakanlık oluru ile onaylanan parselasyon işleminin iptali ile parselasyonun iptalinden sonra kök parsellere dönülmesi talebinin reddine dair … tarih ve… sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı işleminin iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, dava dilekçesinde … tarih ve … sayılı Bakanlık oluruyla onaylanan parselasyon işleminin iptali ile parselasyonun iptalinden sonra kök parsellere dönülmesi talebinin reddine dair … tarih ve… sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı işleminin iptalinin ayrı ayrı istenildiği, İdare Mahkemesi kararında ise yalnızca parselasyon işleminin iptal edilerek kök parsellere dönülmesi talebinin reddine ilişkin işlem yönünden hüküm kurulduğu anlaşılmıştır.
Usul hukukunun en temel ilkelerinden biri olan "taleple bağlılık ilkesi" uyarınca, idari yargı mercilerinde açılan davalarda; Mahkemelerin, davacının istemi ile bağlı olduğu ve istemi genişletecek veya daraltacak biçimde karar veremeyeceği açıktır.
Bu durumda; davacı tarafından iptali istenilen işlemler ile ilgili olarak Bölge İdare Mahkemesince ayrı ayrı hukuki inceleme yapılmadığı ve hüküm kurulmadığı anlaşıldığından, temyize konu kararda, eksik hüküm kurulmuş olması sebebiyle isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen …. tarih ve E:…, K:… sayılı kararın BOZULMASINA,
2. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 23/06/2021 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.