10. Hukuk Dairesi 2015/249 E. , 2015/11454 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı vekili ve davalı işveren şirket vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı, davalılardan...ne ait işyerinde, 21.11.1996-23.11.2011 tarihleri arasında, sürekli ve kesintisiz olarak çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiş olup, mahkemce yapılan yargılama sonucunda, bilirkişi raporu esas alınarak, davacının 21.11.1996 tarihinde davalı işyerinde çalışmaya başladığı, 01.01.2005 tarihine kadar yapılan çalışmalarda Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında fiili çalışma olmadığı, bu durumda 01.09.2004 tarihinden önceki çalışmaların geçici mevsimlik işçi statüsünde olduğu, 01.09.2004 tarihinden sonraki çalışmaların ise aralıksız olduğu ve davacının 23.10.2011 tarihine kadar aralıksız fiilen çalıştığı gerekçesi ile davanın kısmen kabul, kısmen reddi ile, davacının davalı... Şirketi"nde bildirilen hizmetine ek olarak 21/11/1996 - 31/12/1996 tarihleri arası 40 gün, 01/01/1997 – 30/04/1997 tarihleri arası 120 gün, 01/09/1997 – 31/12/1997 tarihleri arası 120 gün, 01/01/1998 – 30/04/1998 tarihleri arası 90 gün, 01/09/1998 – 31/12/1998 tarihleri arası 120 gün, 01/09/1999 – 31/12/1999 tarihleri arası 120 gün, 01/02/2001 – 30/04/2001 tarihleri arası 88 gün, 01/09/2001 – 31/12/2001 tarihleri arası 120 gün, 01/01/2002 – 30/04/2002 tarihleri arası 120 gün, 01/09/2002 – 31/12/2002 tarihleri arası 120 gün, 01/01/2003 – 30/04/2003 tarihleri arası 120 gün, 01/09/2003 – 31/12/2003 tarihleri arası 20 gün, 01/01/2004 – 30/04/2004 tarihleri arası 90 gün, 01/09/2004 – 31/12/2004 tarihleri arası 100 gün, 01/09/2005 – 31/12/2005 tarihleri arası 120 gün, 01/01/2006 – 31/12/2006 tarihleri arası 360 gün ve 01/01/2007 – 06/03/2007 tarihleri arası 66 gün olmak üzere toplam 1934 gün 5510 sayılı yasanın 4/1-a maddesi kapsamında asgari ücret üzerinden çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79. ve 5510 sayılı Kanunun 86. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
İnceleme konusu davada istem kısmen hüküm altına alınmış ise de; dosyada yer alan bilgi ve belgeler karar vermeye elverişli görünmemektedir. Bu bakımdan; davacının, kesintisiz ve tam süreli olduğunu iddia ettiği çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliğiyle süresinin belirlenebilmesi amacıyla; öncelikle, mahkemenin 01.09.2004 tarihine kadar, davacının geçici mevsimlik işçi statüsünde çalıştığı gerekçesiyle çelişir şekilde, davacının hizmet döküm cetvelinde, davalı işyerinden, 2000 yılında 339 gün bildirim yapıldığı anlaşılmakla, bu hususun yeterince aydınlatılması amacıyla, davacının çalışmalarının geçtiği iddia olunan işyeri ile ilgili tüm belgeler, dava konusu dönem bordroları dahil davalı kurumdan getirtilmeli, davacının talep ettiği çalışma döneminin tamamında çalışması bulunan bordro tanıkları tespit edilerek ve gerektiğinde mevsimlik çalışma yapıldığı yönünde beyanda bulunan bordro tanıkları da yeniden mahkemeye usulünce davet edilerek, bu yönde beyanları alınmalı, belirdiği takdirde tanık anlatımları arasındaki çelişkiler giderilmeli, işyerinde tespiti istenen dönemde, Kurum müfettişlerince inceleme yapılıp yapılmadığı sorulmalı, inceleme yapılmışsa belgeler getirtilmeli, işyerinin ve davacının yaptığı işin nitelik itibariyle, davacının hizmet cetvelinde davalı işyerinden yapılan bildirimler de dikkate alınarak mevsimlik olup olmadığı, çalışmanın tam gün üzerinden gerçekleşip gerçekleşmediği ortaya konulmalı, toplanan tüm kanıtlar değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekili ve davalı işveren şirket vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ve davalılardan ..."ne iadesine, 09.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.