Danıştay 2. Daire 2021/4072 Esas 2021/2008 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/4072
Karar No : 2021/2008

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ İSTEYEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın onanmasına dair Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesinin 13/04/2016 günlü, E:2015/7829, K:2016/2701 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul ili, Şişli ilçesi, … Mahallesi , (… Sokak), No:…, … adresinde açık otopark işletmek için davacı adına düzenlenen … tarih ve … sayılı işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptaline ilişkin 21/03/2012 günlü işlem ile söz konusu işyerinin faaliyetinin durdurulmasına yönelik 30/03/2012 günlü işlemin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince; ilgili yönetmelik maddesi uyarınca yapılan denetim esnasında mevzuata uygun olmayan unsurların mevcut olduğunun anlaşılması üzerine öncelikle ruhsat sahibine bu aykırılıkların giderilmesi için 15 günlük bir süre verileceği, devamı halinde ise ruhsatın iptal edileceği belirtildiğinden, davacıya tespit edilen aykırılıkların giderilmesi için süre verilmeksizin direkt olarak ruhsatın iptaline ilişkin işlemde ve davacıya ait otoparkın faaliyetinin durdurulmasına yönelik işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalı idarenin temyiz başvurusu üzerine Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesince anılan idare mahkemesi kararı onanmıştır.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından; dava konusu işyerinin ruhsatsız olduğu, ruhsat iptali işleminin tamamen mevzuata uygun olarak tesis edildiği, temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü bozma sebeplerinin değerlendirilmediği, idare mahkemesi kararının eksik incelemeye dayandığı ileri sürülerek, Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü ile onama kararının kaldırılarak, İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen hususlar 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun düzeltilmesi talep edilen kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan 54. maddesinin 1/c fıkrası hükmüne uygun bulunduğundan karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesinin 13/04/2016 günlü, E:2015/7829, K:2016/2701 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlığın esası yeniden incelendi.

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden, dava konusu otoparkın da yer aldığı İstanbul İli, Şişli İlçesi, … Mahallesi … Sokak (…) No:… adresinde 05/03/2012 tarihinde korsan otoparkçılık nedeniyle meydana gelen silahla yaralama olayı üzerine yürütülen kovuşturma esnasında taraflardan birinin davacı adına açık otopark olarak düzenlenen ruhsatı ibraz etmesi üzerine mahallinde yapılan inceleme sonucunda denetlenen yer ile ruhsat adresinin aynı olmadığı, davacıya ait açık otoparkın amacı dışında kullanıldığından bahisle İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 13. maddesi uyarınca davacı adına açık otopark olarak düzenlenen işyerine ait ruhsatın iptal edilmesi ve işyerinin mühürlenmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun'un;
5. maddesinde; "İşyeri veya işletme açmak isteyen; işin özelliğine göre 4 üncü maddede belirtilen yönetmelikte öngörülen kriterlere uygun olarak işyerini düzenledikten sonra başvuru formunu doldurarak 3 üncü maddede belirtilen mercie ibraz ederler.
Bu başvurunun yönetmelikte öngörülen kriterlere uygun olarak doldurulduğunun tespiti halinde, başkaca bir işleme gerek kalmaksızın işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenerek ilgiliye verilir. İlgili, bu belgeye dayanarak işyeri açabilir. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı bütün işyerleri için tek tip olarak düzenlenir. Beyana göre tanzim edilen ruhsat müktesep hak doğurmaz."
6. maddesinde; "İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri, 3 üncü maddede belirtilen merciler tarafından ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına ruhsatın veriliş tarihini izleyen bir ay içinde kontrol ettirilirler. Bu süre içinde kontrol ettirilmemesi halinde, ilgili, çalışma ruhsatı almış sayılır ve kontrol görevini süresinde yerine getirmeyen kamu görevlileri hakkında yasal hükümler uygulanır.
Ruhsat verilmesini takiben yapılacak kontrol ve denetimlerde, 4 üncü maddede belirtilen yönetmelikte öngörülen kriterlere aykırı beyan ve durumun tespiti halinde; verilmiş olan ruhsat, ilgili mevzuattaki hükümler çerçevesinde yetkili merci veya mülki idare amirince iptal edilerek işyeri kapatılır ve ilgililer hakkında ayrıca işlem yapılır." hükümleri yer almaktadır.
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin "İşyeri açılması" başlıklı 6. maddesinde; "Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. ... İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır. ... "
"Ruhsatın düzenlenmesi" başlıklı 12. maddesinde; "Sıhhî işyeri açmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler, işyerlerini bu Yönetmeliğe uygun olarak tanzim ettikten sonra Örnek 1’de yer alan başvuru ve beyan formuyla yetkili idareye müracaat eder. Başvurunun Yönetmelikte öngörülen kriterlere uygun olduğunun tespiti halinde başkaca bir işleme gerek kalmaksızın işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenerek ilgiliye aynı gün içinde verilir. ...
İlgilinin beyanına göre tanzim edilen ruhsat müktesep hak doğurmaz.",
"İşyeri açma ve çalışma ruhsatının kesinleşmesi" başlıklı 13. maddesinde ise; "İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri, yetkili idareler tarafından ruhsatın verildiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde kontrol edilir. İşyerinin bu süre içinde kontrol edilmemesi halinde ruhsat kesinleşir. Kontrol görevini yerine getirmeyen yetkili idare görevlileri hakkında kanunî işlem yapılır.
İşyeri açma ve çalışma ruhsatının verilmesinden sonra yapılacak denetimlerde mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespiti halinde, işyerine bu noksanlık ve hatalarını gidermesi için bir defaya mahsus olmak üzere onbeş günlük süre verilir.
Verilen süre içinde tespit edilen noksanlık ve aykırılıklar giderilmediği takdirde, ruhsat iptal edilerek işyeri kapatılır. ... " düzenlemelerine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat maddelerinin birlikte değerlendirilmesinden; bir işletmeye işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilebilmesi için mevzuatta aranan tüm şartların eksiksiz yerine getirilmesi gerektiği, beyana dayalı olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı verildikten sonra yapılacak denetimlerde mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespit edilmesi halinde bu hususların giderilmesi için on beş günlük süre verileceği ve süre sonunda noksanlık ve aykırılıkların giderilmediğinin tespit edilmesi halinde de işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilerek işyerinin kapatılacağı anlaşılmaktadır.
Mahkeme kararının dava konusu işyerinin ruhsatının iptal edilmesi yönünden incelenmesi;
İstanbul ili, Şişli ilçesi, … Mahallesi, … Sokak (…) No:… sayılı yerde silahla yaralama olayı gerçekleşmiş, bunun üzerine dava konusu işyeri ile ilgili 07/03/2012 tarihi ve saat 11.20 de Şişli İlçe Emniyet Müdürlüğü görevlilerince … Mahallesi … Sokak No:…'a ait tutanak tutulmuş, Asayiş Büro Amirliğinin … gün ve … sayılı yazısı ile, "iş yerinin UKOME ve İl Trafik Komisyonu kararının bulunmadığı, otopark çalışanlarının güvenlik tahkikatının yapılmadığı, otoparka gelen araçların otopark dışındaki cadde ve sokaklara park ettirildiği, işyerinde kapalı otopark yangın tertibatında sadece yangın tüpünün bulunduğu, denetim yapılan Maslak otoparkına ait olduğu beyan edilen Şişli Belediye Başkanlığının … tarih ve … sayılı ruhsatındaki adresin denetlenen adres ile aynı olmayıp ruhsatta … Mahallesi … Sokak No:… … olarak yazıldığı, ayrıca otopark alanı dışında sokak üzerine 3 (üç) aracın park edildiği tespiti" yapılmış ve davacıya ait açık otoparkın amacı dışında kullanıldığından bahisle İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 13. maddesi gereği dava konusu işlemle ruhsat iptal edilmiş, denetlenen yerin … Mahallesi … Sok. No:… olmasına rağmen, … Mahallesi … Sokak No:… adresindeki işyeri mühürlenmiş ve … Mahallesi … Sokak No:… … adresine ilişkin işyeri ruhsatı iptal edilmiştir.
Bu durumda; uyuşmazlıkta, denetlenen yer ile ruhsatı iptal edilen yerin aynı adreste olmaması nedeniyle davaya konu işyerine ait işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilmesinde hukuka uyarlık, ruhsat iptaline ilişkin dava konusu işlemin iptali yolundaki idare mahkemesi kararında da sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Mahkeme kararının dava konusu işyerinin mühürlenmesi yönünden incelenmesi;
Olayda, ruhsatı iptal edilen işyerinin İstanbul İli, Şişli İlçesi, … Mahallesi … Sokak No:… adresinde olmasına karşın, denetlenen yerin … Mahallesi … Sokak (…) No:… olması ve ruhsatı bulunmadığından bu işyerinin mühürlenmesi yerinde ise de, davalı idarece mühürlendiği belirtilen yerin … Mahallesi … Sok. No:… olması nedeniyle denetlenen yer ile mühürlenen yerin aynı işyeri olup olmadığı ve işyeri açma ve çalışma ruhsatlarının bulunup bulunmadığı yönünde araştırma yapılmadan eksik inceleme ile verilen mühürleme kararının iptalinde hukuka uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KISMEN REDDİYLE, ... İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, ruhsat iptaline ilişkin kısım yönünden yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
2.DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KISMEN KABULÜYLE anılan kararın dava konusu işyerinin mühürlenmesi işlemine yönelik kısmı yönünden BOZULMASINA;
3. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 3622 sayılı Kanun ile değişik 3. fıkrası uyarınca ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 09/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.