Danıştay 9. Daire 1986/900 Esas 1986/2538 Karar Sayılı İlamı

Daire : DOKUZUNCU DAİRE
Karar Yılı : 1986
Karar No : 2538
Esas Yılı : 1986
Esas No : 900
Karar Tarihi : 17/09/986

TAKDİR KOMİSYONUNCA SAPTANAN RAYİÇ BEDEL ÜZERİNDEN HESAPLANAN VERGİLERİN ÖDENMİŞ VE BU BEDELİN KESİNLEŞMİŞ OLMASI HALİNDE HERHANGİ BİR NEDENLE YENİDEN İKMALEN VERGİ TARHEDİLMESİNİN MÜMKÜN OLMADIĞI HK.
İstem, kaçakcılık cezalı Gayrimenkul Kıymet Artışı Vergisi tarhiyatını değiştirerek onayan Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına ilişkindir.
Dosyanın incelenmesinden, yükümlülerin maliki oldukları taşınmazı satmaları nedeniyle beyan olunan değerin rayiç değere göre noksan görülmesi üzerine dosyanın takdir komisyonuna sevkedildiği, taşınmazın rayiç değerini takdir eden takdir komisyonu kararı üzerine yapılan ikmal tarhiyata göre hesaplanan vergilerin yükümlülerce ödendiği, takdir komisyonunca saptanan rayiç bedelin kesinleşmesinden sonra sorgu Hakimliğinin, taşınmazın satışının ... liraya yapıldığını ihbar eden yazısı üzerine Vergi Dairesince, taşınmazı satın alan kişi nezdinde yaptırılan yoklama sonucunda ... lira üzerinden 213 sayılı kanunun 29.maddesine göre kaçakcılık cezalı Gayrimenkul Kıymet Artışı Vergisi tarhiyatı yapıldığı, tarhiyatın terkini istemiyle açılan davada Vergi Mahkemesince, alıcı ve satıcılar arasında düzenlenen satış seneti, maddi delil kabul edilmek suretiyle bu senette yazılı ... lira değere göre tarhiyatın tadilen onandığı anlaşılmıştır.
1318 sayılı Finansman Kanununun 45.maddesiyle atıf yapılan 198 sayılı Emlak Alım Vergisi Kanununun 12.maddesinde, ilgililer tarafından beyan edilecek satış değerleri ve satış bedellerinin, beyan tarihindeki rayiç bedelden aşağı olamayacağı rayiç bedelin, beyan tarihindeki normal alım satım bedeli olduğu, rayiç bedel takdirinin, Vergi Usul Kanununda yazılı takdir komisyonları tarafından gayrimenkulün, yeri, niteliği ve satış tarihindeki gayrimenkul piyasasının durumu nazara alınarak yapılacağı hükme bağlanmış, aynı kanunun 13.maddesinde de, beyan edilen değerle, saptanan rayiç bedelin mukayesesi sonucunda yapılacak işlemler belirtilmiştir. Bu hükümlere göre Gayrimenkul Kıymet Artışı Vergisinde rayiç bedel esası kabul edildiği ve rayiç bedelin takdir komisyonlarınca saptanması koşulu getirilmiş olduğundan, rayiç bedel saptanıp kesinleştikten sonra herhangi bir nedenle yeniden ikmalen vergi tarhedilmesi kanunen mümkün değildir.
Olayda, takdir komisyonu kararıyla uyuşmazlık konusu taşınmazın rayiç bedeli saptanmış, bu değer üzerinden yapılan ikmalen tarhiyat sonucu hesaplanan vergiler yükümlüler tarafından itirazsız ödenmiş ve takdir komisyonunca saptanan rayiç değer, Vergi Dairesince dava konusu yapılmayarak kesinleşmiş olduğundan, bundan sonra Vergi Dairesince ikmalen yapılan tarhiyatın terkini gerekirken, taşınmazın alıcı ve satıcıları arasında düzenlenen satış senetini maddi delil kabul ederek tarhiyatı değişikli onayan Vergi Mahkemesi kararında kanuna uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına, tarhiyatın resen terkinine karar verildi.