BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi 2021/1560 Esas 2021/2127 Karar Sayılı İlamı

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ

T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ
....

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : ... (...)
ÜYE : ... (...)
ÜYE : ... (...)
KATİP : ... (...)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA BATI ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 23/09/2021
ESAS-KARAR NO :...
KARAR TARİHİ : 22/12/2021
YAZILDIĞI TARİH : 22/12/2021

Yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili, müvekkilinin lehtarı olduğu çeklerin 10.01.2021 tarihinde çantasının kaybolması nedeniyle zayi olduğunu, keşidecisinin dava dışı ... olduğunu belirterek, çeklerin kötü niyetli kişilerin eline geçme ihtimaline karşın zayi nedeniyle iptaline, kararı verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava hasımsız olarak açılmıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ
Mahkeme tarafından dava konusu çeklerin keşide tarihlerinden itibaren dava tarihine kadar 3 yıllık zaman aşımı süresi geçtiğinden çeklerin kambiyo senedi vasfını yitirdiği gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği görülmüştür.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Davacı vekili, çeklerin zaman aşımı nedeniyle çek vasfını yitirmiş olduğu şeklindeki kabulün hatalı olduğunu, bu durumun bu davada değil çekten dolayı sorumluluk gerektiren başka davalar veya talepler söz konusu olduğunda düşünülebileceğini, davada hukuk sistemi ve mevzuatın başka bir çözüm üretmediğini ve zaman aşımı konusunun hasımsız bir davada mahkeme tarafından re’sen nazara alınacak bir konu olmadığını belirterek ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılarak davanın kabulü yönünde karar verilmesini talep etmiştir.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Uyuşmazlık; lehtar olan davacının zayi nedeniyle çeklerin iptalini talep edip edemeyeceği, çeklerin iptal koşullarının oluşup oluşmadığı hususuna ilişkindir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava; zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355.maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır.
Davacı vekili hasımsız olarak açtığı davada, lehtarı olduğu dava konusu yaptığı çekleri dava dışı ...’ın keşide ettiğini, rızası hilafına elinden çıkmış olan çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiş, mahkemece, dava konusu çeklerin zaman aşımına uğraması sebebiyle kambiyo senedi vasfını kaybettiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dava, 6102 sayılı TTK.'nın 818/1-s maddesi atfıyla 757/1 maddesi gereğince açılan zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olup, Mahkemece, iptali istenen çeklerin zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de 6102 sayılı TTK'nın 818/1-s maddesi gereğince elinden iradesi dışında kıymetli evrak çıkan kişi, zayi nedeniyle iptal davası açıp, alacağı karar ile çek bedelini çeki ibraz etmeden tahsil etme veya keşidecisinden yerine yeni çekler alma hakkı kazanacaktır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteyebilmek için gerekli olan şartlardan birisi de senette mündemiç olan hakkın varlığını sürdürmesidir. Bununla birlikte senetteki hakkın zamanaşımına uğramış olması iptal kararı verilmesine engel değildir (Prof. Dr. Fırat Öztan, Kıymetli Evrak Hukuku, 1997, s.270).
Kaldı ki zamanaşımı bir def'i olup, hasımsız açılan iş bu davada Mahkemece resen göz önüne alınamayacağından davanın reddine gerekçe yapılamaz. O halde Mahkemece, iptali istenen çeklerin zamanaşımına uğramış olmasının başlı başına çeklerin iptal edilmesini engellemeyeceği gözetilerek, iptal için diğer şartların bulunup bulunmadığının değerlendirilmesi ve sonucuna göre karar verilmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine davanın yeniden görülüp, sonuçlandırılması için gönderilmesine karar vermek gerekmiştir (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi: 2015/9105 E, 2016 /3911 K- 2015/2628 E, 2015/7558 K. No’ lu kararları).
Açıklanan bu nedenlerle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK.'nin 353/1-a-6.maddesi uyarınca kabulü ile mahkemece işin esasına girilip, delillerin toplanarak bir karar verilmesi gerektiğinden ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile;
Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi, 2021/284Esas, 2021/681Karar sayılı ve 23/09/2021 tarihli kararının KALDIRILMASINA,
2-HMK.'nin 353/1-a-6.maddesi uyarınca davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
3-İstinaf başvurma harcı dışında alınan istinaf karar ilam harcının istek halinde davacıya İADESİNE,
4-Davacı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına,
6-Kararın tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
HMK'nin 353/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu 22/12/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

...
NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
"5070 sayılı Kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15. uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur."