Danıştay 13. Daire 2021/1955 Esas 2021/2193 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/1955
Karar No:2021/2193

TEMYİZ EDENLER : 1. (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

2. (DAVALI YANINDA MÜDAHİL) : … Turizm Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Kalkınma Turizm Denizcilik A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Müdürlüğü'nce 24/07/2019 tarihinde 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu uyarınca pazarlık usulü ile gerçekleştirilen Antalya ili, Manavgat ilçesi, …, …, …, … ve … Mahalleleri Kıyı Kesiminde Bulunan Toplam 14 Adet 25 metrekare (14x25) Su Üstü Sportif Faaliyet Parkur Alanının 10 Yıllığına Turizm Amaçlı Sportif Faaliyet Alanı Olarak Kullanılmak Üzere Kiraya Verilmesi ihalesinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; pazarlık usûlünün uygulanabilmesi için 2886 sayılı Kanun'un 51. maddesinde belirtilen şartların gerçekleşmesi gerektiği, dava konusu ihalenin pazarlık usûlü ile gerçekleştirilebilmesi için 2886 sayılı Kanun'un 51. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde yer alan "kullanışlarının idarelere yararlı olması veya ivediliği nedeniyle kapalı veya açık teklif yöntemleriyle ihalesinin uygun görülmemesi" şartının ve Tabiat Varlıkları ve Doğal Sit Alanları ile Özel Çevre Koruma Bölgelerinde Bulunan Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altındaki Yerlerin İdaresi Hakkında Yönetmelik'te öngörülen şartların sağlanmadığı, ihalenin diğer ihale usûlleriyle gerçekleştirilemeyeceğinin açıkça ortaya konulamadığı; davalı idare tarafından ihalenin pazarlık usulü ile yapılmasının gerekçesi olarak "Antalya ili, Manavgat ilçesi, …, …, Gündoğdu, … ve … Mahalleleri kıyı kesiminde, Belek Özel Çevre Koruma Bölgesi sınırları içerisinde kalan ve devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan 15 (onbeş) adet su sporu irtibat noktasının Tabiat Varlıkları Koruma Genel Müdürlüğü ile … Emlak Dan. Taş. İnş. San. ve Ltd. Şti. arasında sözleşme imzalanarak kiraya verildiği, 25/04/2019 tarihinde sona ermesi gereken sözleşmenin kiracının sözleşmede yer alan yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle 16/03/2018 tarihinde feshedildiği ve açık ihale ile alanın özel bir işletmeye kiralanması sonucu kamunun zarara uğraması ve tekrar aynı durumun oluşmaması için söz konusu alanın tekrar açık ihale ile değerlendirilmesinin uygun bulunmadığı" belirtilmiş ise de, açık ihale usulü ile yapılan ihale sonucunda kiracının yükümlülüklere uymaması neticesinde kira sözleşmesinin feshedilmiş olması durumunun dava konusu ihalenin pazarlık usulü ile yapılabileceğine ilişkin geçerli bir neden olmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, Mahkemece 2886 sayılı Kanun hükümleri dikkate alınarak karar verildiği, Yönetmelik ile öngörülen özel hükümlerin dikkate alınmadığı, Belek Özel Çevre Koruma Bölgesinde kalan ihale konusu alanların kullanışları bakımından özel alanlar olduğu, daha önce açık teklif usulü ile gerçekleştirilen ihale sonucu imzalanan sözleşmenin kiracının yükümlülüklerini yerine getirmediğinden bahisle süresinden önce feshedildiği, aynı alanların tekrar açık ihaleyle kiraya verilmesi sonucu oluşabilecek muhtemel kamu zararı dikkate alınarak idareye yararlı olması nedeniyle dava konusu ihalenin pazarlık usulüyle gerçekleştirildiği; davalı yanında müdahil tarafından, ihale konusu alanın tekrar açık ihale ile özel bir işletmeye kiralanması sonucu kamunun zarara uğramasının önlenmesi için pazarlık usulü ile kiraya verildiği, önceki ihale sonucunda sözleşme imzalanan şirketin kira bedellerini ödememesi nedeniyle kamunun zarara uğradığı, ihale konusu alanın kullanışı bakımından özel alanlardan olduğu, Yönetmelik uyarınca devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin en az on yıl süreli, çevrenin ve biyolojik çeşitliliğin en uygun şekilde korunması, kullanması, izlenmesi, proje geliştirilmesi, iyileştirilmesi ile çevre kirliliğinin önlenmesi amacı ile faaliyet gösteren vakıflara veya bu vakıfların kuruluşlarına pazarlıkla kiraya verilebileceği, kamu yararına faaliyet gösteren vakıf ve derneklere idare yararına öncelik verilmesi gerektiği, Maliye Bakanlığı'ndan gerekli izinlerin alındığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının ve davalı yanında müdahilin temyiz istemlerinin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali yolundaki ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya ve davalı yanında müdahile iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davalı yanında müdahile iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 14/06/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
Dosyasının incelenmesinden, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Müdürlüğü'nce 24/07/2019 tarihinde pazarlık usulü ile gerçekleştirilen Antalya ili, Manavgat ilçesi, …, …, …, … ve … Mahalleleri Kıyı Kesiminde Bulunan Toplam 14 Adet 25 metrekare (14x25) Su Üstü Sportif Faaliyet Parkur Alanının 10 Yıllığına Turizm Amaçlı Sportif Faaliyet Alanı Olarak Kullanılmak Üzere Kiraya Verilmesi ihalesinin iptali istemiyle açılan davada, Mahkemece ihalenin pazarlık usulüyle yapılması koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır.
Tabiat Varlıkları ve Doğal Sit Alanları ile Özel Çevre Koruma Bölgelerinde Bulunan Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altındaki Yerlerin İdaresi Hakkında Yönetmeliğin "İhale esasları" başlıklı 55. maddesinin dördüncü fıkrasında, "Aşağıda belirtilen kurum ve kuruluşlara Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler Kanun'un 51'inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendine göre pazarlıkla kiraya verilebilir: ...
c) En az on yıl süreli, çevrenin ve biyolojik çeşitliliğin en uygun şekilde korunması, kullanması, izlenmesi, proje geliştirilmesi, iyileştirilmesi ile çevre kirliliğinin önlenmesi amacı ile faaliyet gösteren vakıflara veya bu vakıfların kuruluşlarına kiraya verme." kuralına yer verilmiştir.
Aktarılan Yönetmelik kuralı uyarınca, özel çevre koruma bölgeleri sınırları içerisinde bulunan devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin, en az on yıl süreli ve çevrenin ve biyolojik çeşitliliğin en uygun şekilde korunması, kullanması, izlenmesi, proje geliştirilmesi, iyileştirilmesi ile çevre kirliliğinin önlenmesi amacı ile faaliyet gösteren vakıflara veya bu vakıfların kuruluşlarına pazarlık usulü ile kiraya verilebileceği açık olduğundan, somut olayda ise kiraya verilen yerlerin devletin hüküm ve tasarrufu altındaki alanlardan olduğu ve sözleşme imzalanan davalı yanında müdahil şirketin %50 hissesinin 2001 yılında kurulan ve çevre değerlerinin korunması ve geliştirilmesine yönelik çalışmalarda bulunan Türkiye Çevre Koruma Vakfı (TUÇEV)'e ait olduğu anlaşıldığından, ihalenin pazarlık usulü ile yapılabilmesi için gerekli şartların bulunduğu sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu itibarla, uyuşmazlık konusu ihalenin pazarlık usulüyle gerçekleştirilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığından, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararının bozularak davanın reddine karar verilmesi gerektiği oyuyla karara katılmıyorum.