Danıştay 10. Daire 2021/79 Esas 2021/3024 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2021/79
Karar No : 2021/3024

DAVACI : …

DAVALI : … Bakanlığı

DAVANIN_ÖZETİ :
Davacı tarafından;
1- Zorunlu maske uygulamasının yürütmesinin durdurulması,
2- Hayat Eve Sığar (HES) uygulamasının yürütmesinin durdurulması,
3- İçişleri Bakanlığı'nın … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı, … tarih … sayılı genelgelerinin iptali ve yürütmesinin durdurulması,
4- Ankara Valiliği'nin … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı genelgelerinin iptali ve yürütmesinin durdurulması,
5- Ankara Valiliği, İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması,
6- Bu süreçte uğranıldığı ileri sürülen zararlara karşılık 188,50 TL maddi, 50.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı İçişleri Bakanlığı tarafından ödenmesi, istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 3. ve 5. maddelerine uygun olmayan dava dilekçesinin, aynı Kanun'un 15. maddesi uyarınca reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesi uyarınca hazırlanan Tetkik Hâkiminin raporu ve sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra gereği görüşüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 3. maddesinde, idari davaların, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılacağı, dilekçelerde, tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adreslerinin, davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin, davaya konu olan idari işlemin yazılı bildirim tarihinin gösterileceği, ayrıca dava konusu kararın ve belgelerin asılları veya örneklerinin dava dilekçesine ekleneceği, dilekçeler ile bunlara ekli evrakın örneklerinin karşı taraf sayısından bir fazla olacağı; 5. maddesinde, her idari işlem aleyhine ayrı ayrı dava açılacağı; ancak aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık ya da sebep-sonuç ilişkisi bulunan birden fazla işleme karşı bir dilekçe ile de dava açılabileceği hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanun'un 14. maddesi, 3. fıkrası, (g) bendinde, dilekçelerin 3. ve 5. maddelere uygun olup olmadıkları yönlerinden inceleneceği, 15. maddenin 1. fıkrası, (d) bendinde ise 14. maddenin 3. fıkrasının (g) bendinde yazılı hâlde otuz gün içinde 3. ve 5. maddelere uygun şekilde yeniden düzenlenmek veya noksanları tamamlanmak üzere dilekçelerin reddine karar verileceği kuralına yer verilmiştir.
Dava dilekçesinin incelenmesinden; davacı tarafından, Koronavirüs ile mücadele sürecinde gerçekleştirilen zorunlu uygulamalardan kaynaklı olarak maddi ve manevi zarara uğradığı ileri sürülerek, zorunlu maske uygulamasının ve Hayat Eve Sığar (HES) uygulamasının yürütmesinin durdurulması, bu sürece yönelik olduğu iddia edilen İçişleri Bakanlığı genelgelerinin, Ankara Valiliği genelgelerinin ve Ankara Valiliği İl Hıfzıssıhha Kurulu kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması ve maddi/manevi tazminat ödenmesi isteminde bulunulduğu anlaşılmaktadır.
Buna göre, dava dilekçesinde, zorunlu olarak gerçekleştirilen uygulamaların (maske, HES) dayanağını gösterir iş veya işlemlerin (tarih ve sayıları belirtilmek suretiyle) açıkça iptalinin ve yürütmesinin durdurulmasının istenilmediği, ayrıca birden fazla idare tarafından tesis edilen ve bir kısmının hukuki incelemesinin Danıştay tarafından bir kısmının ise idare mahkemeleri tarafından yapılması gereken işlemlerin iptali ve yürütmesinin durdurulmasının istenildiği, bunun yanı sıra tazminat isteminde de bulunulduğu, sonuç olarak, dava dilekçesinde, aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık ya da sebep-sonuç ilişkisi olmayan birden fazla istemin yer aldığı görülmektedir.
Bu durumda, davacı tarafından, iptali istenilen tüm işlemlerin tarih ve sayısı belirtilmek suretiyle her bir işlem için ayrı bir dilekçe ile dava açılması, bu dilekçelerde istemin tereddüte yer verilmeyecek şekilde belirtilmesi, iptali istenilen düzenlemeler yönünden tek tek hukuka aykırılık sebeplerinin belirtilmesi ve menfaatinin ne şekilde etkilendiğinin açıklanması, dilekçelerin ekine iptali istenilen işlemlerin eklenmesi, diğer işlemler ile aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık ya da sebep-sonuç ilişkisi bulunmayan tazminat istemi yönünden de ayrı bir dilekçe ile dava açılması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı Kanun'un 15. maddesi, 1. fıkrası, (d) bendi uyarınca bu kararın tebliğinden itibaren 30 (otuz) gün içinde 3. ve 5. maddeye uygun şekilde uyuşmazlığın yukarıda belirtilen kısımlarına karşı ayrı ayrı dilekçelerle, gerekli harç ve posta ücreti yatırılmak suretiyle dilekçe ret kararını veren yargı yeri sıfatıyla Daire'miz nezdinde yeniden dava açmakta serbest olmak üzere DAVA DİLEKÇESİNİN REDDİNE, 2577 sayılı Kanun'un 15/5. maddesi hükmüne göre dilekçenin reddi üzerine yeniden verilen dilekçe veya dilekçelerde de aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde davanın reddedileceği hususunun davacıya duyurulmasına, yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, … TL yürütmenin durdurulması harcı ile artan posta ücretinin istemi hâlinde davacıya iadesine, 07/06/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.