BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/448 Esas 2020/533 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/394 Esas
KARAR NO : 2020/648
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 26/06/2019
KARAR TARİHİ : 08/12/2020

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin ticari defter ve belgelerinin saklanması amacıyla ... AŞ ile 01/09/2009 ve 05/11/2014 tarihli sözleşme imzalandığını, bu şirketin depolama tesislerinde 11/06/2019 tarihinde yangın meydana geldiğini ve yangının 15 Haziran'a kadar devam ettiğini 19/06/2019 tarihinde itfaiye raporunun düzenlendiğini, müvekkiline ait belgelerin yer aldığı 1932 adet kutunun yandığını ve belgelerinin zayi olduğunu beyan ederek; 2009-2014 yılları arası Vergi Usul Kanunu uyarınca muhafazası ve ibrazı zorunlu olan yevmiye, kebir, envanter, damga defterleri, satış faturaları, alım faturaları, ithalat dosyaları, ilaç ruhsat dosyalarının ve sair ticari defter ve belgelerin ve zayi olan tüm ticari defter ve belgelerle ilgili olarak TTK'nın 82.maddesi uyarınca zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce, davacı vekilinin netice-i talep kısmını açıklaması için HMK 119/1-ğ maddesi uyarınca 1 haftalık kesin süre verilmiştir.
Davacı vekilince sunulan 31/12/2019 teslim tarihli dilekçede özetle; 2009-2014 yılları arası Vergi Usul Kanunu uyarınca muhafazası ve ibrazı zorunlu olan yevmiye, kebir, envanter, damga defterleri, 2012 yılına ait KDV indirimlerinde kullanılan müşterilere ait toplam 41.487 adet alış faturası, 2013 yılına ait KDV indirimlerinde kullanılan müşterilere ait toplam 46.263 adet alış faturası, 2014 yılına ait KDV indirimlerinde kullanılan müşterilere ait toplam 44.113 adet alış faturası, 2015 yılına ait KDV indirimlerinde kullanılan müşterilere ait toplam 31.326 adet alış faturası ve 2009-2014 yılları arasına ait satış faturalarına zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce, ... AŞ'ye müzekkere yazılarak 1932 adet kutu içerisinde yer alan belgelerin ve kayıtların ve zayi olan kutuların içerik bilgilerini mahkememize gönderilmesi istenilmiş, mezkur şirket tarafından gönderilen belgeler incelenerek dosyaya konulmuştur.
Mahkememizce, ... AŞ'den celp edilen ve 1932 kutuda yer aldığı beyan edilen evraklar ile davacı tarafından dosyaya sunulan belgeler arasında bir uyuşma olup olmadığı, var ise hangi belgelerde uyuşma olduğu hususlarında mali müşavir bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiştir.
Alınan bilirkişi raporunda özetle; dava dışı şirket tarafından dava dosyasına sunulu olan excell tablosunun içerikleri ile davacının dosyaya sunmuş olduğu flash bellek içeriğinin karşılaştırıldığı ve uyuşmadığı, belge içeriklerinin aynı olmadığı ifade edilmiştir.
Mahkememizce, tüm dosya kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda, davanın zayi belgesi verilmesi talebine ilişkin olduğu ve hak düşürücü süre içerisinde açıldığı görülmüştür.
TTK 82/7. Maddesinde; "Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir," hükmü düzenlenmiştir.
TTK'nın 82/7 maddesinde öngörülen ticari defter ve belgelerin zayi olması nedeniyle belge verilmesi talepli davalar hasımsız davalar ise de burada kıymetli evrakın zayi nedeniyle iptali davalarında olduğu gibi, yaklaşık ispat kuralı geçerli değildir. Madde de mahkemenin gerekli delilleri toplayabileceği belirtildiğinden talep edenin ticari defter ve belgelerinin zayi olduğunu ispatlaması veya mahkemede tam bir kanaat oluşturması gerekmektedir.
Mahkememizce, tüm dosya kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda, davacı tarafça dosyaya hangi belgelerin, ticari defterlerinin zayi olduğuna ilişkin tam olarak eksiksiz ve açık bir şekilde beyanda bulunulmadığı, dava dışı arşivleme hizmeti veren şirket tarafından mahkememize gönderilen excell tablolarında hangi belgelerin zayi olduğuna ilişkin yeterli ve açık bilgilerin yer almadığı, mahkememizce alınan bilirkişi raporunda davacı tarafça dosyaya sunulan flash bellek ile celp edilen excell tablolarının birbiri ile uyuşmadığı hususunun ifade edilmiş olması ve mahkememizce davacı tarafça yangından hasar gördüğü beyan olunan 1932 kutunun içeriğine ulaşılamadığından ve davacı tarafça 1932 kutunun içeriğinde yer alan belgelerin ne olduğunun ispat edilemediği göz önünde bulundurularak davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davacının Davasının REDDİNE,
2-Harçlar kanunu uyarınca alınması gereken 54,40TL karar ve ilam harcının peşin alınan 44,40TL den mahsubu ile eksik kalan 10,00TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize yada mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/12/2020

Katip ...
¸e-imzalıdır

Hakim ...
¸e-imzalıdır