17. Hukuk Dairesi 2014/1445 E. , 2014/2029 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalılar ..., ... ve ... tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Hükmüne uyulan Dairemizin bozma ilamında özetle;davanın İİK 277 ve devamı maddeleri gereğince açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkin olduğu,bu tür davaların dinlenebilme koşullarından birinin mahkemenin de kabulünde olduğu gibi iptali istenen tasarrufun takip konusu borçtan sonra yapılmış olması;bunun dışında alacaklının borçluda gerçek bir alacağının bulunması, borçlu hakkındaki icra takibinin kesinleşmiş olması, borçlunun aciz halini gösteren geçici (İİK 105)veya kati (İİK 143)aciz belgesinin sunulmuş olmasıdır.
Somut olayda takip konusu alacak 25.9.2001 tarihli trafik kazasından (Haksız fiilden)doğduğundan mahkemece borcun doğum tarihi olarak kaza tarihi olan 25.9.2001 tarihinin esas alınması gerekirken bu kaza nedeniyle davacı alacaklılar tarafından davalı borçlular aleyhine açılan trafik kazasından kaynaklanan tazminat davasının karar tarihi olan 14.7.2005 tarihinin esas alınmasının doğru görülmediği, borcun doğumu 25.9.2001 tarihli trafik kazası olduğundan dava konusu iptali istenen 26.12.2003 ve 23.2.2005 tarihli araç satışına ilişkin tasarruflar borçtan sonra yapılmış olması nedeniyle bu yöndeki dava şartının gerçekleştiğinin kabulü gerektiği, aksi düşüncenin dosya kapsamı ve mevcut delil durumuna uygun düşmediği, uygulama ve Yargıtay"ın yerleşmiş
içtihatlarında bedeli borçlu tarafından ödendiği halde 3.kişi adına tescil edilen malvarlıkları da (nam-ı müstehar)borçlunun 3.kişi lehine yaptığı ivazsız tasarruflar olarak iptale tabi olduğunun kabul edildiği,somut olayda hernekadar dava konusu araçlar davalı ... tarafından dava dışı 3.kişilerden satın alınmış ise de davacılar vekili davalı ..."in borçlu Fatma"nın kızı, davalı ..."ın ablası olması nedeniyle borçluların aleyhlerine açılan tazminat davası sonucu hükmedilecek tazminatın tahsilini imkansız hale getirmek amacıyla bedeli borçlular tarafından ödendiği halde araç tescillerinin davalı ... adına yapılmış olmasının muvazaalı olduğunu, ..."in maddi durumunun sözkonusu araçları alabilecek durumda olmadığını, davalıların aynı aileden olup birlikte oturduklarını beyan etmesi karşısında bu iddianın değerlendirilmesi; davalı ..."in ne iş yaptığı, dava konusu araçları alabilecek ekonomik ve sosyal güce sahip olup olmadığının araştırılması, dava konusu ...plakalı araç hacizli satın alındığından üzerindeki haczin kalkıp kalkmadığı, kalkmış ise kim tarafından kaldırıldığı, sözkonusu araç ticari otobüs olduğundan davalı ... ve diğer davalıların vergi ve ticaret sicil kayıtları ile varsa sözkonusu araçla ilgili trafik cezaları istenerek aracın kim tarafından işletildiği, tazminat dosyasındaki 31.1.2002 tarihli zabıta araştırmasında davalı ..."e ait otobüsün davalı ... tarafından kullanıldığı ve gelirin davalılar arasında ortak kullanıldığı belirtildiğinden bu hususun araştırılarak davalıların aile ve gelir ilişkilerinin tespiti ,yine dava konusu ... plakalı aracın kim tarafından kullanıldığı vergi ödemesinin kimin tarafından yapıldığı gibi hususların araştırılması ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek dava konusu tasarrufların İİK 277,278,279,280.maddeler gereğince iptale tabi olup olmadığı yönünden bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı hüküm tesisinin isabetli olmadığı gereğine değinilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, iddia, savunma, toplanan deliller, ... plakalı araca ait vergi ödemeleri,ticaret sicil kayıtları ve ...plakalı araç üzerindeki hacze ilişkin belgeler ve tüm dosya kapsamından davacının davasının kabulü ile ... ve ...plakalı araçların mülkiyetinin davalılar ... ve... adına olduğunun tespitine, haciz talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davalılar ..., ... ve ... tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı doğrultusunda inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazları incelenemeyeceğine göre, davalılar ..., ... ve ... "in aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-İİK"nun 277 ve izleyen maddelerinde düzenlenen tasarrufun iptali davalarında amaç, borçlunun haciz yada iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da "iyiniyet kurallarına aykırılık" nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır. Davacı, iptal davası sabit olduğu takdirde, tasarruf konusu mal üzerinde cebri icra yolu ile hakkını almak yetkisini elde eder ve tasarruf konusu taşınmaz mal ise, davalı üçüncü şahıs üzerindeki kaydın düzeltilmesine gerek olmadan o taşınmazın haciz ve satışını isteyebilir (İİK.md.283/1). Bu yasal nedenle iptal davası, alacaklıya alacağını tahsil olanağını sağlayan, nispi nitelikte, yasadan doğan bir dava olup; tasarrufa konu malların aynı ile ilgili değildir.Somut olayda mahkemece “davacının davasının kabulü ile ... ve ...plakalı araçların mülkiyetinin davalılar ... ve... adına olduğunun tespitine,haciz talebinin reddine “karar verilmiş ise de anılan hüküm yukarıda belirtilen açıklamalara ve yasal düzenlemeye uygun görülmediğinden doğru değil bozma nedeni ise de yapılan yanlışlığın giderilmesi yargılamanın tekrarını gerektirir nitelikte görülmediğinden hükmün 6100 sayılı HMK"nın geçici 3/2 maddesi delaletiyle 1086 sayılı HUMK"nun 438/7. maddesi gereğince düzeltilerek onanması gerekmiştir.3-Tasarrufun iptali davasının kabulü halinde karar ilam harcı takip konusu alacak miktarı ile iptali istenen tasarrufun, tasarruf tarihindeki değeri karşılaştırılarak düşük olan üzerinden nispi olarak hesaplanır. Harcın hesaplanması kamu düzenine ilişkin olup temyiz edenin sıfatına bakılmaksızın incelenmesi gerekir. Somut olayda takip konusu alacak miktarı 61.691,63 TL, iptali istenen tasarrufların değeri ise 144.712,00 TL olduğundan karar ilam harcının daha düşük olan alacak miktarına göre hesaplanması gerekirken, dava dilekçesindeki 7.000 TL üzerinden hesaplanması doğru değil bozma nedeni ise de yapılan yanlışlığın giderilmesi yargılamanın tekrarını gerektirir nitelikte görülmediğinden hükmün 6100 sayılı HMK"nın geçici 3/2 maddesi delaletiyle 1086 sayılı HUMK"nun 438/7. maddesi gereğince düzeltilerek onanması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar ..., ... ve ... "in yerinde görülmeyen diğer temyiz itirazlarının reddine; 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle adı geçen davalıların temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 2.bendinin hükümden tamamen çıkarılarak yerine “Davalılar arasındaki 26.12.2003 ve 23.2.2005 tarihli tasarrufların davacının...İcra Müdürlüğünün 2005/1361 sayılı takip dosyasındaki alacak ve fer"ileriyle sınırlı olarak iptaline,davacıya dava konusu araçlar üzerinde alacak ve ferileriyle sınırlı olarak cebri icra yetkisi tanınmasına ibaresinin”yazılmak suretiyle, hükmün 3 bendindeki”Alınması gereken 477,96 TL,bakiye 383,46 TL harcın” ibarelerinin çıkarılarak yerine “Alınması gereken 3.664,48 TL, bakiye 3.569,98 TL harcın ” ibaresinin yazılmak suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine 18.2.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.