Danıştay 10. Daire 2016/1928 Esas 2021/2996 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/1928
Karar No : 2021/2996

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … (…)
VEKİLİ : Av. …

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Valiliği
VEKİLİ : Av. …

İSTEMLERİN_KONUSU : … (Kapatılan) … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:.., K:… sayılı kararının, davacı tarafından esas yönünden, davalı idare tarafından gerekçe yönünden temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, evlilik dışı doğan ve babası tarafından mezarlığa terk edilmesi üzerine davalı idarece başka bir aileye evlatlık verildiği ileri sürülen çocuğu ile kişisel ilişki kurabilmek amacıyla, evlat edinen ailenin ve çocuğun kişisel ve adres bilgilerinin kendisine verilmesi talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Elazığ Valiliği Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … (Kapatılan) … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; "evlatlığın, miras ve başka haklarının zedelenmemesi, aile bağlarının devam etmesi için evlatlığın naklen geldiği aile kütüğü ile evlat edinenin aile kütüğü arasında her türlü bağ kurulur." şeklindeki mevzuat hükümleri ile evlat edinilen çocukla biyolojik annesinin kişisel ilişki kurabileceği yolundaki yerleşik Yargıtay içtihatları dikkate alındığında, anne ile çocuğu arasındaki diyaloğun kurulabilmesini sağlamaya yönelik adli yargı mercilerinde açılabilecek davalarda husumetin doğru tespiti için gerekli bilgi ve belgelerin davacıya verilmesi gerektiği düşünülse de, davacının 1999 yılında evlilik dışında dünyaya getirdiği çocuğun biyolojik babası tarafından mezarlığa bırakıldığı daha sonra emniyet yetkilileri tarafından çocuğun bulunup Elazığ Sosyal Hizmetler Müdürlüğü'ne teslim edildiği, anılan Kurumca da bu çocuğun evlatlık verildiği yönünde kurum kayıtlarında resmi bir bilgi ve belgenin olmaması karşısında, davacı tarafından davalı idareye yapılan başvurunun reddine ilişkin, … tarih ve … sayılı Elazığ Valiliği Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENLERİN_İDDİALARI : Davacı tarafından, kişisel ilişki kurulması amacıyla adli yargı yerinde dava açılabilmesi için evlat edinen ailenin ve çocuğun kişisel ve adres bilgilerini bilmesi gerektiği, 2006 yılında yine ilgili kuruma başvuru yaptığı, bu başvuru neticesinde kurum yetkilileri ile yapılan görüşmede, çocuğun evlatlık olarak verilen ailenin ad ve soyadlarının kısaltılmak suretiyle belirtildiği, buna ilişkin görüşme tutanağını dosyaya sunduğu, görüşme tutanağında yer alan buluntu çocuğunun kendisinin çocuğu olduğunun açık bir şekilde ortaya çıktığı, ayrıca 4982 sayılı Bilgi Edinme Kanunu kapsamında, idarenin bu belgeleri kendisine vermekten kaçınamayacağı, bu nedenle Mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
Davalı idare tarafından, temyize konu kararın gerekçesinin hatalı olduğu, Mahkemece yapılan ara karara verilen cevapta, kurum kayıtlarında resmi bir belgenin bulunmadığının bildirilmediği, davacının adına kayıtlı 1999 doğumlu çocuğunun bulunmaması, çocuğa ilişkin davacının elinde herhangi bir belge ve bilginin olmaması nedeniyle çocuk ile evlat edinen aile hakkında bir görüşme yapılıp yapılmadığının bilinmediği yönünde cevap verildiği, bu yönüyle Mahkeme kararının gerekçesinin hatalı olduğu ileri sürülmektedir.

TARAFLARIN_SAVUNMALARI: Davalı idare tarafından, davacının temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuş olup davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Davacı tarafından, evlilik dışı doğan ve babası tarafından mezarlığa terk edilmesi üzerine davalı idarece başka bir aileye evlatlık verildiği ileri sürülen çocuğu ile kişisel ilişki kurabilmek amacıyla, evlat edinen ailenin ve çocuğun kişisel ve adres bilgilerinin kendisine verilmesi talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Elazığ Valiliği Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü işleminin iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 314. maddesinin 5. fıkrasında; "Evlâtlığın, miras ve başka haklarının zedelenmemesi, aile bağlarının devam etmesi için evlâtlığın naklen geldiği aile kütüğü ile evlât edinenin aile kütüğü arasında her türlü bağ kurulur. Ayrıca evlâtlıkla ilgili kesinleşmiş mahkeme kararı her iki nüfus kütüğüne işlenir." hükmüne, 6. fıkrasında ise; "Evlât edinme ile ilgili kayıtlar, belgeler ve bilgiler mahkeme kararı olmadıkça veya evlâtlık istemedikçe hiçbir şekilde açıklanamaz." hükmüne yer verilmiştir.
15/03/2009 tarih ve 27170 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Küçüklerin Evlat Edinilmesinde Aracılık Faaliyetlerinin Yürütülmesine İlişkin Tüzük'ün "Evlât edinme kararının verilmesinden sonraki hak ve yükümlülükler" başlıklı 20. maddesinin 5. fıkrasında, "Evlâtlığın, miras ve başka haklarının zedelenmemesi, aile bağlarının devam etmesi için evlâtlığın naklen geldiği aile kütüğü ile evlât edinenin aile kütüğü arasında bağ kurulur. Evlâtlıkla ilgili kesinleşmiş mahkeme kararı her iki nüfus kütüğüne işlenir." hükmüne, 6. fıkrasında ise, "Evlât edinme ile ilgili kayıtlar, belgeler ve bilgiler, mahkeme kararı olmadıkça veya evlâtlık istemedikçe hiçbir şekilde açıklanamaz. Evlâtlığın istemi halinde söz konusu durumun evlâtlığın psikolojisi üzerindeki etkisi de göz önüne alınarak Kurumca belirlenecek koşullar çerçevesinde sosyal çalışmacı tarafından açıklama yapılır." hükmüne yer verilmiştir.
01/08/2002 tarihli Evlat Edinme Yönergesi'nin 19. maddesinde, "Evlat edinme işlemleri hakkında sadece başvuranlara (ebeveyn adaylarına) ve evlat edinmede yetkili birimlere bilgi verilir. Bunların dışında hiç kimseye yazılı ya da sözlü bilgi verilmez." hükmüne, 20. maddesinde ise, "Evlat edinme ile ilgili kayıtlar, belgeler ve bilgiler mahkeme kararı olmadıkça veya evlat edinilen istemedikçe hiçbir şekilde açıklanamaz. Evlat edindirilecek çocukların aileleri ile evlat edinenler birbirleriyle karşılaştırılmaz. Evlat edinen hakkında çocuğun öz ailesine bilgi verilmez. Ancak evlat edinen isterse çocuğun öz ailesi hakkında bilgi edinmek hakkına sahiptir." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, davacı tarafından 1999 yılında evlilik dışında dünyaya getirdiği çocuğunun, biyolojik babası tarafından mezarlığa bırakılması üzerine emniyet yetkilileri tarafından bulunup Elazığ Sosyal Hizmetler Müdürlüğüne teslim edildiği, anılan Kurumca, çocuğunun evlatlık verildiği ileri sürülerek çocuk ile kişisel ilişki kurabilmek amacıyla, evlat edinen ailenin ve çocuğun kişisel ve adres bilgilerinin kendisine verilmesi talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Elazığ Valiliği Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü işleminin; yerleşik Yargıtay ictihatlarının evlat edinilen çocukla biyolojik annesinin kişisel ilişki kurmasında bir sakınca olmadığı yönünde olduğu, ancak, bu ilişkinin kurulabilmesi için Adli Yargıda açılacak bir davada husumetin doğru tespit edilebilmesi amacıyla evlat edinilen çocukla evlat edinen aile hakkında bilgi sahibi olunması gerektiği, bu nedenle ilgili bilgilerin kendisine verilmemesinin hukuka aykırı olduğu iddialarıyla iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, evlat edinme ile ilgili kayıtlar, belgeler ve bilgilerin mahkeme kararı olmadıkça veya evlat edinilen istemedikçe hiçbir şekilde açıklanamayacağı, evlat edinen hakkında çocuğun öz ailesine bilgi verilemeyeceği, ancak evlat edinenin isterse çocuğun öz ailesi hakkında bilgi edinmek hakkına sahip olduğu anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, evlat edinme ile ilgili kayıtlar, belgeler ve bilgilerin mahkeme kararı olmadıkça hiçbir şekilde açıklanamayacağı açık olmakla birlikte, somut olayda davacının çocuğu ile kişisel ilişki kurmak için adli yargı yerinde açılacak kişisel ilişki tesisi davasında, Mahkemece gerekli görülmesi halinde işbu davaya konu evlatlık ve evlat edinen ailenin kişisel ve adres bilgilerinin istenmesinin mümkün olduğu anlaşıldığından tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bu durumda, davanın reddi yolunda verilen ve sonucu itibariyle hukuka uygun olduğu anlaşılan İdare Mahkemesi kararının, yukarıda belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
3. Davanın reddi yolundaki … (Kapatılan) … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının, yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 03/06/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.