Danıştay 2. Daire 2021/13392 Esas 2021/1631 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/13392
Karar No : 2021/1631

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Valiliği
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen ... günlü, E: ..., K: ... sayılı kararın iptale ilişkin kısmının, dilekçede yazılı nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; İstanbul ili, Eyüp ilçesi, ... Mahallesi, ... pafta ve ... parsel sayılı mülkiyeti Hazineye ait taşınmazın 716,00 m²'lik kısmının tek katlı yığma bina ve bahçe yapılmak suretiyle fuzulen işgal edildiğinden bahisle 01/01/2002 - 26/11/2007 tarihleri arası dönem için 43.103,20 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin ... günlü, ... sayılı ecrimisil düzeltme ihbarnamesi ile 27/11/2007-20/04/2009 dönemi için 14.365,89 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin ... günlü, ... sayılı ecrimisil ihbarnamesinin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : ... İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; Danıştay Onuncu Dairesinin 15/06/2017 günlü ve E:2017/576, K:2017/3140 sayılı bozma kararına uyulmak suretiyle, dosyaya sunulan 31/10/2017 havale tarihli bilirkişi raporunda özetle, "dava konusu 1086 parselin etrafı çevrili boş bahçe olarak davacının tasarrufunda olduğu, ... Mahallesinin eski köy içi semtinde yer aldığı, Danıştay kararında emsal gösterilen ... (yeni ... ada ... ) parselin ... Mahallesinin ortasından geçen ana yol statüsündeki İstanbul Caddesine cepheli olduğu ve işgalcisi tarafından konut ve bahçe olarak kullanıldığı, ... parsel ile ... parsel arasında kuş uçuşu 700 m, yollardan ulaşılmak istenirse yaklaşık 1250 m mesafe olduğu, ... parsel ile ... parselin konum ve kullanım şekilleri açısından emsal alınamayacağı, 20/05/2016 tarihindeki kök raporda bir değişikliğe gerek olmadığının belirtildiği gerekçesiyle 27/11/2002 - 26/11/2007 dönemi için davacıdan istenebilecek ecrimisil miktarının 13.983,39 TL, 27/11/2007 - 20/04/2009 dönemi için davacıdan istenebilecek ecrimisil miktarının 5.203,82 TL olabileceği sonucuna varılmış, dava konusu ... günlü, ... sayılı ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin 24.437,51 TL’lik kısmı ve ... günlü, ... sayılı ecrimisil ihbarnamesinin 9.162,07 TL’lik kısmının iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :
Davalı idare tarafından, idarece talep edilen ecrimisilin rayice uygun olduğu, mahkemece belirlenen ecrimisil bedelinin çok düşük olduğu belirtilerek, mahkeme kararının aleyhine ilişkin kısımlarının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacı tarafından; İstanbul ili, Eyüp ilçesi, ... Mahallesi, ... pafta ve ... parsel sayılı mülkiyeti Hazineye ait taşınmazın 716,00 m²'lik kısmının tek katlı yığma bina ve bahçe yapılmak suretiyle fuzulen işgal edildiğinden bahisle 01/01/2002 - 26/11/2007 tarihleri arası dönem için 43.103,20 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin ... günlü, ... sayılı ecrimisil düzeltme ihbarnamesi ile 27/11/2007 - 20/04/2009 dönemi için 14.365,89 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin ... günlü, ... sayılı ecrimisil ihbarnamesinin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan haliyle 75. maddesinde, Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan malların, gerçek ve tüzel kişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9. maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, 13. maddesinde gösterilen komisyonca takdir ve tespit edilecek ecrimisilin isteneceği, ecrimisilin talep edilebilmesi için Hazinenin işgalden dolayı bir zarara uğramış olmasının gerekmediği ve fuzuli şagilin kusurunun aranmayacağı hükmüne yer verilmiştir.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 74. maddesine dayanılarak çıkarılan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğin 85. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan haliyle 1. fıkrasında, "Hazine taşınmazlarının kişilerce işgale uğradığının tespit edilmesi hâlinde, tespit tarihinden itibaren onbeş gün içinde "Taşınmaz Tespit Tutanağı"na dayanılarak, ecrimisil idarece tespit edilir ve Yönetmelikte belirtilen komisyonca karara bağlanır." hükmü; aynı maddenin 2. fıkrasında ise, "Ecrimisilin tespit ve takdirinde; İdarenin zarara uğrayıp uğramadığına, işgalcinin kusurlu olup olmadığına ve taşınmazın işgalci tarafından kullanım şekline bakılmaksızın idarenin bu taşınmazdan işgalden önceki haliyle elde edebileceği muhtemel gelir esas alınır. Ecrimisilin tespitinde aynı yer ve mahalde bulunan emsal nitelikteki taşınmazlar için oluşmuş kira bedelleri veya ecrimisiller, varsa bunlara ilişkin kesinleşmiş yargı kararları, gerektiğinde ilgisine göre belediye, ticaret odası, sanayi odası, ziraat odası, borsa gibi kuruluşlardan veya bilirkişilerden soruşturulmak suretiyle edinilecek bilgiler ile taşınmazın değerini etkileyecek tüm unsurlar göz önünde bulundurulur." düzenlemesi yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava dosyasının incelenmesinden; bilirkişi tarafından dava konusu taşınmazın boş bahçe olduğu, incelenen ... parselde 2007 yılı için 8,37 TL/m² birim bedelin alındığı, ancak ... parselin lüks sitelerin olduğu bölgede bulunması nedeniyle emsal olamayacağı, bilirkişilerin düzenlediği ilk raporun geçerli olduğunun belirtildiği, bilirkişi tarafından 2008 yılı için 2,50 TL/m² birim bedelin esas alındığı, mahkemece bozmaya uyulmak suretiyle yeniden bilirkişi incelemesi yapılmak suretiyle karar verilmiş olmakla birlikte, ilk kararla bire bir aynı miktar üzerinden karar verildiği anlaşılmaktadır.
Ecrimisilin işgal nedeniyle kira bedeli kadar alınan bir tazminat olduğu, ecrimisil tutarının hesaplanmasında; taşınmazın, mevkii, kullanım şekli, altyapı, ulaşım kolaylığı, elde edilen gelir ve taşınmazın kullanıcısına katkısı gibi tüm faktörlerin etkili olduğu, aynı yer ve mahalde bulunan emsal nitelikteki taşınmazlar için oluşmuş kira bedelleri veya ecrimisiller varsa bunlara ilişkin kesinleşmiş yargı kararlarının dikkate alınması gerektiği açıktır.
Nitekim, İstanbul ili, Eyüp ilçesi, ... Mahallesi ve ... Mahallesinde yer alan taşınmazlara ilişkin olarak açılan davalar incelendiğinde; ... İdare Mahkemesinin E. ... sayılı (davacı ...) dosyasında 2007 yılı birim bedeli 8,37 TL/m²; ... İdare Mahkemesinin E. ... sayılı (davacı ...) dosyasında 2007 yılı birim bedeli 7,57 TL/m²;
... İdare Mahkemesinin E. ... sayılı (davacı ...) dosyasında 2007 yılı birim bedeli 8,37 TL/m²;
... İdare Mahkemesinin E. ... sayılı (davacı ...) dosyasında 2007 yılı birim bedeli 8,37 TL/m²; ... İdare Mahkemesinin E: ... sayılı (davacı ...) dosyasında 2009 yılı birim bedeli 9,91 TL/m²; ... İdare Mahkemesinin E. ... sayılı (üniversite) dosyasında 2008 yılı birim bedeli 17,00 TL/m²; ... İdare Mahkemesinin E. ... sayılı (davacı ...) dosyasında 2007 yılı birim bedeli 7,35 TL/m² olarak hesaplandığı görülmektedir.
Buna göre, mahkemece 2008 yılı için 2,50 TL/m² birim bedelin alınmasının çok düşük olduğu, emsal rayicin çok altında kaldığı açıktır.
Bu itibarla, İdare Mahkemesince dava konusu taşınmazın bulunduğu ... Mahallesinde işgal edilen benzer nitelikteki taşınmazlar için belirlenen ecrimisil bedelleri, mezkur taşınmazların 6292 sayılı Kanun'un 2/B maddesi kapsamında yapılan satış bedelleri, taşınmazın, mevkii, kullanım şekli, altyapı, ulaşım kolaylığı, elde edilen gelir ve taşınmazın kullanıcısına katkısı gibi tüm faktörler dikkate alınmak suretiyle, işgal döneminde davacıdan istenebilecek ecrimisil bedelinin belirlenmesi ve buna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve araştırma sonucu verilen Mahkeme kararının iptale ilişkin kısımlarında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. ... İdare Mahkemesince verilen ... günlü, E: ..., K: ... sayılı kararın iptale ilişkin kısımlarının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa'nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay'da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.