MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Ecrimisil

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, bozma üzerine yapılan yargılama neticesinde davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

KARAR

Davacı vekili, taraflara müşterek murislerinden intikal eden ........ Mahallesi, 2856 Ada, 1 ve 2 parselde muris tarafından yapılan ev ve dükkanların davalı tarafından kiraya verilerek, dairelerden birisinde ise kendisi oturmak suretiyle kullanıldığını, müvekkilinin geriye dönük olarak 5 yıllık 10.000,00 TL ecrimisilin tahsiline karar verilmesini talep etmiş 15/03/2012 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini 28.905,00 TL’e yükseltmiştir.
Davalı yargılamaya katılmamış, cevap dilekçesi vermemiştir.
Mahkemenin, 21/06/2012 tarihli, 2011/175 – 2012/280 sayılı ilamı ile; davacının hissesine düşen ecrimisil alacağının davacıya ödendiğinin ispat yükünün davalıya ait olduğu, davalının bu ispatı yerine getiremediği, davacının davasını ispat ettiği gerekçe gösterilerek, bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulü ile 10.000,00 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, ıslahla artırılan 18.905,00.TL alacağın ise ıslah tarihi olan 13/03/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsiline karar verilmiş, kararın davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine karar Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin: 2012/20936 Esas ve 2012/25700 Karar sayılı, 13/12/2012 tarihli ilamı ile özetle; “ ....Ecrimisile konu edilen taşınmazlarda; taraflar ........tır. ........lar, kural olarak, intifadan men edilmedikçe birbirlerinden ecrimisil isteyemezler. İntifadan men koşulunun gerçeklemesi de; ecrimisil istenen süreden önce davacı ........ın davaya konu taşınmazdan ya da gelirinden yararlanma isteğini davalı ........a bildirmiş olmasına bağlıdır.İntifadan men koşulunun gerçekleştiği iddiası, yemin dahil her türlü delille ispatlanabilir. Bu koşul dava şartı niteliğinde olduğundan, gerçekleşip gerçekleşmediğinin mahkemece re’sen araştırılarak saptanması gerekir.Ancak; ecrimisil istenilen taşınmazın (........ gibi) doğal ürün veren ya da kiraya verilerek hukuksal ........ elde edilen yerlerden olması, paylı taşınmazı işgal eden ........ın diğerlerinin ........lığını inkar etmesi, fiili taksim olması, davacı ........ tarafından davalı ........ aleyhine müdahalenin önlenmesi, ortaklığın giderilmesi davası açılması halinde intifadan men şartının aranmasına gerek yoktur.
Mahkemece, yukarıdaki ilkeler ışığında araştırma ve inceleme yapılarak, davalı tarafından kullanıldığı iddia edilen yere ilişkin intifadan men şartının gerçekleşip gerçekleşmediği saptanmak suretiyle hüküm kurulması gerekirken, açıklanan gerekçe ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.....” gerekçesiyle bozulmuştur. Mahkemece, 11/06/2013 tarihli ara karar ile usul ve yasaya uygun bozma ilamına uyma kararı verildikten sonra yapılan yargılama sonunda davanın kabulü ile 10.000,00 TL alacağın dava tarihinden itibaren, 18.905,00 TL alacağın ise ıslah tarihi olan 13/03/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi üzerine; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemenin Yargıtay"ın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli hak doğmaktadır. O nedenle mahkemenin Yargıtayca verilen bozma kararına uyması sonunda kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince karar vermesi gerekir. Buna göre Yargıtay"ın bozma kararına uymuş olan mahkeme bu uyma kararı ile bağlıdır. Bozma gereğince işlem yapmak durumundadır.
Olayımıza gelince; Mahkemece, bozma ilamına uyma kararı verilmesine rağmen bozma ilamı gereği yerine getirilmeden karar verilmiştir. Bozma ilamında da izah edildiği üzere; ........lar, kural olarak, intifadan men edilmedikçe birbirlerinden ecrimisil isteyemezler. İntifadan men koşulunun gerçeklemesi de; ecrimisil istenen süreden önce davacı ........ın davaya konu taşınmazdan ya da gelirinden yararlanma isteğini davalı ........a bildirmiş olmasına bağlıdır. İntifadan men koşulunun gerçekleştiği iddiası, yemin dahil her türlü delille ispatlanabilir. Bu koşul dava şartı niteliğinde olduğundan, gerçekleşip gerçekleşmediğinin mahkemece re’sen araştırılarak saptanması gerekir.Ancak; ecrimisil istenilen taşınmazın (........ gibi) doğal ürün veren ya da kiraya verilerek hukuksal ........ elde edilen yerlerden olması, paylı taşınmazı işgal eden ........ın diğerlerinin ........lığını inkar etmesi, fiili taksim olması, davacı ........ tarafından davalı ........ aleyhine müdahalenin önlenmesi, ortaklığın giderilmesi davası açılması halinde intifadan men şartının aranmasına gerek yoktur.
Dava konusu taşınmazlardan birinin davalı tarafından kullanıldığı hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Bu durumda hukuki ........ elde edilmeyen yani davalı tarafından kullanılan taşınmaz için intifadan men şartının sağlanıp sağlanmadığı mahkemece resen araştırılmalıdır. Kullanılan taşınmazın hukuki ........ elde etmeye elverişli olmasının sonuca bir etkisi bulunmamaktadır. Mahkemece dava dilekçesinde ve yargılama aşamasında davalının halen kendisinin oturduğunun belirtildiği taşınmaz için intifadan men şartının yerine getirilip getirilmediği araştırılarak bu bağımsız bölüm yönünden sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, bu taşınmazın da kiraya verildiği kabul edilerek yazılı gerekçe ile karar verilmiş olması isabetsizdir. Öte yandan; dava konusu taşınmazların dava konusu ilk dönemde serbest koşullarda getirebileceği kira parası rayice göre belirlenmeli, sonraki dönemler için ise, ilk dönem için belirlenen miktara ........ tarafından yayımlanan ........ artış oranının tamamının yansıtılması suretiyle bulunacak miktardan az olmamak koşuluyla ecrimisil hesabı yapılması gerekirken 08/04/2010 – 08/04/2011 dönemi kira parası rayice göre belirlendikten sonra, son dönem için belirlenen miktara ........ tarafından yayımlanan ........ artış oranının yansıtılması suretiyle geriye dönük dönemlere ait kira bedelleri belirlenmek suretiyle ecrimisil bedelinin hesaplandığı bilirkişi raporu esas alınarak yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK"nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla HUMK"un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK"un 440/1 maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, istek halinde peşin harcın temyiz edene iadesine, 12/12/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.