Danıştay 12. Daire 2021/4591 Esas 2021/3671 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/4591
Karar No : 2021/3671

DAVACI : ...
DAVALI : ... Bakanlığı

DAVANIN KONUSU :
... Adliyesinde mübaşir olarak görev yapmaktayken, 22/02/2021 tarihinde kendi isteğiyle emekliye ayrılmak için başvuran davacı tarafından,
1. Emeklilik onayının verilmesine ilişkin Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün ... tarih ve... sayılı işleminin,
2. Emeklilik isteminden vazgeçmesine ilişkin 26/04/2021 tarihli dilekçesinin reddine yönelik ... tarih ve ... sayılı Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü işleminin iptaline karar verilmesi istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Emeklilik işlemlerinin başlatılması istemiyle yaptığı başvurunun Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünce onaylandığı, onay işleminden haberi olmaksızın, görevine devam etmek istediği ve emeklilik isteminden vazgeçtiğine ilişkin 26/04/2021 tarihli dilekçeyle davalı idareye başvuruda bulunduğu, davalı idarece başvurusunun 30/04/2021 tarihli işlemle reddedildiği, emeklilik başvurusunu ailesinin haberi olmaksızın bir anlık kararla yaptığı, emekliye ayrılması nedeniyle maddi ve manevi olarak mağdur olduğu, bu tarihe kadar lâyıkıyla yerine getirdiği görevini, bu tarihten sonra da lâyıkıyla yerine getirmeye devam edeceği, görev yaptığı adliyede iki adet mübaşir bulunması ve derdest dosya sayısının yüksek olması nedeniyle, emekliye ayrılması halinde görev yaptığı mahkemenin işleyişinde ciddi aksamalar yaşanacağı, ...Adliyesi Hakimlerinden ... ve ... tarafından, görevine devam etmesi gerektiği husunun 04/05/2021 tarihli yazılarla Bakanlık Personel Genel Müdürlüğüne iletildiği ileri sürülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, ilk incelemeyle görevli Tetkik Hakimi ...'in açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Davacı ... Adliyesinde mübaşir olarak görev yapmaktayken, 22/02/2021 tarihinde kendi isteğiyle emekliye ayrılma isteminde bulunmuş, Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünce 30/03/2021 tarihinde başvurusu kabul edilerek emeklilik onayı verilmiştir.
Davacı tarafından, emeklilik isteğinden vazgeçtiğine ilişkin 26/04/2021 tarihinde yapılan başvurunun, ... tarih ve ... sayılı Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü işlemiyle reddedilmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT:
2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 24. maddesinde, ilk derece mahkemesi olarak Danıştayda görülecek davalar tek tek belirlenmiş olup, aynı maddenin 1-c bendinde; bakanlıklar ile kamu kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca çıkarılan ve ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemlere karşı açılacak iptal ve tam yargı davalarını Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak karara bağlayacağı düzenlenmiştir.
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un 1. maddesinde; "Bölge idare mahkemeleri, idare mahkemeleri ve vergi mahkemeleri bu Kanunla verilen görevleri yerine getirmek üzere kurulmuş genel görevli bağımsız mahkemelerdir." kuralına, 5. maddesinde; "İdare mahkemeleri, vergi mahkemelerinin görevine giren davalarla ilk derecede Danıştayda çözümlenecek olanlar dışındaki: a) İptal davalarını, ... çözümler." kuralına yer verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesinin üçüncü fıkrasında; dilekçelerin Danıştayda daire başkanının görevlendireceği bir tetkik hakimi, idare ve vergi mahkemelerinde ise mahkeme başkanı veya görevlendireceği bir üye tarafından, görev, yetki ve anılan fıkrada belirtilen diğer yönlerden sırasıyla inceleneceği, altıncı fıkrasında ise; ilk incelemeden sonra da üçüncü fıkrada sayılan hususlarda eksikliklerin tespiti halinde davanın her aşamasında 15. madde hükümlerinin uygulanacağı, 15/1-a maddesinde; idari yargının görevli olduğu konularda görevli veya yetkili olmayan mahkemeye açılan davanın görev veya yetki yönünden reddedilerek dava dosyasının görevli veya yetkili mahkemeye gönderilmesine karar verileceği düzenlenmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun "İdarî davalarda genel yetki" başlıklı 32. maddesinin birinci fıkrasında ise; ''Göreve ilişkin hükümler saklı kalmak şartıyla bu Kanun'da veya özel kanunlarda yetkili idare mahkemesinin gösterilmemiş olması halinde, yetkili idare mahkemesi, dava konusu olan idarî işlemi veya idarî sözleşmeyi yapan idarî merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir. Bu Kanunun uygulanmasında yetki kamu düzenindendir.'' hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 24. maddesinde, Danıştayda görülecek davaların sayma yoluyla belirlendiği, kamu kurum ve kuruluşlarınca çıkarılan ve ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemlere karşı açılacak iptal ve tam yargı davalarının ilk derece mahkemesi olarak Danıştayda çözümlenmesinin kurala bağlandığı anlaşılmaktadır.
Buna göre; Anayasa'nın 155. maddesiyle ve 2575 sayılı Kanun'la Danıştayın yüksek mahkeme olarak nitelendirildiği ve esasen temyiz mercii olarak görevlendirildiği, Danıştayda ilk derece mahkemesi olarak görülecek davaların ise, 2575 sayılı Kanun'un 24. maddesinde sayma yoluyla tahdidi olarak belirlendiği dikkate alındığında, ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlem niteliğinde olmayan idari işlemlerin iptaline karar verilmesi istemiyle açılan davaların, ilk derece mahkemesi olarak Danıştayda görülecek davalardan olmadığı, bu nitelikteki uyuşmazlıkların genel görevli olan idare mahkemelerinde çözümlenmesi gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu durumda, ... Adliyesinde mübaşir olarak görev yapmaktayken, 22/02/2021 tarihinde kendi isteğiyle emekliye ayrılmak için başvuran davacı tarafından, Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı emeklilik onayı işlemi ile emeklilik isteminden vazgeçmesine ilişkin 26/04/2021 tarihli dilekçesinin reddine yönelik ... tarih ve ... sayılı Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü işleminin iptaline karar verilmesi istemiyle açılan ve ilk derece mahkemesi olarak Danıştayda görülecek davalardan olmadığı anlaşılan davada; uyuşmazlığın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun "İdarî davalarda genel yetki" başlıklı 32. maddesinin birinci fıkrası uyarınca görevli ve yetkili idare mahkemesi olan ... İdare Mahkemesi'nce çözümlenmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN GÖREV YÖNÜNDEN REDDİNE,
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 15/1-a ve 32/1 maddeleri uyarınca dava dosyasının uyuşmazlığı çözümlemede görevli ve yetkili olan ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, 08/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.