Danıştay 6. Daire 2020/348 Esas 2021/4716 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/348
Karar No : 2021/4716

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı/…
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri V. …

DİĞER DAVALI : … Belediye Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : Aydın ili, Nazilli ilçesinde bulunan 39 farklı bölgeyi kapsayan alanda (mülga) 644 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 7. maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ve 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 9. maddesi uyarınca Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın … tarih ve … sayılı işlemi ile onaylanan Nazilli 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğine yapılan itirazın zımnen reddine ilişkin işlemin 24 numaralı bölgeye ilişkin kısmının iptali istemiyle açılan davada, dava konusu işlemin iptali yolundaki ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun ek gerekçeli reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
… Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği ile getirilen ilave yollar dayanağı olan 1/5000 ölçekli nazım imar planına aykırı konumlandırıldığından dava konusu planda bu yönüyle de hukuka uyarlık bulunmadığı yolundaki ek gerekçeye ilişkin kısmı yönünden oyçokluğuyla, diğer kısımları yönünden oybirliğiyle ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 30/03/2021 tarihinde kesin olarak karar verildi.

(X) KARŞI OY :

Dava, Aydın ili, Nazilli ilçesinde bulunan 39 farklı bölgeyi kapsayan alanda (mülga) 644 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 7. maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ve 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 9. maddesi uyarınca Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın … tarih ve … sayılı işlemi ile onaylanan Nazilli 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğine yapılan itirazın zımnen reddine ilişkin işlemin 24 numaralı bölgeye ilişkin kısmının iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile; 24 numaralı bölgede yapılan plan değişikliği ile sosyal donatı alanının bir kısmının 10 metrelik yola ayrıldığı, bu alana eşdeğer yeni bir alan ayrılmadığı, sosyal donatı alanının kalan kısmının ise bölgedeki nüfus, yoğunluk ve donatım dengesi bakımından yeterli olup olmadığı yönünde bir tespite de yer verilmediği anlaşıldığından, dava konusu imar planı değişikliğinin planlama esasları, şehircilik ilkeleri ve imar mevzuatına aykırı olduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
… Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile; uyuşmazlık konusu bölgeyi de kapsayan 1/5000 ölçekli nazım imar planında 10 ve 12 metrelik yolların güzergahlarının gösterildiği, davaya konu batı-doğu ve kuzey-güney istikametinde uzanan ilave yolların ise 1/5000 ölçekli nazım imar planına aykırı olarak uygulama imar planında konumlandırıldığı görüldüğünden, yeşil alan ve sosyal - kültürel tesis alanının nazım imar planına aykırı şekilde küçültülmesinde bu yönüyle de planlama ilkeleri ve imar mevzuatına uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle İdare Mahkemesi kararına yukarıda belirtilen gerekçenin ilave edilmesine ve davalı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın istinaf başvurusunun bu gerekçe ile reddine karar verilmiştir.
Uyuşmazlıkta, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği ile 24 numaralı bölgede yer alan sosyal kültürel tesis alanı ve park alanı kullanımlarından karşılanarak kuzey-güney doğrultusunda 12 metre enkesitli ve doğu-batı doğrultusunda 10 metre enkesitli yollar oluşturulmuş, bu yolların 1/5000 ölçekli nazım imar planında yer almadığı görülmüştür.
3194 sayılı Kanun'un ''Tanımlar'' başlıklı 5. maddesindeki nazım ve uygulama imar planlarının tanımları göz önünde bulundurulduğunda, ana ulaşım sisteminin, bu bağlamda birinci ve ikinci derecedeki ulaşım yollarının nazım imar planı ile daha alt düzeydeki tali nitelikte üçüncü derece ve daha altındaki yolların ise uygulama imar planları ile düzenlenmesi gerekeceği görülmektedir.
Ayrıca ana ulaşım sistemi dışındaki hangi enkesitli yolun nazım imar planında gösterilmesi gerekeceği hususu yolun enkesitinden ziyade, imar planı içerisinde ulaşım sistemi bakımından üstlendiği fonksiyonla ilişkili olması gerekir. Bu kapsamda özellikle yapı adaları arasındaki ulaşım ihtiyacının karşılanmasına yönelik yolların uygulama imar planı kararı ile getirilebileceğinde hiçbir duraksama bulunmamaktadır.
Bu kapsamda, nazım imar planında düzenlenmeyen 10 ve 12 metrelik yol fonksiyonlarının 1/1000 ölçekli uygulama imar planında düzenlenmesinin tek başına plan hiyerarşisine aykırılık oluşturmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu durumda, yukarıda belirtilen gerekçeler göz önüne alındığında, İdare Mahkemesi kararına dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planını değişikliği ile getirilen ilave yollar dayanağı olan 1/5000 ölçekli nazım imar planına aykırı konumlandırıldığından dava konusu planda bu yönüyle de hukuka uyarlık bulunmadığı yönünde eklenen ek gerekçede hukuki isabet bulunmadığından, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen temyize konu kararın bu kısmının bozulması gerektiği oyuyla Dairemizin onama kararının bu kısmına katılmıyorum.