I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, ceza davasının uzun sürmesi nedeniyle makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 17/1/2018 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

5. Bölüm Başkanı tarafından başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

6. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili olaylar özetle şöyledir:

7. Başvurucu hakkında 4/12/2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu"na muhalefet suçundan 22/3/20008 tarihinde iddianame düzenlenmiştir.

8. Yargılamayı yapan Mersin 1. Asliye Ceza Mahkemesi başvurucu hakkında 5015 sayılı Kanun"a muhalefet suçundan 2 yıl 6 ay hapis ve 100 TL adli para cezalarına hükmetmiştir.

9. Temyiz üzerine Yargıtay, 5015 sayılı Kanun hükümleri uyarınca verilen cezanın 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu"na göre artırılmasını gerektiren bir kanuni düzenleme bulunmadığı hâlde başvurucuya verilen cezanın ayrıca 5607 sayılı Kanun hükümlerine göre artırıma tabi tutulduğu gerekçesiyle 23/12/2013 tarihinde bozma kararı vermiştir.

10. Bozma sonrası yapılan yargılama sonucu Mersin 1. Asliye Ceza Mahkemesi 15/1/2015 tarihinde başvurucunun beraatine karar vermiştir.

11. Enerji Piyasası Denetleme Kurumu (EPDK) tarafından yapılan temyiz başvurusu neticesinde Yargıtay, akaryakıta katılan markerin geçerli kabul edilebilmesi için 12/4/2006 tarihli ve 26137 sayılı Resmî Gazete"de yayımlanan Petrol Piyasasında Ulusal Marker Uygulamasına İlişkin Yönetmelik"te belirtilen usule göre katılmış olması gerektiği, usulüne uygun olarak katılmayan markerin geçerli kabul edilemeyeceği gözetilmeden hatalı değerlendirme ile başvurucunun mahkûmiyeti yerine yazılı gerekçe ile beraat kararı verildiği gerekçesiyle bozma kararı vermiştir.

12. Bozma sonrası yapılan yargılama sonucu Mersin 1. Asliye Ceza Mahkemesi 6/9/2016 tarihinde başvurucunun tekrar beraatine karar vermiştir.

13. EPDK tarafından yapılan temyiz başvurusu neticesinde Yargıtay, sekiz yıllık asli dava zamanaşımının temyiz inceleme tarihine kadar gerçekleştiği gerekçesiyle hükmün bozulmasına ve zamanaşımı nedeniyle kamu davasının düşürülmesine 18/3/2019 tarihinde karar vermiştir.

14. Başvurucu 17/1/2018 tarihinde dosya Yargıtay aşamasında derdest iken bireysel başvuruda bulunmuştur.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

15. Mahkemenin 20/4/2020 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

A. Başvurucunun İddiaları

16. Başvurucu, bireysel başvuru konusu yargılamanın uzun sürmesi nedeniyle makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

B. Değerlendirme

17. Bireysel başvuru yapıldıktan sonra, 31/7/2018 tarihli ve 30495 sayılı Resmî Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe giren 25/7/2018 tarihli ve 7145 sayılı Kanun"un 20. maddesiyle 9/1/2013 tarihli ve 6384 sayılı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Yapılmış Bazı Başvuruların Tazminat Ödenmek Suretiyle Çözümüne Dair Kanun"a geçici madde eklenmiştir.

18. 6384 sayılı Kanun"a eklenen geçici maddeye göre yargılamaların uzun sürmesi ve yargı kararlarının geç veya eksik icra edilmesi ya da icra edilmemesi şikâyetiyle Anayasa Mahkemesine yapılan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Anayasa Mahkemesi önünde derdest olan bireysel başvuruların başvuru yollarının tüketilmemesi nedeniyle verilen kabul edilemezlik kararının tebliğinden itibaren üç ay içinde yapılacak müracaat üzerine Adalet Bakanlığı İnsan Hakları Tazminat Komisyonu Başkanlığı (Tazminat Komisyonu) tarafından incelenmesi öngörülmüştür.

19. Ferat Yüksel (B. No: 2014/13828, 12/9/2018) kararında Anayasa Mahkemesi yargılamaların makul sürede sonuçlandırılmadığı ya da yargı kararlarının geç veya eksik icra edildiği ya da hiç icra edilmediği iddiasıyla 31/7/2018 tarihinden önce gerçekleştirilen bireysel başvurulara ilişkin olarak Adalet Bakanlığı Tazminat Komisyonuna başvuru imkânının getirilmesine ilişkin yolu ulaşılabilir olma, başarı şansı sunma ve yeterli giderim sağlama kapasitesinin bulunup bulunmadığı yönlerinden inceleyerek bu yolun etkililiğini tartışmıştır (Ferat Yüksel, §§ 27-36).

20. Anılan kararda özetle anılan başvuru yolunun kişileri mali külfet altına sokmaması ve başvuruda kolaylık sağlaması nedenleriyle ulaşılabilir olduğu, düzenleniş şekli itibarıyla ihlal iddialarına makul bir başarı şansı sunma kapasitesinden mahrum olmadığı ve tazminat ödenmesine imkân tanıması ve/veya bu mümkün olmadığında başka türlü telafi olanakları sunması nedenleriyle potansiyel olarak yeterli giderim sağlama imkânına sahip olduğu hususunda değerlendirmelerde bulunulmuştur (Ferat Yüksel, §§ 27-34). Bu gerekçeler doğrultusunda Anayasa Mahkemesi, ilk bakışta ulaşılabilir olan ve ihlal iddialarıyla ilgili başarı şansı sunma ve yeterli giderim sağlama kapasitesi olduğu görülen Tazminat Komisyonuna başvuru yolu tüketilmeden yapılan başvurunun incelenmesinin bireysel başvurunun ikincil niteliği ile bağdaşmayacağı sonucuna vararak başvuru yollarının tüketilmemiş olması nedeniyle kabul edilemezlik kararı vermiştir (Ferat Yüksel, §§ 35, 36).

21. Mevcut başvuruda, söz konusu karardan ayrılmayı gerektiren bir durum bulunmamaktadır.

22. Açıklanan gerekçelerle başvurunun başvuru yollarının tüketilmemesi nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın başvuru yollarının tüketilmemesi nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucu üzerinde BIRAKILMASINA 20/4/2020 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.