Danıştay 10. Daire 2016/15722 Esas 2021/2628 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/15722
Karar No : 2021/2628

DAVACI : … Federasyonu
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : ... Bakanlığı / ANKARA
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

DAVANIN KONUSU : 23/07/2016 tarih ve 29779 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin" 1., 10. ve 14. maddelerinin iptali istenilmektedir.

DAVACININ_İDDİALARI : Davacı tarafından, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinin 2013 yılında yayımlanarak yürürlüğe girdiği, dava konusu Yönetmelik ile değişiklikler yapıldığı, 1., 10. ve 14. madde hükümleri öncelikli olmak üzere elektrikle ilgili fen adamlarının yetkilerini kullanmalarını engelleyen hükümler ihdas edildiği, İmar Kanunu ve Elektrikle İlgili Fen Adamlarının Yetki, Görev ve Sorumlulukları Hakkında Yönetmelik ile fen adamlarının görev sınırlarının belirlendiği, dava konusu Yönetmelikle davacı federasyon mensuplarının kapsam dışına çıkarıldığı, mağdur oldukları, Yönetmeliğin taslağında fen adamlarının yer almakta olduğu, Yönetmelik değişikliği ile taslağa uygun hale getirilmesi gerektiği, “muayene ve kabule” ilişkin yetkilerinin olduğu, dava konusu Yönetmelik değişikliğinin fen adamlarına verilen yetkileri kaldırdığı ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALININ_SAVUNMASI : Dava konusu Yönetmeliğin üretim tesislerinde kullanılan iş ekipmanlarının iş sağlığı ve güvenliği yeterliliklerinin devamına ilişkin yapılan periyodik kontrollerinin kimlerce yapılacağını belirttiği, Yönetmelik gereğince periyodik kontrollerin ilgili branşlardan mühendis, tekniker ve yüksek teknikerlerce yapıldığı, dava konusu değişikliklerin bunların yanında teknik öğretmenlerce de yapılmasına ilişkin olduğu, dava konusu değişikliklerin iptal edilmesi ile “teknik öğretmenlerin” periyodik kontrol yapma yetkisinin elinden alınacağı bununla beraber teknisyenlerin herhangi bir hak kazanamayacakları, düzenlemelerde teknisyenlere ilişkin bir husus olmadığı, davacının itirazının anlaşılmadığı, zira teknisyenlere Yönetmeliğin ilk halinde de yetki verilmediği, dolayısıyla değişikliklerle herhangi bir hak kaybından söz edilemeyeceği, periyodik muayene yapmaya yetkili kişilerin daha önce de dava konusu olduğu, Milli Eğitim Bakanlığının 28/12/2015 tarihli görüşü ile Bakanlığa bağlı tehlikeli sınıfta yer alan 3.296 okulda 52.910 teknik öğretmenin görev yapmakta olduğu, Yönetmelik kapsamında kontrole yetkili kişilerin arasına teknik öğretmenlerin de eklenmesi gerektiği, bu sayede merkez ve taşra teşkilatı ve okullarda iş sağlığı ve güvenliği konusundaki uygulamalara katkı sağlanacağının belirtildiği, İmar Kanununda yapıların tesisatlarının periyodik muayenesi ile ilgili düzenleme olmadığı, Elektrikle ilgili Fen Adamlarının Yetki, Görev ve Sorumlulukları Hakkında Yönetmeliğin 4. maddesinde teknisyenlerin yetkisinin kendileri tarafından yapılan tesislerin muayene bağlantı ölçü ve kabulü için gerekli işlerin tamamlanması ile sınırlı olduğu, Yönetmelikte bakım ve periyodik kontrolün ayrıldığı, elektrik teknisyenlerinin bakım yapmasına bir kısıtlama getirilmediği, Elektrik Tesislerinde Topraklama Yönetmeliğinde de benzer bir uygulama olduğu, çalışanların sağlığı ve güvenliğinin ön planda tutulduğu ve Yönetmelik değişikliğinde hukuka aykırılık bulunmadığı savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …

DÜŞÜNCESİ :.Dava; 23/07/2016 tarih ve 29779 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin", 1., 10. ve 14. maddelerinin iptali istemiyle açılmıştır.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 30. maddesinde, ilgili bakanlıkların görüşü alınarak, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması, sürdürülmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi amacıyla; işyeri bina ve eklentileri, iş ekipmanı, işin her safhasında kullanılan ve ortaya çıkan maddeler, çalışma ortam ve şartları, özel risk taşıyan iş ekipmanı ve işler ile işyerleri, özel politika gerektiren grupların çalıştırılması, işin özelliğine göre gece çalışmalart ve postalar hâlinde çalışmalar, sağlık kuralları bakımından daha az çalışılması gereken işler, gebe ve emziren kadınların çalışma şartları, emzirme odaları ve çocuk bakım yurtlarının kurulması veya dışarıdan hizmet alınması ve benzeri özel düzenleme gerektirebilecek konular ve bunlara bağlı bildirim ve izinler ile bu Kanunun uygulanmasına yönelik diğer hususların Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceği; 31. maddesinde, iş sağlığı ve güvenliği hizmeti sunan, ölçüm ve analizleri yapan kişi, kurum, kuruluşlar ve eğitim kurumları ile ilgili olarak yetkilendirme ve belgelendirme bedelleri, bu kişi ve kurumlara getirilen kuralların ihlali hâlinde hafif, orta ve ağır ihtar olarak kayda alınması ile yetki belgelerinin geçerliliğinin doğrudan veya ihtar puanlan esas alınarak askıya alınması ve iptaline dair usul ve esasların Bakanlıkça belirleneceği kurala bağlanmıştır.
3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2. maddesinde, iş sağlığı ve güvenliğini sağlayacak tedbirlerin uygulanmasını izlemek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları koruyucu ve çalışmayı destekleyici tedbirleri almak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının, aynı Kanunun 12. maddesinde de, iş sağlığı ve güvenliği konularında, mevzuatın uygulanmasını sağlamak ve mevzuat çalışması yapmak, iş sağlığı ve güvenliği alanında ölçüm, analiz, teknik kontrol, risk analizi ve değerlendirmesi, eğitim, danışmanlık, uzmanlık hizmetlerini yapmak ve bu tür hizmetleri verecek özel ve tüzel kişi ve kuruluşların niteliklerini belirlemek, yetki vermek, yetkilerini iptal etmek, kontrol ve denetimini sağlamak İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünün görevleri arasında sayılmıştır.
6331 sayılı Kanunun 30. ve 31. maddeleri ile 3146 sayılı Kanunun 2. ve 12. maddelerine ve 03/10/2009 tarih ve 2009/104/EC sayılı Avrupa Birliği Direktifine paralel olarak hazırlanan ve 25/04/2013 tarih ve 28628 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği"nin 1. maddesinde Yönetmeliğin amacı; işyerinde iş ekipmanlarının kullanımı ile ilgili sağlık ve güvenlik yönünden uyulması gerekli asgari şartları belirlemek olarak ifade edilmiştir.
25/04/2013 tarih ve 28628 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartlan Yönetmeliği "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinin (g) bendinde, periyodik kontrolün; iş ekipmanlarının, bu Yönetmelikte öngörüleri, aralıklarda.ve belirtilen yöntemlere uygun olarak, yetkili kişilerce yapılan muayene, deney ye test faaliyetlerini ifade edeceği belirtilmiş, aynı maddenin (ğ) bendinde ise, periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişinin; bu Yönetmelikte belirtilen iş ekipmanlarının teknik özelliklerinin gerektirdiği ve EK-lll'te yer alan istisnalar saklı kalmak kaydıyla ilgili branşlardan mühendis, tekniker ve yüksek teknikerleri, ifade edeceği belirtilmiştir.
TMMOB Makine Mühendisleri Odası tarafından, tasarım formasyonu sağlamayan bir akademik eğitim almış olan tekniker ve yüksek teknikerlerin periyodik kontrol yapmaya yetkili kişilere dahil edilmiş olmasının çelişki doğuracağı, yönetmeliğin dayanaklarından biri olarak gösterilen Avrupa-Birliği Direktifi incelendiğinde tekniker ve yüksek teknikerlerin periyodik kontrol yapmaya yetkili kişilerden olduğu yolunda bir düzenlemeye rastlanmadığı, mühendisler ile tekniker ve yüksek teknikerin aynı statüde birleştirilerek iş ekipmanlarının kontrollerini yapma yetkisi konusunda aynı hak, yetki ve sorumluluk verilmesinin Kanuna aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istemiyle açılan davada; 03/10/2009 tarih ve 2009/104/EC sayılı Avrupa Birliği Direktifinde, iş ekipmanlarının periyodik kontrollerini yapmaya yetkili kişilerin belirlenmesinin ulusal mevzuata bırakıldığı, İş ekipmanlarının periyodik kontrollerinin mühendis, tekniker ve yüksek teknikerlerin yapması yönünde düzenleme yapılırken, ilgili branş formasyonu almış teknik peronelin bu alanda faaliyet göstermesi öngörülmüş olup, bu haliyle getirilen düzenlemede üst hukuk normlarına ve kamu yararına aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle Danıştay 10. Dairesinin 22/03/2017 gün ve E: 2013/4204, K: 2017/1583 sayılı kararıyla reddedilmiştir.
Dava konusu Yönetmelik değişikliği ile ilgili branşlardan mühendis, tekniker ve yüksek teknikerleri, cümlesine teknik öğretmenler İbaresi eklenmiştir.
Davacı federasyon anılan tanımda teknisyen ibaresinin yeralmaması nedeniyle haklarının ellerinden alındığını öne sürmekte ise de, konuyla ilgili TMMOB' nin itirazları, anılan Danıştay kararı ve branş formasyonu gözetilerek yapılan düzenlemede, kamu yararı ve hukuka aykırılık görülmemiştir.
Kaldı ki, davacı federasyon üyelerinin konumu esas itibarıyla 2013 yılında yapılan düzenlemede ortaya konulmuştur.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddi gerektiği, düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Bakılan dava, 23/07/2016 tarih ve 29779 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin" 1., 10. ve 14. maddelerinin iptali istemiyle açılmıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE:
İlgili Mevzuat:
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 30. maddesinde, ilgili bakanlıkların görüşü alınarak, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması, sürdürülmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi amacıyla; işyeri bina ve eklentileri, iş ekipmanı, işin her safhasında kullanılan ve ortaya çıkan maddeler, çalışma ortam ve şartları, özel risk taşıyan iş ekipmanı ve işler ile işyerleri, özel politika gerektiren grupların çalıştırılması, işin özelliğine göre gece çalışmaları ve postalar hâlinde çalışmalar, sağlık kuralları bakımından daha az çalışılması gereken işler, gebe ve emziren kadınların çalışma şartları, emzirme odaları ve çocuk bakım yurtlarının kurulması veya dışarıdan hizmet alınması ve benzeri özel düzenleme gerektirebilecek konular ve bunlara bağlı bildirim ve izinler ile bu Kanunun uygulanmasına yönelik diğer hususların Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceği; 31. maddesinde, iş sağlığı ve güvenliği hizmeti sunan, ölçüm ve analizleri yapan kişi, kurum, kuruluşlar ve eğitim kurumları ile ilgili olarak yetkilendirme ve belgelendirme bedelleri, bu kişi ve kurumlara getirilen kuralların ihlali hâlinde hafif, orta ve ağır ihtar olarak kayda alınması ile yetki belgelerinin geçerliliğinin doğrudan veya ihtar puanları esas alınarak askıya alınması ve iptaline dair usul ve esasların Bakanlıkça belirleneceği kurala bağlanmıştır.
3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2. maddesinde, iş sağlığı ve güvenliğini sağlayacak tedbirlerin uygulanmasını izlemek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları koruyucu ve çalışmayı destekleyici tedbirleri almak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının, aynı Kanunun 12. maddesinde de, iş sağlığı ve güvenliği konularında, mevzuatın uygulanmasını sağlamak ve mevzuat çalışması yapmak, iş sağlığı ve güvenliği alanında ölçüm, analiz, teknik kontrol, risk analizi ve değerlendirmesi, eğitim, danışmanlık, uzmanlık hizmetlerini yapmak ve bu tür hizmetleri verecek özel ve tüzel kişi ve kuruluşların niteliklerini belirlemek, yetki vermek, yetkilerini iptal etmek, kontrol ve denetimini sağlamak İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünün görevleri arasında sayılmıştır.
6331 sayılı Kanunun 30. ve 31. maddeleri ile 3146 sayılı Kanunun 2. ve 12. maddelerine ve 03/10/2009 tarih ve 2009/104/EC sayılı Avrupa Birliği Direktifine paralel olarak hazırlanan ve 25/04/2013 tarih ve 28628 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği"nin 1. maddesinde Yönetmeliğin amacı; işyerinde iş ekipmanlarının kullanımı ile ilgili sağlık ve güvenlik yönünden uyulması gerekli asgari şartları belirlemek olarak ifade edilmiştir.
3795 sayılı Bazı Lise, Okul ve Fakülte Mezunlarına Unvan Verilmesi Hakkında Kanun'un 3. maddesinde ise, ''Gördükleri mesleki teknik öğretim alanlarına göre;
a) Mesleki ve teknik öğretim veren ortaöğretim kurumlarından mezun olanlar ile denkliği Millî Eğitim Bakanlığınca kabul edilen diğer mesleki ve teknik öğretim veren ortaöğretim kurumlarından mezun olanlar ve bu okullara denk mülga okullardan mezun olanlara “teknisyen”,
b) Lise üstü iki yıl süreli yüksek teknik öğretim görenlere, "tekniker",
c) Lise üstü üç yıl süreli yüksek teknik öğretim görenlere, "yüksek tekniker",
d) Lise üstü dört yıl süreli yüksek teknik öğretim gören erkek teknik öğretmen okulu, erkek teknik yüksek öğretmen okulu, yüksek teknik öğretmen okulu ve teknik eğitim fakültesi mezunları ile kız teknik öğretmen okulu, kız teknik yüksek öğretmen okulunun ve mesleki eğitim fakültesinin teknik eğitim veren bölümlerinden mezun olanlara "teknik öğretmen",
e) Teknik öğretmen unvanını kazananlar için Yükseköğretim Kurulunca belirlenen mühendislik fakültelerince düzenlenecek iki yarıyıl süreli mühendislik eğitimi tamamlama programını en fazla dört yarıyıl içinde bitirenlere dallarında “mühendis”,
Unvanı verilir.
Bu unvanlar, eğitim görülen dalın ismi ile birlikte kullanılır.'' hükmüne yer verilmiştir.
Yönetmeliğin dava konusu 1., 10. ve 14. maddelerinin incelenmesi:
Dava konusu 23/07/2016 tarih ve 29779 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1. maddesinde; "25/4/2013 tarihli ve 28628 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendinde yer alan “mühendis,” ibaresinden sonra gelmek üzere “teknik öğretmen,” ibaresi eklenmiştir.", 10. maddesinde; "Aynı Yönetmeliğin EK-III’ünün 2.3.2 nci bendinde yer alan “elektrik mühendisleri,” ibaresinden sonra gelmek üzere “elektrik eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler,” ibaresi eklenmiştir." ve 14. maddesinde ise; "Aynı Yönetmeliğin EK-III’ünün 2.4.3 üncü bendinde yer alan “elektrik mühendisleri” ibaresinden sonra gelmek üzere “makine, mekatronik veya elektrik eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler” ibaresi eklenmiş, aynı bentte yer alan “ve/veya bunların” ibaresi “ve makine, mekatronik veya elektrik” olarak değiştirilmiştir.” düzenlemeleri yer almıştır.
25/04/2013 tarih ve 28628 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde tekniker ve yüksek teknikerlerin periyodik kontrol yapmaya yetkili kişilere dahil edilmesinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek açılan başka bir davada Dairemizin 22/03/2017 tarih ve E:2013/4204, K:2017/1583 sayılı kararı ile "... Yönetmeliğin dayanaklarından biri olarak gösterilen Avrupa-Birliği Direktifi incelendiğinde tekniker ve yüksek teknikerlerin periyodik kontrol yapmaya yetkili kişilerden olduğu yolunda bir düzenlemeye rastlanmadığı, mühendisler ile tekniker ve yüksek teknikerin aynı statüde birleştirilerek iş ekipmanlarının kontrollerini yapma yetkisi konusunda aynı hak, yetki ve sorumluluk verilmesinin Kanuna aykırı olduğu ileri sürülmekte ise de; 03/10/2009 tarih ve 2009/104/EC sayılı Avrupa Birliği Direktifinde, iş ekipmanlarının periyodik kontrollerini yapmaya yetkili kişilerin belirlenmesinin ulusal mevzuata bırakıldığı görülmektedir.
Öte yandan iş ekipmanlarının periyodik kontrollerinin mühendis, tekniker ve yüksek teknikerlerin yapması yönünde düzenleme yapılırken, ilgili branş formasyonu almış teknik personelin bu alanda faaliyet göstermesi öngörülmüş olup, bu haliyle getirilen düzenlemede üst hukuk normlarına ve kamu yararına aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır." gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, İdari Dava Daireleri Kurulunun 17/06/2019 tarih ve E:2017/3207, K:2019/3054 sayılı kararı ile de Dairemiz kararı onanmıştır.
Bu durumda, dava konusu düzenlemeler ile Yönetmeliğin ilk halinde yer alan tekniker ve yüksek teknikerlerin yanında teknik öğretmenlere de Yönetmelikte yer verildiği görülmekte olup, mevzuat hükümlerinin ve Dairemizin anılan kararının birlikte değerlendirilmesinden tekniker ve yüksek teknikerden daha fazla (dört yıl) süreli yüksek teknik öğretim gören kişiler olan teknik öğretmenlerin Yönetmeliğin ilgili maddelerine eklenmesine yönelik dava konusu düzenlemelerde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen … TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 25/05/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.