17. Hukuk Dairesi 2012/2084 E. , 2013/751 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davalı tarafa zorunlu mali sorumluluk sigortası ile sigortalı olan araç sürücüsünün kusurlu hareketi ile meydana gelen kazada desteklerinin öldüğünü açıklayıp, fazlaya dair haklarını saklı tutarak 60.909,... TL destekten yoksun kalma tazminatını temerrüt tarihi olan ........2010 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre; davanın kabulü ile, 60.909,... TL destekten yoksun kalma tazminatının temerrüt tarihi olan ........2010 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
...-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
...-Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.Davacının desteği olan ...... kaza tarihinde 63 yaşında olup .... emeklisi oldu-
ğu ve inşaatlarda boya ve badana işi yaptığı iddia edilmiştir. Bu kabule göre desteğin yaşı ve yaptığı ek işin niteliği gereği tüm yıl boyunca iş bulup bulamayacağı değerlendirilmeden aylık gelirin ....300 TL olacağının kabul edildiği hesaplamaya itibar edilerek yazılı şekilde karar verilmesi isabetli değildir.
SONUÇ: Yukarıda ... numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazının reddine, ... numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine ........2013 gününde ..."ın karşı oyu ve oyçokluğuyla karar verildi.
T.C. Anayasasının 142 maddesinde "Mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişi ve yargılama usullerinin kanunla düzenleneceği",
2918 Sayılı Karayolları Trafik Yasası"nın 110/... maddesinde "motorlu araç kazalarından dolayı hukuki sorumluluğa ilişkin davaların, sigortacının merkez veya şubesinin veya ... sözleşmesini yapan acentenin bulunduğu yer mahkemelerinden birinde açılabileceği gibi kazanın vuku bulduğu yer mahkemesinde de açılabileceği",
Dava tarihinde yürürlükte bulunan mülga 1086 sayılı HUMK.nın .... Maddesinde de " haksız bir fiilden mütevellit davanın o fiilin vuku bulduğu mahal mahkemesinde ikame olunabileceği" öngörülmüştür.
T.C. Anayasasının 142 maddesi hükmünden de açıkça anlaşıldığı üzere mahkemelerin görev ve yetkileri ancak kanunla düzenlenebilmektedir. İdari bir kararla mahkemelerin
yetki ve görevlerinin tayini mümkün olmadığı gibi yargı kararları ile de yasa ile açıkça yetki verilmeyen bir mahkemenin yorum yolu ile yetkili kılınması da mümkün bulunmamaktadır.
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu, dava tarihinde yürürlükte bulunan mülga 1086c sayılı HUMK. ....maddesine paralel olarak 110/... maddesi hükmünü getirmiş olup prensip olarak motorlu araç kazalarından kaynaklanan davalara uygulanır. Dolayısıyla işletene (... 85), motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunana (... 104) yarış düzenleyicilere (... 105) aracı çalan ya da gasp edenlere (... 107), sigortacıya (... 97) ve işletenle birlikte müteselsil sorumlu olan kişilere (... 88) mesela araç sürücüsüne karşı açılacak tüm davalar bu madde kapsamına girmektedir. Şu durum karşısında madde kapsamı dışındaki yerlerden birinde bir dava açıldığı ve yetki yönünden karşı konulduğu takdirde istenilen ve madde kapsamında yer alan mahkemelerden birine dosya gönderilmek üzere yetkisizlik nedeni ile dava dilekçesi red edilmelidir. (Y.4HD. ........1989 gün 1037/4037 sayılı kararı, ....-Tazminat Davaları S.367-369, Nomer, 2918 Sayılı ..."ya göre motorlu araç işleteninin hukuki sorumluluğu ... 1992 S....-... S.86, ....., uygulamada 2918 sayılı ..."ya göre hukuki sorumluluk)
TTK 1301 maddesine dayanılarak açılacak ... rücu davalarında ise ... 110/... maddesinde öngörülen yetki kuralının uygulanması mümkün değildir. Bu tür uyuşmazlıklarda ise yetki itirazının HMK"da düzenlenen yetki kurallarına göre çözümlenmesi gerekir. (Y.HGK ........1990 gün 319/464 sayılı kararı,.. ... Hukuku S.468)
... 110/... maddesindeki kural sigortacının sorumluluğunun söz konusu olduğu durumlar için öngörülmüş olup bu kural davacı yararına getirilmiştir. Davalı olan ... şirketine bu kuraldan yararlanması mümkün değildir. (........S.394, ... Uygulamalı Zarar Sigortalar Hukuku S.1052-1053)
Somut uyuşmazlıkta;
Davalıya ..."li araçta yolcu olarak bulunan davacı desteği ......"ın ........2010 tarihinde meydana gelen trafik kazası sonucu vefatı ile davacının destekten yoksun kaldığı iddiasıyla ... Asliye Hukuk Mahkemesinde tazminat davası açılmış,
Davalı vekili müvekkili şirket merkezinin ....... İlçesinde bulunduğunu, ... Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkili olduğunu, davanın yersiz açıldığını bildirerek yetki ve esas yönünden davanın reddini savunmuş,
Mahkemece yetki itirazının reddi ile yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verilmiş,
Davalı vekilinin temyizi üzerine sayın çoğunluk görüşü doğrultusunda "davalının sair temyiz itirazlarının reddine, davacının desteği olan ...... kaza tarihinde 63 yaşında olup .... emeklisi olduğu ve inşaatlarda boya ve badana işi yaptığı iddia edilmiştir. Bu kabule göre desteğin yaşı ve yaptığı ek işin niteliği gereği tüm yıl boyunca iş bulup bulamayacağı değerlendirilmeden aylık gelirin ....300 TL olacağının kabulü ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetli değildir" gerektiği gerekçesiyle karar bozulmuştur.
Sayın çoğunluğun bozma gerekçesine katılamıyorum.
Davacının desteğinin ölümü ile sonuçlanan trafik kazasının ......."da gerçekleştiği, davalı ... şirketinin merkezinin Şişli ilçesinde bulunduğu, ... poliçesinin acente tarafından ..."da düzenlendiği konusunda bir uyuşmazlık yoktur.
Davanın açıldığı ... Mahkemesi, 2918 sayılı yasanın 110/... maddesinde tadat edilen, şirket merkezi-şube-acente veya kazanın vuku bulduğu yer mahkemelerinden biri değildir.
Mahkemelerin yetkisinin ancak kanunla düzenlenebileceğine ilişkin T.C Anayasasının 142.maddesi açık hükmüne rağmen yerel mahkemece davalının usulüne uygun yetki itirazının reddi ile davanın esası hakkında hüküm kurulması usulsüzdür.
Yerel mahkeme kararının "mahkemenin yetkisizliğine ... Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkili olduğuna" karar verilmek üzere bu yönden bozulması gerekirken davalı vekilinin süresindeki yetki itirazı ve temyiz talebini reddederek kararı başka yönlerden bozan sayın çoğunluk görüşüne karşıyım.