Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2021/9050 Esas 2022/1283 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :TÜKETİCİ MAHKEMESİ



Taraflar arasındaki hakem heyeti kararına itiraz davasının mahkemece yapılan yargılaması neticesinde davanın kısmen kabul kısmen reddine dair kesin olarak verilen hükmün Adalet Bakanlığınca kanun yararına bozulması istenilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, davalının kendisine ait ... plakalı araçla Avrasya Tünelinden 6 defa ihlalli geçiş yaptığını, davalıya ait aracın plakasının bağlı olduğu HGS / OGS hesabının her ihlalli geçiş sonrasında 15 gün boyunca sorgulanmasına rağmen provizyon istemlerinin banka tarafından reddedildiğini, tahsilat yapılamadığını, 6 adet ihlalli geçiş için geçiş ücretleri dahil 10 kat ceza oranının 23.10.2017 tarihinde davalı tarafından ödendiğini, davalı tarafın geçiş ücreti dışında kalan ceza tutarının iadesini talep ederek tüketici hakem heyetine başvurduğunu, Bakırköy Tüketici Sorunları Hakem Heyeti'nce 23/05/2018 tarih 054920180001080 sayılı kararı ile tahakkuk ettirilen 996,00 TL'lik ceza tutarının iptaline karar verildiği, söz konusu kararın yerinde olmadığı belirtilerek hakem heyeti kararının iptaline karar verilmesi talep etmiştir.
Davalı, 6001 sayılı Kanun’un geçici 3. maddesinin aynı statüde yer alanlara farklı uygulama yapılmasına neden olduğunu, Anayasanın eşitlik ilkesine aykırı olduğunu, Anayasaya'ya aykırılık iddiasında bulunduğunu, şirketin ihlalli geçişleri bildirmesi gerektiğini savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, 7144 sayılı kanunun 3. Maddesi gereğince 10 kat olarak uygulanan ceza uygulamasının 4 kata indirildiği, davalının her bir geçiş ücreti olan 16,60 TL olan 6 geçişin 4 katı tutarının 398,40-TL olduğu, bu miktar cezadan sorumlu olunması gerektiği, 996,00-TL'lik cezanın 597,60-TL'lik kısmının iptal edilmesi gerektiği, 398,40 TL'lik cezadan davalının sorumlu olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Adalet Bakanlığının 20/12/2021 tarihli yazısında; davalının geçiş ücreti ve geçiş ücretinin on katı tutarında tahakkuk eden ceza bedelini 7144 sayılı Kanununla yapılan değişilikten önce 23.10.2017 tarihinde ödediği dikkate alındığında, somut davada 6001 sayılı Kanunun 7144 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikten önce yürürlükte bulunan 30 uncu maddesi kapsamında yapılacak değerlendirmenin sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı bulunduğu ileri sürülerek; kararın, 6100 sayılı HMK’nın 363 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca kanun yararına bozulması talep edilmiştir.
Dava, davalının maliki olduğu aracın davacının işletmekte olduğu otoyoldan ihlalli geçişi nedeniyle ödediği ceza bedellerinin iptaline dair tüketici hakem heyetince verilen kararın iptali istemine ilişkindir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık ihlalli geçiş nedeniyle ceza bedelinin ödenip ödenmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Davalıya ait aracın davacının işlettiği yoldan geçiş tarihinde yürülükte olan 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un Geçiş Ücretini Ödememe ve Güvenliğin İhlali başlıklı 30/5. maddesinde “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir.” şeklinde yer alan düzenlemeye göre, geçiş ücreti ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine geçiş ücretinin 10 katı idari para cezası verilir.
16.05.2018 tarihli 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 18. maddesi ile 6001 sayılı Kanun’un 30/5. maddesinde yer alan 10 katı ibaresi 4 katı şeklinde değiştirilmiş ve yine aynı Kanun 19. maddesi ile 6001 sayılı Kanun’a geçici 3. madde eklenerek, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden yapılmış olan geçişlerde araç sahiplerine 6001 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca tahakkuk ettirilen ancak henüz tahsilatı yapılmamış olan para cezaları hakkında 4 katı oranının uygulanacağı düzenlenmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinde, davalıya ait aracın geçiş ücreti ödemeden davacının işlettiği yoldan geçiş yaptığı, davalının söz konusu geçiş ücretini ve ceza bedellerini 23.10.2017 tarihinde ödediği, 4 katı şeklinde idari para cezası verileceğine dair yasal düzenlemenin ödemeden sonra yürürlüğe girdiği ve 6001 sayılı Kanun’un geçici 3. maddesine göre de 4 katı oranında para cezasının uygulanmasına dair yasal düzenlemenin tahsilat yapılmayan para cezalarına uygulanacağının düzenlendiği anlaşılmaktadır. O halde mahkemece, yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler değerlendirilerek davalının 23.10.2017 tarihinde ceza bedellerini ödediği, bu tarih itibariyle yürürlükte olan 6001 sayılı Kanunun 30/5. maddesine göre de 10 katı tutarında para cezasının verileceği gözetilerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde davanın kısmen kabulü yönünde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olduğundan Adalet Bakanlığının bu yöne ilişen kanun yararına temyiz talebinin kabulü gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Adalet Bakanlığı’nın kanun yararına bozma talebinin kabulü ile kararın sonuca etkili olmamak üzere KANUN YARARINA BOZULMASINA, aynı maddenin üçüncü fıkrası uyarınca gereği yapılmak üzere bozma kararının bir örneğinin ve dava dosyasının Adalet Bakanlığına gönderilmesine, 21.02.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.