Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/17898 Esas 2022/4359 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Kadastro Tespitine İtiraz

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiş olup hükmün davalılar Orman İdaresi ile Hazine temsilcileri tarafından temyiz edilmesi üzerine, dosya incelendi, gereği düşünüldü.

K A R A R

Kadastro sırasında, Tercan İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan 110 ada 1 parsel sayılı 24.601.732,23 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz Devlet Ormanı vasfı ile Hazine adına tespit edilmiştir.
Davacı ..., irsen intikal, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmıştır.
Davacılar ... ve ..., tapu kaydı, irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmışlardır.
Mahkemece dava dosyaları birleştirildikten sonra yapılan yargılama sonunda; temyize konu çekişmeli 110 ada 1 parselin fen bilirkişi raporunda A harfi ile gösterilen 5730,00 metrekare, B harfi ile gösterilen 5715,00 metrekare ve C harfi ile gösterilen 6350,00 metrekarelik bölümlerin davacı ... ve diğer mirasçılar adına hisseleri oranında; D harfi ile gösterilen 34.400,00 metrekare, E harfi ile gösterilen 7.352,00 metrekare ve G harfi ile gösterilen 4.595,00 metrekare, H harfi ile gösterilen 4.595,00 metrekare ve F harfi ile gösterilen 5.514,00 metrekarelik taşınmazın 110 ada 1 nolu parselin sınırları içerisinde kalan 2.939,30 metrekarelik bölümünün 1/2 şer pay ile davacılar ... ve ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalılar Orman İdaresi ile Hazine temsilcileri tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece fen bilirkişi raporunda A, B ve C harfi ile gösterilen taşınmazların zilyetlikle kazanma koşulları oluştuğu gerekçesiyle davacı ... ve diğer mirasçılar adına hisseleri oranında tesciline karar verilmiş ise de tüm dosya kapsamına, bilirkişi rapor ve krokilerine, kadastro paftasındaki konumuna göre, çekişmeli A, B ve C harfi ile gösterilen taşınmazların, çekişmeli 110 ada 1 sayılı orman parseli ile çevrili 6831 sayılı Kanun'un 17/2. maddesinde açıklanan orman içi açıklık niteliğinde oldukları anlaşılmakla, orman içi açıklıklar yasa gereği orman sayıldığı için Devlet Ormanı olarak sınırlandırılmaları öngörülmüş olup bu tür yerler zilyetlik yolu ile kazanılamaz ve özel mülk olarak tescil edilemez olduğundan bu taşınmaz bölümleri yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır.
Mahkemece davacılar ... ve ... adına tapuya tesciline karar verilen D, E, F, G, H ve F harfi ile gösterilen taşınmazlar yönünden yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermek için yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki; davacılar dört adet tapu kaydına dayandıkları halde bu tapu kayıtlarının dayanağı kök tapu kayıtları ilk tesisinden itibaren tüm tedavülleri ve ... gittileri ile birlikte dosya arasına getirilmemiş ve tapuların dava konusu taşınmazlara sınırları itibariyle nasıl ve ne şekilde uydukları da açıklanmamıştır. Tapu kayıt malikleri ile bu kayıtlara dayanan davacılar arasında akdi veya irsi irtibat bulunup bulunmadığı araştırılmamış, davacılar taşınmazların taksim edildiği iddiasına da dayandıkları halde taksim olgusu da araştırılmamış, hükme dayanak yapılan ziraat ve orman bilirkişi raporlarında dava konusu taşınmazların eğiminden bahsedilmiş ise de eğimin neye göre belirlendiği, klizimetre ile ölçülüp ölçülmediği açıklanmamış; çekişmeli taşınmazların niteliğinin saptanması bakımından bulundukları yeri kapsar en eski tarihli ve dava tarihinden önceki dönemlere ilişkin streoskopik ... fotoğrafları üzerinde usulünce inceleme yapılmamış; taşınmazların çevresinin fiili durumunun ne olduğu raporlarda açıklanmamış; taşınmazları dıştan çevreleyen komşu parsellerin kadastro tutanak suretleriyle dayanağı olan belgeler ve oluşmuş ise tapu kayıtları getirtilerek mahalline uygulanarak bilirkişi ve tanık sözleri ile denetlenmediği gibi 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14-17. maddeleri kapsamında usulüne uygun bir araştırma yapılmamış; dosya arasında yer alan soyut içerikli ve denetime elverişsiz bilirkişi raporları ile yetinilmiştir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece, öncelikle 06.07.1954 tarihli ve 262 cilt nolu, 14, 15, 16 ve 17 yevmiye nosu ile kayıtlı tapuların ilk tesisinden itibaren bütün tedavüllerinin, plan, harita ve krokilerinin, ifraz görmüş ise ifraz haritalarının ilk tesisi mahkeme ilamına dayanıyorsa ilam örneği ile haritalarının, kadastro sırasında revizyon görmüş ise revizyon gördüğü taşınmazlara ait kadastro tutanak örnekleri, tedavüller sırasında kayıtların yüzölçümü ve sınırlarında değişiklik olmuşsa sebebinin açıklanarak buna ilişkin belgelerin onaylı örnekleri okunaklı ve tapu ... gittileri bilgisayar çıktılı olmak şartıyla denetime elverişli olacak şekilde dosya içine alınmalı; dava konusu taşınmazların bulunduğu yeri gösterir en eski tarihli de dahil tüm memleket haritası ve ... fotoğraflarının tamamının ve varsa amenajman planı; çekişmeli taşınmazlar ve çevresini gösterir geniş çaplı krokisi dosya arasına alınarak taşınmazlara bitişik ya da yakın komşu parsellerin kadastro tespit tutanak örnekleri ve bu parsellere uygulanan tapu ve vergi kayıtları ile davalı iseler dava dosyaları ve dayanakları olan tüm kayıt ve belgeler ilgili yerlerden getirtilip, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan aynı köyde ve komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek ayrı ayrı 3’er kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek bir orman mühendisi, bir ziraat mühendisi, bir fen elemanı ve bir jeodezi ve fotogrametri mühendisi aracılığıyla yeniden keşif yapılmalıdır.
Keşifte getirtilen belgeler çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı Kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; zilyedlikle veya hukuki değeri kalmamış olan tapu kayıtlarıyla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; keşifte, hakim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; yukarıda değinilen diğer belgeler fen, jeodezi ve fotogrametri ile uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi) ... fotoğrafları ve memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de ... fotoğrafları ve memleket haritası ölçeğine (Net-Cad veya benzeri programlar kullanılarak) denetime elverişli olacak şekilde çevrildikten sonra komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle çekişmeli taşınmaz, çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve ... fotoğrafları üzerinde gösterilmeli; taşınmazın gerçek eğimi klizimetre aletiyle ölçülerek memleket haritalarındaki münhanilerden (yükseklik eğrilerinden) de faydalanılmak suretiyle belirlenmeli; stereoskopik ... fotoğraflarının stereoskop vasıtasıyla üç boyutlu incelemesi yapılarak, temyize konu taşınmazın niteliği ve kullanım durumu ile tasarruf sınırlarını belirgin olarak görünüp görünmediği belirlenmeli, taşınmazın üzerindeki bitki örtüsünün cinsi, yaşı, dağılımı, kapalılık oranı ile taşınmazın imar-ihyaya konu olup olmadığını, olmuş ise imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığını ve imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını, taşınmazın ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığını ve dava konusu taşınmazın 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 17/2. maddesinde belirtilen orman içi açıklık vasfında olup olmadığını belirten müşterek imzalı, tereddüte mahal bırakmayacak şekilde, yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli ve dosyadaki belgeler ile karşılaştırıldığında denetime elverişli rapor alınmalıdır.
Dava konusu taşınmazlara ait olduğu ileri sürülen tapu kayıtları mahalli bilirkişi eliyle mahallinde uygulanmalı, ilk tesisi mahkeme ilamına dayanıyorsa ilam örneği ile haritası uygulanmalı, sınır denetimi yapılmalı, dayanılan tapu kayıtlarının mahalline uyup uymadığı tespit edilerek kayıtlar mahalline uyuyor ise kayıtların kapsadığı taşınmazları sınırları ile birlikte gösterir teknik bilirkişiler tarafından düzenlenecek denetlemeye elverişli krokili rapor alınmalı, kayıt malikleri ile bu kayıtlara dayanan davacılar arasında akdi veya irsi irtibat bulunup bulunmadığı araştırıldıktan sonra, dosyada bulunan orman bilirkişi raporu ve rapora ekli memleket haritası ve ... fotoğraflarındaki konumu dikkate alınarak tapu kayıtlarının 4785 ve 5658 sayılı Kanunlar kapsamında hukuki değerini yitirip yitirmediği araştırılmalı sonucuna göre karar verilmelidir.
Ayrıca keşifte dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların öncesinin ne olduğu, kim veya kimler tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, böyle yerlerden ise imar-ihyaya konu edilip edilmediği ve edilmiş ise imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, komşu parsellerin tutanak ve dayanakları uygulanmalı; dava konusu taşınmazları sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı; müşterek murisin ölümünden sonra mirasçıları arasında yöntemince yapılmış bir taksimin olup olmadığı, taksim yapılmışsa ne zaman ve nerede yapıldığı, taksime tüm mirasçıların veya yetkili temsilcilerinin katılıp katılmadığı, her bir mirasçının payına karşılık ne aldığı, payına karşılık taşınmaz mal almayanların paylarına karşılık ne aldıkları, her bir mirasçının payına karşılık aldıkları taşınır ve taşınmaz mallarının akıbetlerinin ne olduğu, mirasçılar arasında üçüncü kişilere satış veya devirlere konu taşınmaz olup olmadığı, olmuşsa hangi taşınmazlar yönünden ve hangi pay oranları üzerinden olduğu, tespit gününe kadar taksimin bozulup bozulmadığı ve çekişmeli taşınmazların kime isabet ettiği, taşınmazların kim tarafından, ne zamandır, ne suretle kullanıldığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, taksime dayanan tarafın taksim olgusunu ispatla yükümlü olduğu gözetilmeli; ziraatçi bilirkişiden taşınmazın evveliyatını, toprak yapısını, niteliğini ve zilyetlikle mülk edinilebilecek yerlerden olup olmadığını, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı şekilde açıklayan, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisinden ise, keşfi takibe ve denetlemeye olanak verir rapor ve kroki alınmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli 3402 sayılı Kanun'un 14. maddesi uyarınca, adına tescil kararı verilecek kişi ya da kişiler ile diğer mirasçılar ve onların miras bırakanları adına aynı çalışma alanı içerisinde kayıtsız ve belgesizden başkaca taşınmaz mal tesbit ya da tescil edilip edilmediği tapu müdürlüğü ve ilgili kadastro müdürlüğü ile hukuk mahkemeleri yazı işleri müdürlüğünden sorulup, aynı Kanun'un 03.07.2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile değiştirilen 14/2. maddesi hükmü gözetilerek sulu ve susuz olarak kazanılmış toprak miktarı belirlenip, Kanun'un getirdiği sınırlamanın aşılıp aşılmadığı saptanarak, toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.
Kabule göre de; çekişmeli 110 ada 1 parsel sayılı taşınmaz (ifrazdan sonra geri kalan bölümü) yönünden tescil hükmü kurulmamış olması da doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle; davalılar Orman İdaresi ile Hazine temsilcilerinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3. maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince Yargıtay ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 10.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.