Danıştay 13. Daire 2021/2185 Esas 2021/2397 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/2185
Karar No:2021/2397

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR): 1. Sınırlı Sorumlu … Kooperatifi
2. … Odası Başkanlığı
3. … Odası Başkanlığı
4. … Odası Başkanlığı
5. … Derneği
6. … Derneği
7. … Derneği
8. … Derneği
9. … Derneği
10. … Birliği
11. ..
…
127. …
128. … Barosu
VEKİLLERİ : Av. …

129 …. Birliği

VEKİLİ : Av. …
130. …Barosu
VEKİLİ : Av. …

DİĞER DAVACI: … Derneği
VEKİLİ : Av. ….

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

MÜDAHİL (DAVALI YANINDA): … A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Adana İli, Yumurtalık İlçesi sınırları içinde bulunan kömürlü termik santral için İskenderun Enerji Üretim ve Ticaret A.Ş.'ye Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından verilen … tarih ve … sayılı üretim lisansının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:.., K:… sayılı kararda;
A) … Birliği, … Barosu ve … Barosu Yönünden;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinin 1/a bendinde, iptal davalarının "idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan davalar" olarak tanımlandığı, yargı kararlarında "menfaat" kavramının davacı ile iptalini istediği idari işlem arasındaki bağı, ilgiyi ifade ettiğinin ve idari işlem ile dava açan kişi arasında meşru, güncel ve ciddi bir ilişki söz konusu ise, davada menfaat bağının bulunduğunun kabul edildiği, Baroların kuruluş amaçları dikkate alındığında; … Birliği, … Barosu ve … Barosu'nun dava konusu işlemle meşru, kişisel ve güncel bir menfaat ilişkisinin bulunmadığı anlaşıldığından, davanın ehliyet yönünden reddi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
B) Vefat Eden … Yönünden;
UYAP kayıtlarından alınan nüfus kayıt örneğine göre davacılardan …'nın 13/02/2019 tarihinde vefat ettiği, davanın yalnızca öleni ilgilendirdiği, davacının mirasçıları tarafından takip edilmesine veya davalı idarenin mirasçılar aleyhine takibi yenilemesine olanak bulunmadığından, bu davacı açısından dilekçenin iptaline karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
C) … Derneği Yönünden;
Davanın … Derneği adına Av. … tarafından açıldığı, dava dilekçesinin de adı geçen avukat tarafından imzalandığı, ancak … Derneği adına verilen ve dava dilekçesine ekli Tarsus 2. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye no.lu vekâletnamesinde yalnızca … T.C. Kimlik Numaralı Av. …'ın (Av. …'ın) vekil tayin edildiği, … T.C. Kimlik Numaralı Av. …'ın … Derneği'ni vekil sıfatıyla temsil etme yetkisi olmamasına rağmen, dava dilekçesinin bu davacı adına da imzalandığı, 31/10/2018 ve 06/02/2019 tarihli ara kararlarıyla Av. …'dan (Av. …'dan), "Davadan bilgisinin olup olmadığı, şimdiye kadar yapılan işlemlere ve davaya icazet verip vermediği ile davaya kendisinin doğrudan ya da bir vekil vasıtasıyla devam edip etmeyeceği sorularak, icazet verilecek ve davaya doğrudan devam edilecekse bu hususun bir yazı ile Mahkememize bildirilmesinin, davaya icazet verilecek ve davaya bir vekil vasıtasıyla devam edilecekse icazet verildiğine ilişkin yazı ile birlikte baro pulu yapıştırılmış yetki belgesinin sunulmasının" istenilmesine karar verilmesine rağmen Av. ..'ın (Av. …'ın) ara kararlarına cevap vermediği, 05/03/2019 tarihli ara kararıyla … Derneğinden "Davaya icazet verip vermediği ile davaya kendisinin doğrudan ya da bir vekil vasıtasıyla devam edip etmeyeceği sorularak, davaya icazet verilecek ve davaya doğrudan devam edilecekse bu hususun bir yazı ile Mahkemeye bildirilmesinin, davaya icazet verilecek ve davaya bir vekil vasıtasıyla devam edilecekse icazet verildiğine ilişkin yazı ile birlikte baro pulu yapıştırılmış vekâletnamenin aslı veya harçlandırılmış onanmış örneğinin sunulması" istenilmesine rağmen anılan davacı tarafından da ara kararına cevap verilmediği görüldüğünden, davanın … Derneği yönünden açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
D) … Birliği, … Barosu ve …Barosu, … ile … Derneği Dışındaki Davacılar Yönünden;
Dava konusu üretim lisansına ilişkin proje için verilen ÇED olumlu kararına karşı açılan davanın …İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla reddedildiği, dava konusu üretim lisansının, söz konusu lisansa konu tesis ile aynı şehir veya coğrafi bölgede kurulan ya da kurulacak olan diğer santrallerin bölgeye bir bütün olarak etkilerinin değerlendirildiği bir kümülatif etki çalışması süreci sonucunda verilmesi gereken bir ÇED kararına dayanması gibi bir zorunluluğun bulunmadığı anlaşıldığından, davacıların kümülatif etkinin hesaplanması gerektiği yönündeki iddiaları geçerli görülmeyerek, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, … Birliği, … Barosu ve …Barosu yönünden davanın ehliyet yönünden reddine, vefat eden … Yönünden dava dilekçesinin iptaline, … Derneği yönünden, davanın açılmamış sayılmasına, diğer davacılar yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; … Birliği, … Barosu ve …Barosu yönünden davanın ehliyet yönünden reddine yönelik istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu, ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine, diğer davacılar yönünden davanın reddine yönelik İdare Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun süre yönünden reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : … Birliği, … Barosu ve … Barosu tarafından, iptal davası açma noktasında meşru, güncel ve korunması gereken menfaatlerinin olduğu, … ile … Derneği dışındaki diğer davacılar tarafından, aynı bölgede çok sayıda termik santralin kurulmasının canlı yaşamını sona erdireceği, termik santral projelerinin milyonlarca insanın yaşama hakkını ihlâl ettiği ve yeni nesillerin sağlıklı olmasını engelleyeceği, sadece … termik santralinin yılda 3,5 milyon ton, günde 10.000 ton kömür yaktığı düşünülecek olduğunda bu kadar çok kömürün ve doğalgazın yanması sonucunda ekosistemlerde meydana gelecek değişiklikler sonucu Doğu Akdeniz'de canlı yaşamının biteceği, kömürle çalışan termik santrallerin ormanlara, deniz ortamına, havaya ve toprağa zarar verdiğinin bilimsel olarak ispatlandığı, dava konusu lisans verilirken kümülatif etki değerlendirilmesi ve toplumsal maliyet hesabı yapılmadığı, işlemin Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine, Türkiye'nin taraf olduğu IRENA ve KYOTO protokollerine aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare ve davalı idare yanında müdahil tarafından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacıların duruşma istemi yerinde görülmeyerek ve dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz istemlerinin reddine,
2. Davanın kısmen ehliyet yönünden reddine, kısmen esastan reddine, kısmen dava dilekçesinin iptaline ve kısmen davanın açılmamış sayılmasına ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun … Birliği, …Barosu ve … Barosu yönünden reddine, … Derneği ve diğer davacılar yönünden ise süre aşımı nedeniyle reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacılara iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde …Barosu'na iadesine,
6. 2577 sayılı Kanun'un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 22/06/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.