I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 9/12/2014 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Başvurucu tarafından yapılan 2014/19850 ve 2015/7669 numaralı başvurular; aralarında kişi ve konu yönünden irtibat bulunduğu anlaşıldığından birleştirilmiş, incelemeye 2014/19850 numaralı bireysel başvuru dosyası üzerinden devam edilmiştir.

5. Komisyonca makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddia dışındaki iddialar yönünden kabul edilmezlik kararı verilerek makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddia yönünden başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

6. Bölüm Başkanı tarafından başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.

7. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına gönderilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

8. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili olaylar özetle şöyledir:

9. Başvurucu 8/4/2010 tarihinde itirazın iptali davası açmıştır. Kadıköy 2. Asliye Hukuk Mahkemesi 2/2/2012 tarihli kararı ile davanın kısmen kabulüne karar vermiştir. Karar, Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin (Daire) 14/3/2013 tarihli ilamı ile bozulmuştur. Karar düzeltme talebi, Dairenin 1/11/2013 tarihli ilamı ile reddedilmiştir. Kadıköy Adliyesinin kapatılmasının ardından yargılamaya İstanbul Anadolu 9. Asliye Hukuk Mahkemesinin E.2013/396 sayılı dosyasında devam edilmiş, Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılamada 28/1/2014 tarihli karar ile davanın reddine karar verilmiştir. Tarafların temyizi üzerine karar, Dairenin 23/6/2014 tarihli ilamı ile onanmıştır. Davalı taraf temyiz incelemesi yapılırken temyiz itirazlarının incelenmediğini ileri sürerek maddi hatanın giderilmesi için karar düzeltme talebinde bulunmuştur. Dairece davalının karar düzeltme dilekçesi maddi hatanın giderilmesine yönelik olduğundan temyiz dilekçesi olarak kabul edilmiş, 20/10/2014 tarihli ilam ile Mahkeme kararı davalı yönünden de onanmıştır. Başvurucunun karar düzeltme talebi, Dairenin 10/3/2015 tarihli ilamı ile reddedilmiştir.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

10. Mahkemenin 19/1/2017 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

11. Başvurucu, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

A. Kabul Edilebilirlik Yönünden

12. Açıkça dayanaktan yoksun olmadığı ve kabul edilemezliğine karar verilmesini gerektirecek başka bir neden de bulunmadığı anlaşılan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna karar verilmesi gerekir.

B. Esas Yönünden

13. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin yargılamanın süresi tespit edilirken sürenin başlangıç tarihi olarak davanın ikame edildiği tarih; sürenin sona erdiği tarih olarak -çoğu zaman icra aşamasını da kapsayacak şekilde- yargılamanın sona erdiği, yargılaması devam eden davalar yönünden ise Anayasa Mahkemesinin makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin şikâyetle ilgili kararını verdiği tarih esas alınır (Güher Ergun ve diğerleri, B. No: 2012/13, 2/7/2013, §§ 50, 52).

14. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin yargılama süresinin makul olup olmadığı değerlendirilirken yargılamanın karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın süratle sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate alınır (Güher Ergun ve diğerleri, §§ 41-45).

15. Anılan ilkeler doğrultusunda Anayasa Mahkemesinin benzer başvurularda verdiği kararlar dikkate alındığında somut olayda 4 yıl 11 aylık yargılama süresinin makul olmadığı sonucuna varmak gerekir.

16. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.

C. 6216 Sayılı Kanun"un 50. Maddesi Yönünden

17. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun"un 50. maddesinin (1) numaralı fıkrası şöyledir:

“Esas inceleme sonunda, başvurucunun hakkının ihlal edildiğine ya da edilmediğine karar verilir. İhlal kararı verilmesi hâlinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması gerekenlere hükmedilir…”

18. Başvurucu, manevi tazminat talebinde bulunmuştur.

19. Somut olayda makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği sonucuna varılmıştır.

20. İhlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararları karşılığında başvurucuya net 4.800 TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesi gerekir.

21. Başvurucu 2014/19850 numaralı bireysel başvuru ile İstanbul Anadolu 9. Asliye Hukuk Mahkemesinin E.2013/396 sayılı dosyasındaki yargılamanın makul olmayan bir süredir devam ettiğini, dava dosyasının karar düzeltme talebine ilişkin inceleme için Yargıtayda olduğunu ve Mahkeme kararının hatalı olduğunu ileri sürmüştür. Başvurucu 2015/7669 numaralı bireysel başvuru ile aynı dava dosyasına ilişkin olarak Derece Mahkemeleri önündeki yargılamanın sonuçlandığını, karar düzeltme talebinin reddedildiğini belirtmiş, Mahkeme kararının hatalı olduğunu ileri sürmüştür. Komisyonca 2014/19850 numaralı başvuru ile 2014/7669 numaralı başvuru birleştirilmiştir. Komisyonca 2/3/2016 tarihli karar ile makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddia dışındaki iddialar yönünden başvurunun açıkça dayanaktan yoksun olması nedeni ile kabul edilmezlik kararı verilmiş, yargılama giderlerine ilişkin hüküm kurulmamıştır.

22. 2014/19850 numaralı bireysel başvuru dosyasındaki belgelerden tespit edilen 206,10 TL harç ve 1.800 TL vekâlet ücretinden oluşan toplam 2.006,10 TL yargılama giderinin başvurucuya ödenmesine, 2015/7669 numaralı bireysel başvuru dosyasında başvurucu tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

B. Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,

C. Başvurucuya net 4.800 TL manevi tazminat ÖDENMESİNE, tazminata ilişkin diğer taleplerin REDDİNE,

D. 1. 206,10 TL harç ve 1.800 TL vekâlet ücretinden oluşan toplam 2.006,10 TL yargılama giderinin BAŞVURUCUYA ÖDENMESİNE,

2. 2015/7669 numaralı bireysel başvuru dosyasında başvurucu tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,

E. Ödemelerin, kararın tebliğini takiben başvurucunun Maliye Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,

F. Kararın bir örneğinin İstanbul Anadolu 9. Asliye Hukuk Mahkemesine (E.2013/396, K.2014/17) GÖNDERİLMESİNE,

G. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 19/1/2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.