BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/375 Esas 2020/733 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2018/375
KARAR NO :2020/733

DAVA:Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:27/04/2018
KARAR TARİHİ:05/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; "Müvekkil firma ile muhatap arasında 01.03.2017 tarihli “... Metro Hattı ... Kesimi ve Depo Saltasının İnşaat İşleri ile ... Hattı ve Depo Sahasının İnce İş 1er ile Elektromekanik Sistemlerin Temin, Montaj ve İşletmeye Alma İşleri Projesi için ... İstasyonları Platform Döşeme ve Betonarme Temel İşleri Uzman Ekip Sözleşmesinin" imzalandığını,İşyeri teslimini yüklenen ... A.Ş.’nin İşin yapılacağı yerin fiziki şartlarım sağlayamaması dolayısıyla 12.06i"İmzalanmasından 3 ay gerçekleştirebildi ğini,Bununla su bulunan bu zeminin bden zemine yeniden su Savın Mahkemenizin 25.04,2019 tarihli pncelemede (taraflar feshin haklı nedenle lehine, ilişkin olduğu) 2017’de (sözleşmenin11 gün sonra) ... ve ... İstasyonlarının yer teslimini beraber, her ne kadar işyerinin, çalışına koşullarının sağlanacağı bildirilmek kaydıyla teslim alınmış ve işe başlanmış olsa da İş yapılacak yerde sürekli olarak su bulunmakta olduğunu ve işçilerin tünele işi yapmak üzere İnemedikİerini müvekkil şirketçe ve asıl işverence temizlenmekte; ancak bir gün geçm dolmakta olduğunu,-Bunlara rağmen, müvekkilin tüm ekibi ve ekipmanı ile tünel? inerek çalışmaya başladığını,Müvekkilin tünele indirdiği demirlerin, demir tezgahlarının ve bilimum malzemenin su İçinde kalmakta olduğunu, çizmelerle su içinde elektrikli aletlerle çalışan işçilerin tedirgin olduğunu, bunun üzerine suların tekrar tahliye edilmekte ve fakat !tısa bir süre sonra suların tekrar yükselmekte olduğunu, yağışlı günlerde ise tünelin adeta kanala dönüştüğünü,İşin feshinden üç ay sonra ve halen mevcut yerde çalışmada bunun sebebinin ise ana tünele gelen yeraltı sularının tünele girişinin önlenememiş olmasından kaynaklandığını,Müvekkilin İlgili durumu işverene yazılı olarak defaatle b 1 m,37Û hükmü gereğince ifa imkansızlığı ve sözleşmeye göre de iş yapmaya yapamamasından dolayı haklı nedenle feshettiğini, davalının ise sözleşme gereği işe devam edilmemesinden dolayı davacıya fesih bildirimi gönderdiğini,29-07.2017 tarihli yazıda istasyondaki olumsuz çalışma koş idarinin, yine aynı tarihli diğer yazıda sözleşmenin tasfiye edilmesi ve her iki taraf içir de mağduriyetin artmamasının, 01.08.2017 tarihinde müvekkil firma tarafından asıl işverene cevap olarak ve ... istasyonu içince ifa imkansızlığı olduğunun bildirildiği, 05.08,2017 tarihli yazılarda ise uygun yer teslimi yapılmadığı ve sözleşmenin tasfiye edilmesi hususunun açıkça dile getirildiği,25.08,2017 tarihli ... Noterliğinin ... yevmiye no.lu gönderilen yazılarında durumun tekrar izah edildiğini ve sözleşmeyi feshettiklerini bildird iklerini,İşyerinin mevcut durumunun tespiti için ..., Sulh Hucuk Mahkemesinin ... sayılı Değişik İş dosyasıyla 03.11.2017 tarihinde yapılan işleri keşfinin tespit raporunda: "İnşaat Alanının zemininin bazı kısımlarının 10-30 cm arası su altında kaldığı su akımının devam ettiği, kaynağının kesilmediği, şantiye alanında elektrik katlılarının bulunduğu, bu kabloların bir bölümünün zeminde kalan suyun içerisinde bulunduğut bu durumda çalışma yapılmasının çalışanların sağlık ve güvenliğini tehlikeye atabileceği, elektrik kablolarının ve elektrikli makinalarının olduğu yerlerde yeterli sağlık ve güvenlik işaretlerin, n bulunmadığı, acil çıkış ve ilkyardım ve trafik işaretlerinin bulunduğu fakat yeterli olmadığı kaıaatine varılmıştır’* denilmek sureliyle işyerinin elverişsiz olduğunun ortaya konulmuş olduğunu,tüm bu gerekçelere dayanarak, ... İstasyonu İçin 16,08,2017 tarihine kadar yapılmış olan imalatlar olarak 108.413,18 TL, ... İstasyonu iç İn 16,08 2017 tarihine kadar yapılmış olan imalatlar olarak 17.310,24 TL ve 22,631,30 TL olan %18 KDV de dahî! toplamda 148.360/73 TL İle Ek ve ilave giderler için 163.000 TL ve 29.000 TL olan %18 KDV de dahil toplamda 192,300 TL’yi TBK m. 485 gereği yapılan imalatların ödenmesini talep ettiklerini,Müvekkilin sözleşmelere uygun olarak üzerine düşen büttn iş ve çalışmaları yerine getirmiş olduğunu ve iş yerinde işin yapılmasının mümkün olmaman dolayısıyla ve bu hususun da mahkemece yapılan tespit raporu ile sabit olması dolayısıyla sözleşmenin feshi sebebiyle uğranılan müspet ve menfi zararların tazminini talep etme zaruretini ı hasıl olduğunu, ileri sürerek,“.... Sulh Hukuk Mahkemesi ... Değişik ş no.lu dosyasında yapılan tespit sonucu hazırlanan rapor ve tüm dosya kapsamında sözleşmenin haklı nedenle feshinin tespit edilmesini,Davalıya verilmiş olan 08.05,2017 tarihli ... Bankası Mektup No... numaralı 112.000 TL tutarındaki teminat mektubunun paraya çevrilmesinin önlenmesi için tedbir bulunutamadığını,ldirdiğini, işi BK. uygun yer teslimiiade edilmesini,T hakkediş bedelinin kararı verilmesini, karamı ilgililere tebliği ile teminat mektubunun taraflarına Sözleşme kapsamında yapılmış işler nedeniyle 148,360,73 T 17.08.2017 tarihli hakkediş faturası tarihinden itibaren işleyecek avans friziyle birlikte tahsil edilmesini,Davalının sözleşmeye aykırı yer teslimi nedeniyle yapılmış olan ek ve ilave giderler için fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla 192.300 TL’nin, fesih tarihinden itibaren işlemiş avans faiziyle birlikte tahsiline" karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı şirket vekili cevap dilekçesinde özetle;Usule ilişkin itirazlar olarak, davacı vekili tarafından dava dilekçesinde ileri sürülen taleplerin toplamı, kesin teminat mektubunun tutarı dahil 452.660,7 î TL olduğunu ve fakat dilekçesinde harca esas değer 340.000 TL olarak belirtildiğini ve harcın bu tutar üzerinden tahsil edildiğini, Bu İtibarla davacı vekiline hem teminat mektubu tutarı hem de diğer alacak ve zarar taleplerine ilişkin eksik harcının tamamlatılması için bir hafta kesin süre serilmesini, bu süre içerisinde ödenmemesi halinde ise ihtiyati tedbir talebinin ve ihtiyati tedbir istemi dışındaki harçları ödenmeyen taleplerin reddini talep ettiklerini,Esasa ilişkin itirazlar olarak, davacı İle müvekkil arasınde müvekkil şirketin yükleniminde olan ... Metro hattı, ... Kesimi ve Depo Sahasının inşaat İşleri ile ... Hattı ve Depo Sahasının ince İşler ile Elektromekanik Sistemleri Temin, Montaj ve işletmeye Alma İşleri Projesi (Proje) kapsamında “... istasyonları Platform Döşeme ve Betonarme Temel İşlerinin" davacı firma tarafından yerine getirilmesine ilişki 3 01.03.2017 tarihli bir Uzman Ekip Sözleşmesi1 nin (Sözleşme) imzalanmış olduğu,işlere ilişkin Sözleme bedeline baz teklifinin hazırlık aşamasında, Davacı firma, İşlerin kapsamını, İşlerim Sözleşme hükümleri uyarımca usulüne uygun daral ve zamanında İfası için gerekli kaynaklan, İşlere uygulanacak mevzuatı, müvekkil şirket tarafında n tedarik edilen her türlü bilgi ve belgeyi, İşyerinin özelliklerini, iklim koşullarım, İşyerinin çevresini, İş programını, İşyerine ilişkin ulaşım şart ve koşullarım detaylı olarak incelediğini ve Sözleşme bedeline tesir edebilecek her türlü risk ve koşulu Sözleşme Bedelinde dikkate aldığını, bunlara dayanarak müvekkil şirketten her ne nam altında olursa olsun hiçbir hak, alacak ve/zeya süre talebinde bulunmayacağını beyan, kabul ve taahhüt ettiğini,Aynı doğrultuda davacı firmanın, tşyerinin/lnşaai ... n, inşaat Sahasının niteliğinin, özelliklerinin, yerel imkanlarının ve çevresinin detaylı olarak iıcelendiğini, İşlerin yapımı ile ilgili tüm olanakların niteliği ve şekli hakkında bilgi edindiğini beyan ettiğini,Devamla, sözleşme altında açıkça belirtilmiş olmasa ca işlerin sözleşme hükümleri uyarınca usulüne uygun olarak zamanında ifa edilmesi için gerekli olan, işler ile doğrudan ilgili ve/veya bağlantılı her türlü iş ve işlemin yerine getirilmesinden tek başına sorumlu olduğunu kabul ve beyan ettiğini,Nihayet, davacı firma, Sözleşme’de belirlilen birim riya ların kesin ve sabit olduğunu, birim fiyatlara platform döşeme ve betonarme temel işlerinin ifa ve ikmali için yapılan, davacının sözleşmeden doğan tüm masraf ve giderlerin, her türlü zemin v< mevsim şartları ve bundan dolayı çalışılamayacak süreler, her türlü genel giderin, sözleşmede dkredilmeyen ancak işin doğası gereği yapılması gereken tüm hizmet ve yükümlülüklerin dahil o duğunu, sözleşmede yer alan ancak birim fiyatı ayrıca belirtilmemiş her türlü işlerin fiyatlarının sözleşmede belirtilen birim fiyatlara dahil olduğunu ve ayrıca ödeme yapılamayacağının da kabul edildiğini, Ayrıca, davacının, söz konusu sahaları çatışma koşullarının sağlanacağı bildirilmek kaydıyla teslim aldığı iddiasının doğru olmadığını,Bu doğrultuda, müvekkil şirketin yer teslimini Sözleşme imza tarihinden sonra yapmasının nedenini söz konusu İstasyonların bulunduğu sahaları İşveren ... Büyük Şehir Belediyesinden geç teslim almış olmasından kaynakladığını,Bu itibarla, davacı firmanın yer teslimleri sırasında herhangi bir ihtirazi kayıt ve itiraz ileri sürmediğini, bilakis, davacı firmanın hem 12.06,2017 ... İstasyonu hem de 13.07.2017 ... İstasyonu Yer Teslim tutanaklarında, yer tesliminin işlerin yapımına elverişli olarak gerekli tüm bilgiler ile birlikte yapıldığını kabul ve beyan ettiğini,Davacı firmanın fiilen işin içinde olması sonucu saha koşullarını çok İyi bilmekte olduğunu ve müvekkil şirketten çok daha önce sahada çalışmaya bsşladrğı için sahayı da müvekkil şirketten çok daha iyi biliyor olduğunu vc bu nedenle davacı şirketçe, sahayı çok iyi bilmesi ve daha önce bu sahada iş yapmış olması nedeni İle tercih edilmiş olması,Davacı firmanın, teslim aldığı İstasyonlarda iş progra mnın çok gerisinde Sonuç olarak, davacı tarafından yatırılmamı? oku eksik harcın tamamlalıimasını, aksı halde davanın açılmamış sayılmasını,Kesin teminat mektubunun nakde çevrilmesinin önlenmesi hususunda İhtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmesini,ileri sürerek haksız ve kötüniyetli davanın tümüyle reddini talep etmiştir.Davacı şirket vekilinin Sayın Mahkemeye hitaben düzenlemiş olduğu 06.09.2Q18 tarihli replik dilekçesinde, özetle; Usule İlişkin olarak, teminat mektubunun iadesi talebinin farca konu bir talep olmadığım ve eksik harcın bulunmadığını,Esasa ilişkin cevaplar olarak, tespit raporunun belirtilen tarih itibariyle ve mahkeme eliyle iş yapılacak alanların hazır halini göstermekte olduğunu,işveren, biriken su için imalat hatasını düzeltmiş ise, işin artık yapılabilir halde olduğunu, buna rağmen müvekkile tek başına yaptırdığı İşi iki katından fazla r ikama ihale ettiğini, bu durumun İse, ya davalının davacı müvekkilin zararına iş yaptırmaya nîy:tli olduğunu ya da yeni firmaların sürekli su tahliyesi ile uğraşacakları için daha pahalı fiya1 verdiklerine işaret ettiğini,Davalının da belirtmiş olduğu gibi, müvekkilin işinde uzman bir firma olup aynı işten onlarcasmt başarıyla yaptığını,Metro inşaatının ana müteahhitlerinin, bu işin yapılması iç n müvekkil firmayı davet ettiğini, müvekkil firmanın birçok işini aldığı davet üzerine yaptığını halen yapmakta olduğunu, güçlü, profesyonel, taahhüdünü yerine getiren bir firma olduğunu, ilk kez fesih yapmak zorunda kaldığını ve işi de işçilerin can güvenliği endişesi ile bırakmak zorunca kaldığını, davalıyı ihtarlarla uyarmış olduğunu ve İşyeri koşullan nedeniyle işin yapılamayacağının bildirildiği,Sonuç olarak, davacı tarafından yatırılmamı? oku eksik harcın tamamlalıimasını, aksı halde davanın açılmamış sayılmasını,Kesin teminat mektubunun nakde çevrilmesinin önlenmesi hususunda İhtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmesini,ileri sürerek haksız ve kötüniyetli davanın tümüyle reddini talep etmiştir.
Taraflarca gösterilen delliller toplanmış,.... Sulh Hukuk Mahkemesi'nin ... Değişik İş sayılı dosyası celp edilmiş, alacağın ileri sürülüp sürülemeyeceği ve miktarı yönünden bilirkişi incelemesi yaptırılmış ve rapor alınmıştır.
Bilirkişi heyeti dosyaya sunduğu 02/12/2019 tarihli raporda " Teknik olarak; davacı şirketin, yağmur suyu veya başka toplanması ve boşaltılması ile ilgili drenaj işlerinden sorumlu olduğu;Hukukî yönden; dosya kapsamına göre, davacının, sözleşmeyi feshin haklı olduğunu ortaya koyamamış olduğu; sözleşmenin feshi nedeniyle oluştuğunu iddia ettiği zararları ile sözleşmeye aykın yer teslimi nedeniyle oluştuğunu belirttiği ek ve ilıve giderleri talep etmesinin mümkün olmadığı; ancak sözleşmenin fesih edildiği tarihe kadar gerçekleştirilen imalatların bedelini talep edebileceği " görüşü bildirilmiştir.
Tüm dosya ve deliller birlikte değerlendirildiğinde, açılan dava sözleşmeye dayalı alacak ve tazminat talebi istemine ilişkindir. Taraflar arasında 01.03.2017 tarihinde " ... Metro Hattı......., ..., ... ve ... İstasyonları Platform döşeme ve Betorname temel işleri Uzman Ekip sözleşmesi" imzalanmıştır. Bu sözleşmeye göre ... Büyükşehir Belediyesi işveren, davalı firma yüklenici ve davacı firmada alt yüklenici veya uzman ekip olarak tanımlanmış durumdadır. Davacı taraf, çalışmaya uygun yer teslimi yapılmadığı nedeniyle yapmış olduğu feshin haklı nedene dayandığının tespitini ve bu kapsamda TBK 485 Md. Göre hakediş bedelini ve ek ve ilave gider başlığı altında zararların tazminini istemektedir. Bu talebe göre açılan davanın esasına girip sözleşme maddeleri incelendiğinde "Genel" başlıklı 1 Md'de davacı firma metro istasyonları platform döşeme ve Betonarme temel işleri konusunda yeterli bilgi, tecrübe, referans ve kaynaklara sahip bir firma olduğunu belirtmiş olduğu, bu hususun ihale kılavuzu ve verilen tekliflerde de yer aldığı, firmanın işin metro tüneli içinde yapılacağı ve işin doğası gereği tünelde birikecek suların drenaj sistemiyle boşaltılması gerektiği hususuna ilişkin yeterli bilgi ve tecrübeye sahip olduğu, sözleşmenin 1.4.2. Md'de "işyerinin özelliklerini, iklim koşullarını, işyerinin çerçevesini, iş programını" detaylı olarak incelediğini, her türlü risk ve koşulu sözleşme bedelinde dikkate aldığını "davacı firmanın belirtmiş olduğu, sözleşmenin 1.4.1 md.'de zamanında ifa için gerekli olan işler ile doğrudan ilgili ve/veya bağlantılı her türlü iş ve işlemin yerine getirilmesinden tek başına sorumlu olduğunu," davacı firmanın kabul ve beyan ettiği, sözleşmenin 1.8.2. Md.'de davacı firma bir işin bilgi ve tecrübesi uyarınca uygun ve/veya yapılabilir olmadığı kanaatinde olması halinde itiraz ve/veya çekincelerini gerekçeleri ve varsa geçmiş uygulamaları ile birlikte 2 gün içinde davalı şirkete yazılı olarak bildirme zorunluluğunda olduğu, buna göre 12.06.2017 tarihli ... istasyonu ve 13.07.2017 tarihli ... İstasyonu yer teslim tutanaklarında davacı firmanın hiçbir ihtirazi kayıt koymaksızın "işyerini yapıma elverişli olarak teslim almış olduğu ve 2 gün içerisinde çalışma yapılmasına uygun olmadığına dair herhangi bir bildirim yapılmadığı, 29.07.2017 tarih ve sonrasında taraflar arasında yazışmaların yapıldığı, işin zamanında tamamlanamaması nedeniyle sözleşmenin 11. Md. Dayanak alınarak davalı firma tarafından .... Noterliği'nin 18/08/2017 tarih ve ... yevmiye no'lu ihtarnamesi ile feshettiği ve hemen sonrasında davacı firmanın ifa imkansızlığı nedenine dayanarak .... Noterliği 25.08.2017 tarih ve ... yevmiye no'lu ihtarnamesi ile sözleşmeyi feshettiği anlaşılmaktadır. Davalı firma sözleşmeyi feshettikten sonra işin tamamlanması için 4 ayrı şirkete işi tevdi etmiş ve tamamlattırmıştır.
TBK 485. Md.'de "Eserin tamamlanması, iş sahibi ile ilgili beklenmedik olay dolayısıyla imkansızlaşırsa yüklenici, yaptığı işin değerini ve bu değere girmeyen giderlerini isteyebilir, ifa imkansızlığının ortaya çıkmasında iş sahibi kusurluysa yüklenicinin ayrıca tazminat isteme hakkı vardır" hükmünü içermektedir.
TBK 485. Madde uygulanabilmesi için öncelikle iş sahibi ile ilgili beklenmedik bir olay yani ifa imkansızlığının mevcut olması, ayrıca tazminat istemek içinse iş sahibinin kusurlu olması gerekmektedir.
İfa imkansızlığı, objektif ifa imkansızlığı yani borcun ifasının aynı koşullar altında herkes için imkansız hale gelmiş olmasını ifade eder.
Somut davada temel uyuşmazlık metro tünelinde biriken suyun drenaj sistemiyle boşaltılabilecek seviyede olup olmadığı, çalışmaya uygun zemin bulunup bulunmadığı, su seviyesinin ifa imkansızlığına yol açacak düzeyde olup olmadığıdır. Yukarıda açıklanan sözleşme maddeleri dikkate alındığında davacı firma metro tüneli çalışması sırasında su sızıntılarının olabileceğine dair yeterli bilgi ve tecrübeye sahip bir şirkettir. İşin doğası gereği de bunu öngörebilmesi gerekmektedir. Dosyaya mübrez sözleşme, sözleşme eki belgeler ve teknik şartname hükümleri uyarınca yardımcı tesisler başlığı altında drenaj sisteminin kurulması ve acil müdahale gerektiren durumlarda önlemlerin alınması gerektiğini ve ifa için gerekli doğrudan veya bağlantılı tüm işlerin yerine getirilmesinden tek başına davacının sorumlu olduğunu davacı firma kabul ve beyan etmiş bulunmaktadır. Yer teslim tutanakları ihtirazi kayıt konulmadan imzalanmış 2 günlük bildirim hakkı da kullanılmamıştır. .... Sulh Hukuk Mahkemesi'nin ... Değişik İş sayılı dosyasında 10-30 Cm arasında su seviyesinin bulunduğu belirtilmiş ise de yapılan keşif Kasım ayı içerisinde yapılmış olup oysa ki işin teslimi ve yapılması gereken 90 günlük süre Temmuz-Ağustos ayları içerisinde olup iklim koşulları farklıdır. Davacı taraf, çalışmaya uygun yer teslimi yapılmaması nedeniyle ifa imkansızlığı iddiasında bulunmakta ise de davalı firma, fesih tarihinden sonra işi 4 ayrı şirkete vermiş olup iş tamamlanmış yani davacıya göre imkansız olan ifa dava dışı 3. Firmalar tarafından yerine getirilmiş olup objektif ifa imkansızlığı söz konusu değildir. TBK 485. Md. Kapsamında "iş sahibi ile ilgili beklenmedik olay" ibaresini haklı gösterecek somut ve net bir delil yoktur. Tespit dosyasında ve raporunda 10-30 cm arasında tespit edilen su seviyesi drenaj sistemiyle giderilebilecek bir miktar olup drenaj sisteminin kurulmasından da davacı sorumlu olduğuna göre ifa imkansızlığından söz edilemeyecektir. Doğal olarak davacının sözleşmeyi feshi haklı nedene dayanmadığından TBK 485 Md. Şartları oluşmayıp hakediş bedeli veya ilave giderler başlığı altında müspet ve menfi zararlar talep edilemeyecek olup zaten bu kapsamda iş sahibinin kusuru da ispat edilemediğinden tazminat isteme hakkı mevcut olmayacaktır. Tüm bu gerekçeler doğrultusunda açılan davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Açılan Davanın REDDİNE
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 54,40 TL maktu karar harcının peşin ve tamamlama ile alınan 7.721,35 TL harçtan mahsubu ile artan 7.666,95 TL harcın talep halinde ve karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 39.650,00 -TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
5-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 05/11/2020


Başkan ...

Üye ...

Üye ...

Katip ...