
Esas No: 2015/11669
Karar No: 2015/16697
Karar Tarihi: 13.10.2015
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2015/11669 Esas 2015/16697 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Mahkemesi : İş Mahkemesi
Dava, sigortalılığın iptaline yönelik Kurum işleminin iptali ile hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı vekili, davacının 13.03.2012-26.07.2012 arasındaki çalışmaların davalı Kurumca yapılan bir teftiş neticesinde düzenlenen müfettiş raporuna göre; çalıştığı işyerindeki sigortalılığının iptal edildiğini, oysa davacının bu işyerinde fiili olarak çalıştığını, Kurumun, sigortalılığın iptali işleminin iptali ile; davacının, 13.03.2012-26.07.2012 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiş, mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağı, 5510 sayılı Yasa"nın geçici 7. maddesi kapsamında uygulama alanı bulan 506 sayılı Yasa"nın 79/10 maddesidir. 506 sayılı Yasa"nın 6. maddesinde ifade edildiği üzere sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve feragat edilemez. Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi karşısında, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzenine ilişkin olduğu, bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğunun gözetilmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, re"sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında dava konusu somut olayda; sigortalılığın iptal edildiği tarihte davalı işyerinin kapsamı, kapasitesi ve niteliği nazara alınmalı, çalışma olgusunun gerçekliği yöntemince araştırılmalı, işyeri ile aynı çevrede iş yapan başka işverenler veya bu işverenlerin çalıştırdığı bordrolu kişiler, komşu işyeri
tanıkları re’sen saptanarak dinlenilmeli, iptal edilen tarih itibariyle davacının çalıştığı işyerinin iş alıp almadığı, bordro tanığının beyanında davacının işyerine malzeme alım satım işiyle uğraştığını beyan etmesi nedeniyle davacıyla ilgili işveren nezlinde davacının çalışmaları ile ilgili belgeler olup olmadığı araştırılmalı böylece bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak eylemli çalışma olgusunun gerçekleşip gerçekleşmediği tüm açıklığıyla belirlenmeli, uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek, varılacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde karar tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 13.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.