BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/380 Esas 2020/348 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/380 Esas
KARAR NO:2020/348

DAVA:İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:17/06/2019
KARAR TARİHİ:22/09/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Vekiledeninin Kanada Şubesi ile yurtdışında bulunan bir firma arasında 'karşı ödemeli kargo alım talimatı' içerikli bir uluslararası taşımacılık sözleşmesi bağıtlandığını, anılan sözleşme ile sözleşmeye konu ürünün İstanbul'da mukim davalı ... Ltd. Şti' den teslim alınarak yurtdışında faaliyet gösteren firmaya teslim edilmesinin kararlaştırıldığını, hava taşımalarında kural olarak havayolu şirketleri taşıma konusu ürünün nicelik ve niteliklerinin önem arz ettiğini, ürün özelliklerine uygun nitelikte kabinlerde taşındığını, bu kapsamda vekiledeni şirket tarafından, davalı ... Ltd. Şti. ile iletişime geçildiğini ve taşıma konusu ürünün boy ve ebatları hakkında bilgi talep edildiğini, vekiledeni şirket ile davalı şirket yetkilisi/operasyon koordinatörü arasında 05 Kasım 2018 tarihinde c-mail yolu ile gerçekleşen yazışmalar "Yükümüz İSTİFLENEMEZ'dir. Detayları ileteceğim." "1 ... ...* ...*...-... KG -..." şeklinde olup davalı Firma tarafından ürünün 80*120*150 cm ve 450 kg civarında istiflenemez özellikte bir ürün olduğunun belirtildiğini, davalı tarafından bildirilen özellik ve talimatlar doğrultusunda vekiledeni şirket tarafından ...hava yolu şirketine rezervasyon yaptırıldığını, verilen bilgiler doğrultusunda tarihli konşimento talimatı düzenlendiğini, ürünün 450 kg ve istiflenemez nitelikte olduğu bilgisinin işbu talimatla da sabit olduğunu, ancak daha sonra taşıma konusu yükün ambara girdiğini ve kantar sonucuna göre taşıma konusu ürünün davalı şirket tarafından bildirilen boy ve ebatlardan farklı olarak 120*80*120 cm -440 kg olduğunun tespit edildiğini, ayrıca yurtdışında ürünü teslim alan şirket tarafından ürün istiflenebilir nitelikte bir ürün olarak kabul edildiğini ve ürünün istiflenemez durumundan oluşan ekstra cw kabul edilmediğini, yani alıcı, ürünün istiflenebilir nitelikte bir örün olduğunu belirttiğini, davalı tarafça ürünün istiflenemez nitelikte ve 150 cm boyunda bir ürün olduğu bildirilmesine ve buna uygun bir şekilde kabin rezervasyonu yaptırılmasına rağmen ürün boyunun gerçekte 120 cm olması ve verilen bilgiler doğrultusunda hareket edilerek ürün üzerine istif yapılmaması nedeniyle havayolu şirketi tarafından rezerve edilen kabinin bir kısmının boş kaldığını, bu şekilde taşıma yapılması ve havayolu şirketi boş kalan kısımda başka bir ürün taşıyabilecekken davalı şirket tarafından verilen yanlış bilgiler sonucunda kabinin boş kalması nedeniyle taşımayı yapan ...şirketi tarafından vekiledeni şirkete 6.630,00-USD tutarında ceza uygulandığını, bu cezanın vekiledeni şirket tarafından ödendiğini, davalı şirketin kendi ağır kusuru ile vekiledenini zarara uğrattığını, haklı olarak vekiledeni şirket tarafından ödenen paranın tahsili için vekiledeni şirket tarafından davalı şirket adına ... numaralı 19.03.2019 tarih 6.630.00 USD bedelli bir fatura düzenlendiğini, davalı şirketin bu faturayı kabul etmeyerek .... Noteri 04.04.2019 Tarih ve ... Yevmiye numaralı bir İhtarname ile itiraz edildiğini, bunun üzerine .... Noteri 17.04,2019 Tarih ... Yevmiye numaralı ihtarname keşide edilerek; "davalı şirket tarafından gönderilen kargonun İstiflenemez olduğu şeklinde bilgi verildiği ve ayrıca kargo ebatlarının taraflarına 1 palet 80*120*150cm - 450 kg civan hava yüklemesi şeklinde verildiği, ancak yapılan ölçümlerde bu ölçünün yanlış verildiği gerçek ölçülerin ise 1 palet 120*80*120 440kg olduğu ve l,152m3 olduğu ortaya çıktığı, havacılık kuralları gereği kargoyu gönderilmek üzere teslim eden kimsenin yani davalının beyanlarının dikkate alınmak zorunda olduğu, tarafımıza davalı tarafından verilen yanlış bilgiler sonucunda taşımayı yapan ...şirketinin tarafımıza ceza uyguladığı ve İşbu cezanın tarafımızca ödendiği, müvekkil tarafından düzenlenen fatura bedelinin müvekkil şirkete ödenmesi gerektiği " hususlarının ihbar ve ihtar edildiğini, davalı şirketin anılan fatura bedelini vekiledeni şirkete ödememesi üzerine davalı aleyhine .... İcra Müdürlüğü ... Esas sayılı dosyası ile icra takibine girişildiğini, ancak bu takibin davalı-borçlunun 03.04.2018 tarihinde borcun tamamına, faize ve ferilerine itiraz etmesi sebebiyle durduruğunu beyanla, davanın kabulüne, itirazın iptali ile takibin devamına, davalının alacağın %20'sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkumiyetine karar verilmesini talep etmişlerdir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Usule ilişkin olarak; davacı firma tarafından düzenlenen ve dava konusu icra takibi ile bedeli talep edilen fatura incelendiğinde, dava dışı ... ...unvanlı firma tarafından gerçekleştirilen taşıma işlemi ile ilgili olarak davacıya kesilen ceza faturasının vekiledenine yansıtılmaya çalışıldığının görüldüğünü, dava öncesinde taraflar arasında e-postalar ve ihtarnameler üzerinden yürütülen görüşmeler sırasında da belirtildiği üzere; vekiledeni şirketin yapmış olduğu ihracat türünün EXW (Depo Teslim) ihracatı olduğunu, bu teslim türünde, mallar satıcının işletmesinde taşıyıcıya teslim edildiği andan itibaren tüm masraf ve riskin alıcı tarafından karşılanacağının kararlaştırıldığını, bunun için taşıma ile ilgili olarak doğan ekstra maliyet, zarar, ceza ve benzeri hiçbir masraftan vekiledeninin sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, husumetin vekiledenine yöneltilemeyeceğini, vekiledeninin üzerinde anlaşılmış olan teslim şekillerine göre sorumlu tutulamayacağı masrafları ödemeye zorlanmasının uluslararası ticari teamüllere ve yasalara aykırı olacağını, davacının alacaklarının zaman aşımına uğradığını, davanın bu nedenle de reddini talep ettiklerini, esasa ilişkin olarakta; ortaya çıkan navlun farkına davacının kusuru ve ihmali ile sebep olduğunu, vekiledeni şirket çalışanları tarafından verilen 7 Kasım 2018 tarihli verilen ilk talimat üzerine, aynı gün içinde birkaç dakika arayla yapılan yazışmalarda, ölçü ve kantar bilgilerinin doğru değerlerle girildiğini, taşımacılık sektöründe, istiflenemez ürünlerin fiyatlandırması yapılırken, maksimum yükseklik esas alınarak taşıma masrafı hesap edildiğini, böylelikle istiflenemez ürün için uygun bir maliyet çıkarılmış olurken ürünün üzerine başka bir ürün koyulmayacağının da garanti edilmiş olduğunu, bu açıdan bakıldığında, vekiledeninin ürünlerine ilişkin olarak 150 cm yada 120 cm bilgisi verilmiş olmasının sonuca etkili bir anlamı kalmadığını, fiyatlandırmanın zaten maksimum yükseklik üzerinden hesap edilmiş olması gereği doğduğunu, beyanlar arasında herhangi bir tutarsızlık oluşmuş olsa dahi, aynı gün içinde yapılan yazışmalarda bu durumdan hiç söz edilmemiş olması ve buna rağmen iki ay sonra müvekkilinin navlun farkından sorumlu tutulmaya çalışılmasının iyi niyet kuralları ile bağdaşmadığını beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
GEREKÇE:
Dava; fatura alacağından kaynaklı başlatılan icra takibine davalının itirazı üzerine açılan İİK. 67. maddesine dayalı itirazın iptali davasıdır.
Davacı vekili delil ve belgelerini ibraz etmiş, davada; ... İcra Müdürlüğü'nün ... E sayılı takip dosyasına, ticari defter ve kayıtlar, e-mail ve yazışmalara dayanmışlardır.
Davalı vekili delil ve belgelerini ibraz etmiş, davada;taraflar arasındaki yazışmalar, ihtarnameler, icra dosyası, taraflara ait ticari defter ve belgeler, ticari kayıtlar, emsal sözleşmeler ve uygulamalar, taşıma belgeleri ve diğer kayıtlar, tanık, yemin, keşif, bilirkişi incelemesi ve yasal diğer tüm delillere dayanmıştır.
Davaya dayanak .... İcra Müdürlüğü'nün ... E sayılı takip dosyasında; alacaklı ... Ltd Şti tarafından borçlu ... aleyhine 6.630,00-USD alacağın tahsili için 29.03.2019 tarihinde ilamsız genel haciz yoluyla takibe girişildiği, borçluya ödeme emrinin 02/04/2019 tarihinde tebliğ edildiği ve borçlu tarafından süresinde borca ve fer'ilerine itiraz edildiği anlaşılmaktadır.
Mahkememiz tarafından iddia, savunma ve dosya kapsamında toplanan deliller ve tarafların ilişki dönemini kapsayan ticari defter ve dayanağı belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak davacı yanın icra takip tarihi itibariyle davalıdan alacağı varsa miktarın saptanmasına, taraf defterlerinin usulüne uygun düzenlenip düzenlenmediğinin belirlenmesi için dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiş olup bilirkişi heyeti tarafından Mahkememize sunulan 03.06.2020 havale tarihli raporda ayrıntısı açıklandığı üzere sonuç olarak :"... İncelenen davacı şirkete ait 2019 ticari defterlerinin açılış tasdik/beratlarının yasal süresinde yaptırılmış olduğu, 2019 Yılı yevmiye kapanış beratı oluşturma yasal süresinin henüz dolmadığı, bu anlamda ticari defterlerin usulüne uygun tutulduğu,
Davacı yanın kendi kayıtlarına nazaran 29.03.2019 takip tarihi itibariyle davalı yandan 6.630,00 USD alacaklı olduğu, davalı yan tarafından tekrar keşide edilen e-iade faturasının kayıtlara alındığı ve 17.06.2019 dava tarihi itibarıyla davalı yandan herhangi bir alacağın bulunmadığı,
İncelenen davalı şirkete ait ticari defterlerinin açılış beratlarının yasal süresinde alınmış olduğu, 2019 Yılı yevmiye kapanış beratı oluşturma yasal süresinin henüz dolmadığı, bu anlamda ticari defterlerin usulüne uygun tutulduğu,
Davalı yanın kendi kayıtlarına nazaran 29.03.2019 takip tarihi itibariyle davacı yana 6.630,00 USD borçlu olduğu, takip tarihinden sonra 02.04.2019 tarihinde davacı yana keşide ettiği iade faturasından sonra, 17.06.2019 dava tarihi itibarıyla davalı yanın davacı yana borcunun olmadığı,
Davalı yanın, .... Noteri 04.04.2019 Tarih ve ... Yevmiye numaralı ihtarname ile takip konusu faturaya itiraz ettiği, bunun üzerinde de davacı yanın, .... Noteri 17.04,2019 Tarih ... Yevmiye numaralı cevabi ihtarname keşide ederek, verilen yanlış bilgiler sonucunda taşımayı yapan ...şirketinin kendilerine ceza uyguladığı ve işbu cezanın kendileri tarafından ödendiği, bu nedenle düzenlenen fatura bedelinin ödenmesi gerektiği hususlarını ihbar ve ihtar ettiği,
Somut olayda, davacının yükün "istiflenebilir" olmasına rağmen "istiftenemez" beyanı ile taşınmasından dolayı fazladan navlun ödemesinin sabit olmadığı, davacının zaten yükü "istiflenemez" taşımaya aldığı ve 440 kg yük için 2.000 kg üzerinden navlun hesaplaması şeklinde istiflenemezliği gözeterek navlun hesapladığının anlaşıldığı,
Davacının navlun "alıcı ödemeli" üstlendiği taşımayı navlun "peşin ödeme" şekli ile dava dışı ...ile organize ettiği, yükün alıcı-ithalatçıya teslimi sırasında katlandığı navlunun belli olduğu, yükü alıcıya teslimden imtina ederek, tam navlunu tahsil imkanı varken yükü navlunu tam tahsil etmeden teslim etmesinin somut olaya uymadığı,
Davacının "istiflenemez yük" bilgisine göre navluna hak kazandığı ve bunun muhatabının dava dışı ithalatçı-alıcı olduğu, davalıya somut olayda iddia konusu navlun farkı için husumet yöneltilemeyeceği,
Davalının ancak dava dışı alıcıya karşı sözleşmesel yükümlülük ihlali olabileceği, davacıya karşı ise böyle bir edim yükümlülüğünün sabit olmadığı,
Davacının alacak ve takip mesnedi gösterdiği faturanın "karşı taraf ödemeli" taşıma senedi ... gözetildiğinde navlun - taşıma bedeli alacağı konusu ile davalıya karşı düzenlenemeyeceği, görülen işin davalıya değil dava dışı ithalatçıya görüldüğü," tespit ve rapor edilmiştir.
Bilirkişi heyet raporu taraf vekillerine tebliğ edilmiştir.Davacı vekili tarafından rapora karşı beyan ve itiraz dilekçesi sunulmuş olup yeni bir heyetten yeni bir rapor aldırılması talebinde bulunulmuştur. Bilirkişi heyet raporunun dosya kapsamında toplanan delillere uygun olması nedeniyle Mahkememiz tarafından davacı vekilinin yeni bir heyetten yeni bir rapor aldırılması talebinin reddine karar verilmiştir. Davalı vekili tarafından rapora karşı beyan dilekçesi sunulmuştur.
Toplanan tüm delillere ve dosya kapsamına göre; davacı tarafından dava dışı ...hava yolu şirketi tarafından davacı adına fazla navlun bedeli tahahkuk ettirilmesinden dolayı fazla tahakkuk ettirilen navlun bedelinden kaynaklı davacı tarafından davalı adına düzenlenen 6.630,00-USD bedelli faturadan kaynaklı alacağın tahsili için davalı aleyhine icra takibi başlatıldığı ancak davalı tarafça borca itiraz edildiği, davacı tarafından mahkememizde iş bu itirazın iptali davası açıldığı ve mahkememiz tarafından yapılan yargıla sırasında alınan hükme dayanak teşkil etmeye elverişli bilirkişi heyet raporunda davacının "istiflenemez yük" bilgisine göre navluna hak kazandığı ve bunun muhatabının dava dışı ithalatçı-alıcı olduğu, davacının alacak ve takip mesnedi gösterdiği faturanın "karşı taraf ödemeli" taşıma senedi ... gözetildiğinde navlun - taşıma bedeli alacağı konusu ile davalıya karşı düzenlenemeyeceği, görülen işin davalıya değil dava dışı ithalatçıya görüldüğünün tespit edildiği anlaşılmakla davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar vermek yasal ve yerinde görülmüştür.
Bu itibarla;
HÜKÜM:
1-)Davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle REDDİNE,
2-)Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 54,40-TL maktu red harcının başlangıçta peşin alınan 432,74-TL harçtan mahsubu ile bakiye 378,34 -TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-)Davalı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 7/2 maddesi uyarınca 3.400,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-)Davacının gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde re'sen davacıya/ vekiline iadesine,
6-)Davalının gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde re'sen davalıya/ vekiline iadesine,
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzünde; tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.22/09/2020

Katip ...
e-imzalıdır.


Hakim ...
e-imzalıdır.