Mahkemesi : Malatya 1. İş Mahkemesi
Tarihi : 26.05.2015
No : 2008/778-2015/277

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiştir.
Hükmün, taraflar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
1)Davacı, 15.10.1989-18.06.2008 tarihleri arasında 1994-2002 yılları hariç her yıl Ekim ve Haziran ayları arasındaki davalı işveren nezdinde geçen ve eksik bildirilen sürelerin tespitini istemiştir. Mahkemece, davacının davalı işveren yanında eksik 15 gün hizmetinin bulunduğunun tespitine karar vermiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 297. maddesinde "Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, mümkünse sıra numarası altında açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir" hükmü öngörülmüş olup, hükümlerin çelişkiden uzak ve infaza elverişli olması kamu düzeniyle ilgili olduğundan, bu husus dikkate alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
2)24.12.2008 günü açılan davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasa"nın 79. maddesidir. 6552 sayılı Kanunun 11.09.2014 günü yürürlüğe giren 64. maddesiyle 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu"nun 7. maddesine eklenen 4. fıkrada, hizmet akdine tabi çalışmaları nedeniyle zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti talebi ile işveren aleyhine açılan davalarda, davanın Kuruma re"sen ihbar edileceği, ihbar üzerine davaya davalı yanında feri müdahil olarak katılan Kurumun, yanında katıldığı taraf başvurmasa dahi kanun yoluna başvurabileceği belirtilmiştir.
6552 sayılı Kanun ile ilgili olarak öncesinde Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulan hükümet teklifinde, söz konusu düzenleme 54. madde olarak yer almış, izleyen 55. maddede “5521 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.” denildikten sonra “7 nci maddeye bu Kanunla eklenen dördüncü fıkra hükmü, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış olan davalarda da uygulanır.” hükmü Geçici 3. madde olarak öngörülmüş, ancak yasalaşma aşamasında anılan Geçici madde çıkarılıp 6552 sayılı Kanunda bu türden düzenlemeye yer verilmemiştir.
Diğer taraftan, 5521 sayılı Kanunun 15. maddesinde, bu Kanunda açıklık bulunmayan durumlarda Hukuk Muhakemeleri Usûlü Kanunu hükümlerinin uygulanacağı, 01.10.2011 günü yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 66. maddesinde, üçüncü kişinin, davayı kazanmasında hukuki yararı bulunan taraf yanında ve ona yardımcı olmak amacıyla, tahkikat sona erinceye kadar, fer’î müdahil olarak davada yer alabileceği, 447/2. maddesinde, mevzuatta, yürürlükten kaldırılan 1086 sayılı Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu"na yapılan yollamaların, Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun bu hükümlerin karşılığını oluşturan maddelerine yapılmış sayılacağı, 448. maddesinde, bu Kanun hükümlerinin, tamamlanmış işlemleri etkilememek kaydıyla derhâl uygulanacağı açıklanmıştır.
Şu durumda, hizmet tespiti davalarında Kurum"un fer"î müdahilliğine ilişkin hükmün geçmişe yürütüleceği yönündeki düzenlemenin kanun koyucu tarafından benimsenmemiş olması, ayrıca ve özellikle yukarıda değinilen 448. madde kapsamında, Kurum bakımından taraf oluşumu gerçekleştiğinden tamamlanmamış işlemden söz edilemeyeceğinin de belirgin bulunması karşısında 5521 sayılı Kanunun 7. maddesine eklenen 4. fıkranın 11.09.2014 tarihinden önce açılan davalarda uygulanamayacağı açık olmakla inceleme konusu davada, mahkemece yanılgılı değerlendirme sonucu gerekçeli karar başlığında, "Fer"î Müdahil" olarak belirtilen Kurum"un, "davalı" olarak gösterilmesi gerektiği hususunun, mahkemece göz önünde bulundurulmaması usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir.
Ne var ki bu aykırılıkların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden karar bozulmamalı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun geçici 3. maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu"nun 438. maddesi gereğince düzeltilerek onanmalıdır.
S O N U Ç: Karar başlığında yer alan “FER"Î MÜDAHİL” sözcüklerinin çıkartılarak yerine “DAVALI” sözcüğünün yazılmasına, hükmün 2.bendinden ‘Davacının davalı iş veren yanında eksik 15 gün hizmetinin bulunduğunun TESPİTİNE’ sözcüklerinin silinerek yerine ‘Davacının davalı işyerinde 1990 yılının Ocak ayında 1 gün, Şubat ayında 1 gün, Mart ayında 1 gün, Nisan ayında 1 gün, Mayıs ayında 1 gün, Haziran ayında 1 gün; 1994 yılının Mart ayında 1 gün, Nisan ayında 1 gün, Mayıs ayında 1 gün; 2000 yılının Kasım ayında 1 gün, Aralık ayında 1 gün; 2001 yılı Ocak ayında 1 gün, Mart ayında 1 gün, Nisan ayında 1 gün, Mayıs ayında 1 gün olmak üzere 15 gün eksik hizmetinin bulunduğunun tespitine’ sözcüklerinin yazılmasına, 5. bendinde yer alan ‘davalı MEB’den’ sözcüklerinin silinerek yerine ‘davalılardan’ ibaresinin yazılmasına, 6. bendinde yer alan ‘davalı MEB’den’ sözcüklerinin silinerek yerine ‘davalılardan’ ibaresinin yazılmasına, 7. bendinde yer alan ‘davalı MEB’e’ sözcüklerinin silinerek yerine ‘davalılara’ ibaresinin yazılmasına, son paragraftaki ‘davalı ve feri müdahil’ sözcüğünün silinerek yerine ‘davalılar’ sözcüğünün yazılmasına ve hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 13.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.