Danıştay 12. Daire 2019/7222 Esas 2021/2569 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/7222
Karar No : 2021/2569

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Komutanlığı
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Kastamonu 5. Jandarma Eğitim Alay Komutanlığında uzman erbaş adayı olarak görev yapan davacının, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlandığından bahisle, 03/08/2017 tarihi itibarıyla sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin 04/08/2017 tarihli işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararıyla; uzman erbaş adayı olan davacı hakkında yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması neticesinde, ... Asliye Ceza Mahkemesinin E: ..., K: ... sayılı kararıyla "Trafik güvenliğini tehlikeye sokma" suçundan 1.650 TL adli para cezası ile cezalandırılmasına, ... Asliye Ceza Mahkemesinin E: ..., K: ... sayılı kararıyla "Alkol ve uyuşturucu maddenin etkisi altındayken araç kullanma" suçundan 500 TL adli para cezası ile cezalandırılmasına karar verildiğinin tespit edildiği; anılan suçların, Uzman Erbaş Yönetmeliği'nin 6. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yer alan katalog suçlar arasında sayılmadığı, ancak Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği'nin 11. maddesinde, "Şeref ve haysiyetini ihlal edecek ve görevine yansıyacak şekilde kumara, uyuşturucuya, içkiye, paraya ve aşırı bir şekilde menfaatine düşkün olup olmadığının" güvenlik soruşturması yapılırken gözönünde bulundurulması gereken kriterlerden olduğu, her iki mahkeme kararında da 1.35 ve 1.73 promil alkollü olduğu tespit edilen davacının alkole düşkün olduğu kanaati oluşması karşısında, güvenlik faaliyeti yürüten Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde görev yapmasının kamu yararı açısından risk oluşturma ihtimalinin olduğu göz önüne alındığında, dava konusu edilen sözleşme fesih işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Hakkında hürriyeti bağlayıcı bir ceza tesis edilmediği, yargılandığı suçların Uzman Erbaş Kanunu'nun 12. maddesinde sayılan katalog suçlar arasında olmadığı, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Kamu güvenliğini tesis edecek personelin sicilinin kusursuz olmasının kamu menfaatine olduğu, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek, istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ: ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Bölge İdare Mahkemesi kararının gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince; Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, İdare Mahkemesince davacının adli yardım talebinin kabulüne karar verildiği görüldüğünden ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 335. maddesinin 3. fıkrasında, adli yardımın, hükmün kesinleşmesine kadar devam edeceği belirtildiğinden, bu konuda yeniden bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Kastamonu 5. Jandarma Eğitim Alay Komutanlığında uzman erbaş adayı olarak görev yapan davacı hakkında yürütülen arşiv araştırması ve güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlandığı ve Uzman Erbaş Yönetmeliği'nin 6. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde belirtilen koşulu taşımadığından bahisle, 03/08/2017 tarihi itibarıyla sözleşmesinin feshedildiği, bunun üzerine temyizen incelenen davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa'nın 125. maddesinin 3. fıkrasında; "İdari işlemlere karşı açılacak davalarda süre, yazılı bildirim tarihinden başlar." hükmüne yer verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Dava açma süresi" başlıklı 7. maddesinin birinci fıkrasında; dava açma süresinin, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış gün olduğu, ikinci fıkrasında; bu sürenin, idari uyuşmazlıklarda yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden itibaren başlayacağı hüküm altına alınmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdari işlemlere karşı açılacak davalarda sürenin, yazılı bildirim tarihinden başlayacağı kuralı, idari işlemlerin idare tarafından ilgililere açık ve anlaşılır bir biçimde duyurulması ve bu işlemlere karşı idari yollara veya dava yoluna başvurmalarına olanak sağlama amacını taşımaktadır.
Bununla birlikte, idari işlemin niteliğinin ve hukuki sonuçlarının davacı tarafından bütünüyle öğrenildiği kimi davalarda, bilgi edinmenin (ıttılanın) yazılı bildirimin sonuçlarını doğuracağı ve dava açma süresine başlangıç alınacağı Danıştay içtihatlarıyla kabul edilmiştir.
Ancak, bilgi edinmenin (ıttılanın) idari dava açma süresine başlangıç alınacağı şeklindeki genel bir kabul, Anayasa'nın 125. maddesi ve 2577 sayılı Kanun'la bağdaşmadığından, bu istisnai durumun oluştuğu kabul edilerek bilgi edinmenin dava açma süresine başlangıç alınması, idari işlemin niteliği ve doğurduğu hukuki sonuç itibarıyla davacı tarafından öğrenildiğinin kanıtlanması koşuluna bağlı olup; bu koşulun gerçekleşip gerçekleşmediği de açılan idari davada idari yargı merciince karara bağlanacaktır.
Bu nedenle, uyuşmazlığın yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde değerlendirilmesi ve davanın yasal süresi içerisinde açılıp açılmadığının belirlenmesi gerekmektedir.
Dava dosyasının incelenmesinden; güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması olumsuz olarak değerlendirilen davacının, dava konusu edilen işlemle 03/08/2017 tarihi itibarıyla sözleşmesinin feshedildiği, aynı tarihli "terhis belgesi"nin düzenlendiği ve davacıdan, ilişiğinin kesildiği tarihten sonra ikamet edeceği adrese yönelik olarak imzalı dilekçe alındığı, dolayısıyla, sözleşme feshine ilişkin işlemin, 03/08/2017 tarihi itibarıyla davacının bilgisi dahilinde olduğu anlaşılmaktadır.
Bu maddi ve hukuki durum karşısında; dava konusu işlemin, davacı tarafından imzalı adres beyanı yaptığı 03/08/2017 tarihinde öğrenildiği açık olup, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca, bu tarihten itibaren altmış günlük dava açma süresi içerisinde, en son 02/10/2017 tarihine kadar dava açılması gerekirken, 13/07/2018 tarihinde açılan davanın, süre aşımı nedeniyle esasının incelenme olanağı bulunmamaktadır.
Bu durumda; davanın esas yönünden reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunu reddeden ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi kararının gerekçesi yerinde değil ise de, sözü edilen husus, sonucu itibarıyla hukuka uygun bulunan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin ... İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Temyiz istemi adli yardımlı olarak incelendiğinden, temyiz giderlerinin davacıdan tahsili için İdare Mahkemesince vergi dairesine müzekkere yazılmasına,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen, dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, 27/04/2021 tarihinde, kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.