Danıştay 9. Daire 2018/5864 Esas 2021/3369 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2018/5864
Karar No : 2021/3369

TEMYİZ EDENLER :1-(DAVACI) … Ağaç Ürünleri İnşaat Madencilik San. Tic. A.Ş.

VEKİLİ : Av. …

2- (DAVALI) ... Belediye Başkanlığı

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU :... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, taraflarca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacının maliki olduğu İstanbul İli, Şişli İlçesi, … Mahallesinde bulunan … pafta, … ada, … ve … parsel ile … ada, … ila … parselde bulunan taşınmazları için emlak vergilerinin süresinde ödenmediğinden bahisle davacı adına düzenlenen 21/01/2016 tarih ve 343/43 cilt/sıra numaralı ödeme emrinin 2015 yılı 2. taksidi için emlak vergisi ile kültür varlıkları koruma katkı payına ait kısmının iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; savunma ve ekinde, ibraz edilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden; ... ada, ... ila ... sayılı parsellere ilişkin emlak vergisinin kısıtlılık hükümleri uygulanarak, 1/10 oranında düzenlendiği anlaşıldığından bu parsellere ilişkin ödeme emrinde hukuka aykırılık bulunmadığı, 2079 ada 589 ve 590 sayılı parseller yönünden ise 1/5000'lik planında yeraltı otoaparkı zemin üstü yeşil alana ayrıldığı, bu tarihe kadar uygulama imar planının yapılmadığı ve taşınmaz üzerinde ne tür yapılaşmaya gidileceğinin belirlenmediği, bu haliyle taşınmaz üzerinde mülkiyet hakkından elverdiği ölçüde istifade edilemediği, idarenin işleyişinde oluşan gecikmelerden ötürü halen yapılamayan plan nedeniyle, ihtilaf konusu taşınmazların tasarrufunu engellemekte ve kısıtlı bir mülkiyet oluşturduğu gerekçesiyle bu parseller için 1/10 oranında hesaplanan kısmında hukuka aykırılık, 1/10'u aşan kısımda ise hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, ödeme emrinin … ada … ve … parsellerde bulunan taşınmazlar için istenilen emlak vergisi ve taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payının 1/10 oranını aşan kısmının iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davalı idarenin istinaf başvuru dilekçesinde, vergi mahkemesinin gerekçesine esas aldığı … tarih ve …, … tarih ve … sayılı meclis kararlarıyla kabul edilen 16.04.2012 onay tarihli 1/5000 ölçekli Şişli-Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Çevresi Nazım İmar Planının dava konusu edildiği ve … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla söz konusu nazım imar planının iptal edildiğinin bildirildiği, uyap üzerinden yapılan incelemede ise bu karara yönelik temyiz başvurusu hakkında henüz bir karar verilmediği, bu durumda, 16.04.2012 onay tarihli 1/5000'lik planın iptal edilmiş olması karşısında, idare mahkemelerince verilen iptal kararları geriye etkili olup, iptal edilen işlemi tesis edildiği andan itibaren bütün hüküm ve sonuçlarıyla ortadan kaldıracağından, iptal edilen bu plandan önce yürürlükte olan 08.02.2007 tarihli 1/1000 ölçekli Şişli - Dolapdere Piyalepaşa Bulvarları ve Çevresi Uygulama İmar Planı hükümlerinin yürürlük kazanacağı ve bu plana göre de, davacıya ait parsellerden … parselin yeşil alan fonksiyonunda, … parselin ise ticaret ve konut alanında kalması nedeniyle, … parsel hakkında kısıtlılık hükümleri uygulanarak 1/10 oranında vergi tahsili yoluna gidilmesi gerektiği, … parsel hakkında ise kısıtlılık hükümlerinin uygulanamayacağı sonucuna varıldığı gerekçesiyle dava konusu ödeme emrinin davalı idarece istinaf başvurusuna konu edilen … parselden kaynaklanan kısmının 1/10'u aşan kısmında hukuka uygunluk, … parselden kaynaklanan kısmında ise hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle 590 sayılı parsel yönünden davalı istinaf başvurusunun kabulüne, bu kısım yönünden vergi mahkemesi kararın kaldırılmasına ve davanın bu kısım yönünden reddine, 589 sayılı parsel yönünden ise istinaf başvurusunun belirtilen gerekçeyle reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI:
DAVACININ İDDİALARI: Danıştay kararlarına göre,1/5000'lik nazım imar planının iptali halinde bir önceki nazım imar planının otomatik olarak geçerli hale gelmeyeceği, tam aksine alanın plansız hale geleceği, idarenin iptal kararını dikkate alarak yeni bir plan yapması gerektiği ileri sürülerek kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.

DAVALININ İDDİALARI: Yönetmeliğe göre kısıtlılık uygulanabilmesi için umumi hizmetlere ayrılma şartı bulunduğu, taşınmazın bu koşulları taşımadığı zira dava konusu taşınmazlara ilişkin imar planlarının henüz tamamlanmadığı bu nedenle kısıtlılık hükümleri uygulanamayacağı iddialarıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI: Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK …'IN DÜŞÜNCESİ: Davacı temyiz isteminin kabulü, davalı temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Duruşma istemi, 2577 sayılı İdari Yargılama Usul Kanununun 17/2. maddesi uyarınca uygun görülmeyerek işin esasına geçildi:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:Davacının maliki olduğu İstanbul İli, Şişli İlçesi, Kaptanpaşa Mahallesinde bulunan … pafta, … ada, … ve … parsel ile … ada, … ila … parselde bulunan taşınmazları için emlak vergilerinin süresinde ödenmediğinden bahisle davacı adına düzenlenen 21/01/2016 tarih ve 343/43 cilt/sıra numaralı ödeme emrinin 2015 yılı 2. taksidi için emlak vergisi ile kültür varlıkları koruma katkı payına ait kısmının iptali istemine ilişkindir.
İLGİLİ MEVZUAT:
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 12. maddesinde; Türkiye sınırları içerisinde bulunan arazi ve arsaların bu kanun hükümlerine göre arazi vergisine tabi olduğu, aynı Kanunun 30. maddesinde; Kanunlar veya diğer kamu düzeni koyan mevzuatla tasarrufu kısıtlanan bina, arsa ve arazinin vergisinin, kısıtlamanın devam ettiği sürece 1/10 oranında tahsil olunacağı, 9 ve 19'uncu madde hükümlerinin saklı olduğu, kısıtlamanın kaldırılması halinde, kaldırma tarihini takip eden bütçe yılından itibaren emlakin vergisinin tüm vergi değeri üzerinden ödeneceği, kısıtlamanın devam ettiği sürede tecil edilen verginin 9/10'unun bina, arsa ve arazinin satılması, istimlaki veya hibe yoluyla ahara devir ve temliki halinde, tahsilat zamanaşımına uğramamış olanların muaccel hale geleceği, kanunla ve diğer mevzuatla yapılan kısıtlamaların neler olduğu, süresi, tevsiki ve kısıtlama koyan kamu organlarının görevleri ve sorumlulukları Maliye Bakanlığınca, Milli Eğitim, İmar ve İskan ve İçişleri Bakanlıklarının mütalaaları alınarak hazırlanacak bir yönetmelikle tanzim olunacağı belirtilmiştir.
1319 sayılı Kanunun 30'uncu maddesi uyarınca çıkartılan 17.11.1986 tarih ve 19284 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tasarrufu Kısıtlanan Bina, Arsa ve Arazi Hakkında Yönetmeliğin 2. maddesinde, " İmar planlarında, resmi yapılara, tesislere ve okul, cami, yol, meydan, otopark, yeşil saha, çocuk bahçesi, pazar yeri, hal, mezbaha ve benzeri umumi hizmetlere ayrılmış olması sebebiyle üzerinde inşaat yapılmasına izin verilmeyen arsalar ile esaslı değişiklik ve ilaveler yapılmasına izin verilmeyen binaların tasarrufu kısıtlanmış sayılır" denilerek konuya açıklık getirilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bir imar planının yargı yerince iptal edilmiş olması durumunda önceki imar planının kendiliğinden yürürlüğe girmeyeceği, sahanın plansız alan sayılacağı, iptal kararının gerekleride gözönüne alınarak yeniden imar planı yapılması zorunlu olduğu Danıştay kararları ile müstekar hale gelmiştir. Nitekim Danıştay 6. Dairesinin10.11.2014 tarih ve E: 2014/555, K:201476978 sayılı kararı da bu doğrultudadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının maliki olduğu temyize konu İstanbul İli, Şişli İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … ve … parsellerde bulunan davacıya ait taşınmazlar için tahakkuk ettirilen 2015 yılı 2. taksidine ilişkin emlak vergisinin tahsili için dava konusu ödeme emrinin düzenlendiği, söz konusu taşınmazların 08.02.2007 tarihli 1/1000 ölçekli Şişli- Dolapdere Piyalepaşa Bulvarları ve Çevresi Uygulama İmar Planı'nda … parselin yeşil alan fonksiyonunda, … parsel ise ticaret ve konut alanında kalmakta iken, 16.04.2012 tarihli 1/5000 ölçekli Şişli - Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Çevresi Nazım İmar Planı'nda …-… parsellerin Yeraltı Otoparkı Zemin Üstü Yeşil Alan'a ayrılmış olduğu, dava konusu işlem tarihinde ise nazım imar planı doğrultusunda hazırlanmakta olan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı çalışmalarının halen devam ettiği, bu tarihe kadar uygulama imar planı yapılmadığı ve taşınmaz üzerinde ne tür bir yapılaşmaya gidileceğinin somut olarak belirlenmediği, imar uygulaması çalışması sonuçlandırılmadan taşınmaz üzerinde herhangi bir tasarruf imkanının bulunmadığı anlaşıldığından, 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu'nun 30'uncu maddesine göre davacıya ait … ada … ve … parsellerde bulunan taşınmazların kısıtlı olduğu kabul edilerek emlak vergisinin 1/10 oranında uygulanması gerekirken yukarıda belirtilen gerekçeyle istinaf başvurusunu kısmen kabul eden, kısmen gerekçeli reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararının dava konusu ödeme emrinin 590 sayılı parseldeki taşınmazlardan kaynaklanan emlak vergisi ve taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payının 1/10 aşan kısmı yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasında uyarlık bulunmamıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının 589 sayılı parsele ilişkin kısmı ise sonucu itibarıyla yerinde olduğundan, bu kısma ilişkin davalı temyiz isteminin yukarıda belirtilen gerekçeyle reddi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacı temyiz isteminin kabulüne, davalı temyiz isteminin belirtilen gerekçeyle reddine
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının 590 sayılı parsele ilişkin kısmının BOZULMASINA, … sayılı parsele ilişkin kısmının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Temyiz isteminde bulunan davalıdan … TL maktu harcın alınmasına
4. Bozulan kısım yönünden, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın... Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 27/05/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.