Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/1452 Esas 2021/601 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/1452
Karar No : 2021/601

TEMYİZ EDEN (DAVACI) :... Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- ... Bakanlığı
VEKİLİ: ...
2- ... Bakanlığı
VEKİLİ: ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: ... Şirketi bünyesinde kurulu iken 506 sayılı Kanun'un Ek 36. maddesine göre 09/06/2003 tarih ve 2003/5734 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile tüm aktif ve pasifleriyle Sosyal Sigortalar Kurumuna devredilen ... Bankası AŞ. Memur ve Hizmetlileri Sosyal Sigorta ve Yardım Sandığı Vakfının, aktüer hesaplar teknik komitesi tarafından tespit edilen 10.070.764,79-TL aktüerya açığının Hazineye ödenmesinin istenmesine ilişkin ... tarih ve ... sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararıyla; 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun uyuşmazlıkların çözüm yeri başlığını taşıyan 134. maddesinde, bu Kanun'dan doğan uyuşmazlıkların yetkili iş mahkemelerinde veya bu davalara bakmakla görevli mahkemelerde görüleceğinin hükme bağlandığı, bu durumda 506 sayılı Kanun'un Ek 36. maddesine göre tesis edilen işlem nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığın görüm ve çözümünde, 506 sayılı Kanun'un 134. maddesi uyarınca adliye mahkemelerinin görevli bulunduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 20/06/2007 tarih ve E:2005/4861, K:2007/3504 sayılı kararıyla;
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 1. maddesinde; iş kazalariyle meslek hastalıkları, hastalık, analık, malûllük, yaşlılık ve ölüm hallerinde bu Kanun'da yazılı şartlarla sosyal sigorta yardımlarının sağlanacağı; 2. maddesinde, bir hizmet akdine dayanarak bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılanların, bu Kanun'a göre sigortalı sayılacağının belirtildiği, 3. maddesinde ise sigortalı sayılmayanlara yer verildiği,
Buna göre, 506 sayılı Kanun'un, temelinde, işçi ile işveren arasındaki sigorta ilişkisini düzenlediği, anılan Kanun'un 134. maddesindeki, "Bu kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar, yetkili iş mahkemelerinde veya bu davalara bakmakla görevli mahkemelerde görülür." hükmünün de yine bu çerçevede yorumlanması gerektiği, aksi bir yorumun, Anayasa ile güvence altına alınan, idarenin kamu gücü kullandığı ve kamu hukuku alanına giren işlem ve eylemlerinin idari yargı; özel hukuk alanına giren işlemlerinin de adli yargı denetimine tabi olacağına ilişkin kurala aykırılık teşkil edeceği,
Kaldı ki, 506 sayılı Kanun'un 140. maddesinde; idari para cezasını gerektiren eylemler ve karşılığında verilecek idari para cezasına ilişkin düzenleme yapıldığı, verilecek idari para cezasına 15 gün içinde itiraz edilebileceği, itirazın reddi halinde kararın ilgilisine tebliğinden itibaren 60 gün içinde İdare Mahkemesine başvurulabileceği, Mahkemeye başvurulmasının cezanın takip ve tahsilini durdurmayacağı, tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde Kuruma ödenmeyen idari para cezalarının, bu Kanun'un 80. maddesi uyarınca hesaplanacak gecikme zammı ile birlikte tahsil edileceği hükmüne yer verildiği, bu durumun 506 sayılı Kanun'un 134. maddesinde görevli olduğu belirtilen mahkemelerin, bu Kanun'dan kaynaklanan bütün uyuşmazlıklarda mutlak görevli mahkeme olmadığını gösterdiği,
Olayda, davalı idare tarafından 506 sayılı Kanun'un Ek 36. maddesi uyarınca, ... Bankası A.Ş. Memur ve Hizmetlileri Sosyal Sigorta ve Yardım Sandığı Vakfının, Sosyal Sigortalar Kurumuna devri sırasında yapılan aktüeryal hesaplamalar sonucunda tespit olunan 10.070.764,79-TL aktüerya açığının, ... Bankası A.Ş.'yi külli halefiyet yoluyla devralan davacı ... A.Ş.'nden istenilmesi yönündeki dava konusu işlemin, idare hukuku alanında tesis edilen, tek yanlı ve icrai nitelikte bir idari işlem olduğu, bu nedenle uyuşmazlığın görüm ve çözümünün idari yargının görev alanına girdiği, kaldı ki dava konusu aktüerya açığının, Hazine tarafından Sosyal Sigortalar Kurumuna ödendikten sonra, başka deyişle 506 sayılı Kanun'un Ek 36. maddesi hükmü uygulandıktan sonra, halefiyet nedeniyle dava konusu işlemin tesis edildiği,
Bu durumda, idari yargının görev alanına giren dava konusu uyuşmazlık hakkında, davanın görev yönünden reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılarak ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararıyla;
Bakılan dava ile aynı nitelikteki başka bir davada verilen, Danıştay Onuncu Dairesinin 15/02/2006 tarih ve E:2003/5823, K:2006/1356 sayılı kararında da uyuşmazlığın görüm ve çözümünde adliye mahkemelerinin görevli olduğuna karar verildiği, bu karar doğrultusunda ... Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen davada verilen ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararın da onanarak kesinleştiği gerekçesi eklenmek suretiyle davanın görev yönünden reddi yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; dava konusu işlemin, 506 sayılı Kanun'un Ek 36. maddesi uyarınca aktüeryal açığın Hazinece SSK'ya ödenmesinden sonra, halefiyete dayanılarak davacı Bankadan talep edilmesine ilişkin bir idari işlem olduğu, bu nedenle uyuşmazlığın çözümünün idari yargının görevine girdiği, temyize konu mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idarelerden Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından, söz konusu aktüeryal açığın, ... Bank hisselerini 2007 yılında devralan ... Bank'tan istendiği fakat ödeme yapılmaması üzerine adı geçen Banka aleyhine, ... İş Mahkemesinin ... esasına kayden dava açıldığı ve bu davanın halen devam ettiği, dava konusu işlemim 506 sayılı Kanun'un Ek 36. maddesinin uygulanması üzerine tesis edildiği, bu nedenle de uyuşmazlığın çözümünün adli yargının görevine girdiği, temyiz isteminin reddine karar verilmesi gerektiği savunulmuş, diğer davalı Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile İdare Mahkemesi ısrar kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle görev yönünden reddine ilişkin ... İdare Mahkemesinin temyize konu ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı ısrar kararının ONANMASINA,
3. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25/03/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı ısrar kararının Danıştay Onuncu Dairesinin 20/06/2007 tarih ve E:2005/4861, K:2007/3504 sayılı kararında yer alan gerekçe doğrultusunda bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.